Edirne
Türkiye'nin muhtelif yerlerinden binbir zahmetle birleşen kurbağalar, Avrupa mutfaklarındaki menülerde yerini alıyor.
Anadolu'nun sağlam baş döndürücü şehrinde meydana getirilen kurbağa avcılığında Edirne ve Hatay başta mevrut kentlerden sayılıyor.
Edirne'de şita mevsiminde güneş Hatay'da ise akşam avcılığıyla yakalanan kuyruksuzlar dış satım kalemleri ortada arazi alıyor.
Meşakkatli avcılıkta ustalığını babalarından öğrenen dünkü kuşak avcılar muhtelif nedenlerle mütenakıs kurbağa popülasyonuna karşın mesleği bitmeme etmek namına mücadelelerine bitmeme ediyor.
Kilogramı 30 lira
Edirne'de çeltiğin derin şekilde yetiştirildiği İpsala ve Meriç ilçelerinde toprak ile sulama kanallarından avcılar çeşidinden birleşen kuyruksuzlar Avrupa mutfaklarının menülerinde arazi buluyor.
Meriç'in Kadıdondurma köyü de kurbağa toplayıcılığının derin şekilde yapıldığı bölgeler ortada bulunuyor.
Sabahın geçmiş ışıklarıyla karye meydanında birleşen avcılar, minibüse binerek çeltik arazilerinin alternatifini tutuyor.
Belirledikleri alanda araçtan nazil avcılar, kasık çizmelerini giyip kepçelerini ellerine alarak çeltik arazilerindeki su kanallarında nasiplerini aramaya başlıyor.
Kanala kurbağa yakalamada kullandıkları kepçeyi sokan avcılar, müşterek taraftan da suyu ayaklarıyla karışmasını sağlayarak dipteki kurbağaları kepçeyle almaya çalışıyor.
Kurbağacıların avlanması tahminî 5 vakit sürüyor. En az 30 kurbağa 1 kilo geliyor. Yakalanan kurbağalar, köyde kilosu 30 liradan aracıya satılıyor.
Aracı çeşidinden havuzlarda birleşen kurbağalar, boylarına mucibince ayrılıp çalışkan şekilde filelere yerleştirilerek dış satımcı kuruluşa gönderiliyor.
Bazı eyyam tek yakalayamıyorlar
Köyde zihayat evli ve 2 bebek babası Beyti Aydın (65), AA muhabirine, 30 senedir kurbağa avcılığı yaptığını söyledi.
Kurbağa avcılığını kışın yapmayı yeğleme ettiğini tamlayan Aydın, yaz devrinde çeltik tarlalarında çıraklık yaptığını anlatım etti.
Topladıkları kurbağa miktarının her güneş başkalık gösterdiğini kail Aydın, "Bazen 5 kilo tutuyor, arada sırada tek tutamadan geliyoruz. Bazen 20-30 kilo alanlar var. Yerini buldun mu baş döndürücü oluyor." dedi.
Aydın, kurbağa avcılığının kavi müşterek iş olduğunu, çamurun zarfında bilinmeyen yerlerde çalıştıklarını belirtti.
Hava durumunun şimdiye genişliğinde avcılığa akıllıca bulunduğunu anlatım fail Aydın, "Şimdiden sonraları iklim kötüye gider. Durumu elleme bulunan soğukta gitmeyecek. Ama gereksinim duyan gene çıkma ekmeğini aramaya. Soğukta kanaldaki su buz tutuyor. O devir nereye vuracaksın kepçeyi? Kepçeyi sokamazsın gevrek buz. Yapsak müşterek ay elan yaparız." niteleyerek konuştu.
"Su bülbülü" adıyla birtakım lokantalar pişmiş kurbağa servis ediyor
Kurbağa bacağının bölgedeki birtakım işletmelerde öğrenci mucibince servis edildiğini tamlayan Aydın, "Ben tek kurbağa yemedim. Arkadaşlar yiyor. Çok lezzetliymiş eti. Şoklanmış şekilde satıyorlar, 'su bülbülü' adıyla anılıyor." dedi.
Avcı Mehmet Ali Esmer de babasının vefatı sonrası başladığı toplayıcılığı 1994 yılından bu yana sürdürdüğünü söyledi.
Havanın dobra bulunduğu günlerde ferah oranda kurbağa topladığını tamlayan Esmer, sayı farkı 7-8 kilo kurbağa avladığını anlatım etti.
İşlerinin görünmüş bulunduğu genişliğinde hazırlop olmadığını kail Esmer, "Bu işin zorluğu su içerisinde olması. Kamışı var, ayrığı var. Mücadele şart. Soğuk havalarda anmak zor. Bir de tulumun delinirse baş döndürücü sıkıntı. Geçenlerde müşterek arkadaşımız tulumunu patlattı, hastalandı. Ayrıca çeltik tarlalarına atılmış ilaçlar kurbağa neslini tüketiyor. İlaç kutuları da kanallara herhangi müşterek atılıyor." niteleyerek konuştu.
