İstanbul
AA düşüncesince fon hayatına bağlı değerlendirmede bulunan Takasbank Saklama ve Kolektif Yatırım Kuruluşları Bölümü Direktörü Emre Koçbey, şunları tabir etti:
"Menkul kıymet yatırım fonları, tekaütlük yatırım fonları, teşebbüs sermayesi yatırım fonları, yurt yatırım fonları ve borsa yatırım fonlarına; fon değerleme, kontrol, mutabakat, Sermaye Piyasası Kurulu’na raporlama ve kaydi hıfız hizmeti sunan Takasbank kabilinden gösterilen Kurumsal Yatırımcı Portföy İstatistikleri’ne göre, 8 Aralık bakımından yatırım fonu dünyasının toplam büyüklüğü 1,1 Trilyon TL’ye ulaşmıştır. 2021 yılsonu itibarı ile 548 bilyon TL bulunan fon dünyası toplam büyüklüğü, acemi yatırımcı girişleri ve fon varlıklarının bedel artışı ile beraberce yılbaşından buyana yüzdelik 100 eylem göstermiştir."
Yatırım fonları büyüklüğü ve 2021 sonuna layıkıyla değişimleri:
| FON DÜNYASI (MİLYAR TL) | 31.12.2021 | 8.12.2022 | DEĞİŞİM (TL) | DEĞİŞİM (%) |
|---|---|---|---|---|
| MENKUL KIYMET YATIRIM FONLARI | 266,9 | 621 | 354,1 | 133 |
| EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI | 244 | 409,9 | 165,9 | 68 |
| BORSA YATIRIM FONLARI | 7,1 | 13,2 | 6,1 | 86 |
| GAYRİMENKUL YATIRIM FONLARI | 14,8 | 23,1 | 8,3 | 56 |
| GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONLARI | 15,4 | 29,8 | 14,4 | 94 |
| TOPLAM | 548,2 | 1.097,0 | 548,8 | 100,0 |
Fonların yatırım meydana getirdiği servet dağılımlarına bakıldığında, 205 bilyon TL’lik meblağ ve yüzdelik 19’luk kayar ile 'Hisse Senedi' geçmiş tam toprak almaktadır. Son devirde Borsa İstanbul Pay Piyasası’na ferdî yatırımcılar kabilinden gösterilen alakanın beraberinde benzeri, yatırım fonlarının dâhil bulunduğu kurumsal yatırımcılar tarafında da yaşanmaktadır. Fonlar kabilinden kayar senetlerine meydana getirilen yatırım ücreti 2021 sonu bakımından 66 bilyon TL olup, yılbaşından buyana 3 kıvrım gelişme gerçekleştiği görülmektedir."
BES'e verilen teşviklerle fon büyüklüğü 400 bilyon TL’yi aştı
2003'ten buyana Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) saklayıcı sıfatıyla işlev verici Takasbank verilerine layıkıyla BES'te birleşen fon ücretinin 410 bilyon TL’ye, murahhas sayısının ise 14,5 milyon insana ulaştığı, düzene mahsus alakanın herhangi beraberinde sabık gündüz arttığını belirten, Koçbey değerlendirmesine şöyleki bitmeme etti:
"BES, bireylerin düzentileme yaşamlarında artırım yapmalarını iletmek ve bu tasarrufların tekaütlük çağında ek dirimlik adına kullanılmasına imkân hasretmek üzere bulunan toplumsal düzenlilik sisteminin tamamlayıcısıdır.
BES ile bireylerin artırım yapmalarının yanı esna iklim ekonomisine derinliğine vadeli beraberinde eşme yaratmak, sürdürülebilir büyümeye katkıda bulunan olmak da amaçlanmaktadır. Ülkemizde, derinliğine vadeli hanehalkı tasarruflarını arttırıcı yöntemlerin geliştirilmesi ve özendirilmesi büyük ehemmiyet bildirme etmekte olup, BES tasarrufu özendirici yöntemlerin başlangıcında gelmektedir. BES ülkemizde, dünyada benzeşim sıfır teşviklerle anadan görme artırım araçlarından ayrışmaktadır. 2021 senesinde uygulamaya tahsil edilen 18 gözyaşı altındaki kişilere BES yapılabilmesi, Takasbank kabilinden işletilen Bireysel Emeklilik Fon Alım Satım (BEFAS) Platformu'nun devreye katılması ve 2022'de talih katkısının yüzdelik 25’ten yüzdelik 30’a çıkartılmış olması düzene verilen desteklerin başlıcalarıdır.”