Fransa ve İtalya'ya gönderiliyor
Subaşı köyünden Hüseyin Erhan da avcılardan toplamış bulunduğu kurbağaların dış satımcı kuruluşa ulaştırılmasına vasıtalık ediyor.
Kurbağa avcılığının alanda 1970'li senelerden bu yana yapıldığını kail Erhan, "Ben bu işe 1990 senesinde babamın indinde başladım. Avcılar kurbağaları çeltik tarlalarında su kanallarında toplayıp bana getiriyorlar. Ben de burada müstelzim temizliği yaptıktan sonraları âdemoğlu kiloluk filelere koyup klimalı ortamda korunum ediyorum. Haftada 2 el şirketin soğutuculu kamyonu gelip benden alıyor. Beş aşama sıcaklıkta 10-15 güneş yaşıyorlar. En iri müşterimiz Fransa ve İtalya'daki alıcılar." niteleyerek kaydetti.
Erhan, seneler içerisinde tarımda küsurat deva kullanımının kurbağa popülasyonunu azalttığını savundu.
"Eskiden kurbağamız elan çoktu, müşterek tomar ekincilik ilacı yoktu" diyen Erhan, "Şimdiki ekincilik ilaçları elan sert, elan yalman bulunduğu için kurbağayı etkiliyor. Bir ağır eksilme oldu. Günlük sayı farkı 600-700 kilo, haftada ise 4-5 titrem kurbağa gönderiyorum." ifadelerini kullandı.
Dedelerinden kalıt "kurbağa avcılığı" mesleğiyle geçimlerini sağlıyorlar
Türkiye'de kurbağa ihracatının müşterek bölümünün karşılandığı Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde kurbağa avcıları, babadan oğula güzeşte mesleklerini sürdürüyor.
İlçeye ilişkin Gölbaşı Mahallesi'ndeki Gölbaşı Gölü'nde güneş batımında müşterek araya mevrut kurbağa toplayıcıları, havanın kararmaya başlamasıyla baş başa acı yakıp hazırlıklarına başlıyor.
Yanlarında getirdikleri çizme, tulumlarını giyen kurbağa avcıları, kepçe, doğal kavara lambası ve fenerlerle kurbağa avlayacakları yerleri belirleyip dağılıyor.
"Ya nasip" niteleyerek itici ve ziyasız gecede göl içerisinde vücutlarının yarısına genişliğinde suya girip kurbağa aramaya süregelen avcılar, müşterek taraftan da ayaklarını suda savurarak kurbağaların yüzeye çıkmasını bekliyor.
Buldukları kurbağaları elleriyle ve kepçe yoluyla sudan çıkaran avcılar yakaladıkları kurbağaları bellerine bağladıkları bidonlara yahut çuvallara dolduruyor.
Sabahın geçmiş ışıklarına genişliğinde kurbağa toplamaya bitmeme fail avcılar, topladıkları kurbağaları tüccarlar aracılığı ile dünya dışına ihraç ediyorlar.
"Bazen suda neyle karşılaşacağımızı bilemiyoruz"
Çocukken babasından öğrendiği kurbağa avcılığını 30 yıla andıran zamandır sürdüren 4 bebek babası Seyfettin İpek (37), mesleği, kendisinin babasından, babasının da dedesinden öğrendiğini anlattı.
Türkiye'nin nice dalında kurbağa topladıklarını aktaran İpek, şöyleki konuştu:
"Diyarbakır, Ağrı, Antalya, Aydın, Ankara denli Türkiye'nin muhtelif bölgelerine gidiyoruz. Tehlikeli derelere giriyoruz. Bazen suda neyle karşılaşacağımızı bilemiyoruz. 2-3 günde 500 liralık yöreleri servet kazanıyoruz. Kurbağa avlamaya gökçe gökçe gökçe yazın geceleri, kışın ise genel anlamda gündüzleri gidiyoruz. Yaz aylarında isim başı 30 kilo yöresinde topluyoruz kışın ise havaların itici bulunduğu için günde 10 kilo genişliğinde kurbağa avlıyoruz. Kışın en kaba geçmiş bulunduğu 3 ay da ise evimizde kalıyoruz. Topladığımız kurbağaları tüccara satıyoruz, onlar da Fransa özellikle edinmek neredeyse muhtelif devletlere ihraç ediyorlar. Topladığımız kurbağaların kilosunu 30 liradan satıyoruz. Yazın havalar yunak olunca kurbağa elan müşterek tomar oluyor, o sürede kilosunu 25 liradan satıyoruz. Tüm geçimimi kurbağa avlayarak sağlıyorum."
Kurbağa toplamanın itici havalarda elan çetin bulunduğunu tamlayan İpek, arada sırada kilometrelerce minval kıvrım ederek gittiği avcılıktan eli yersiz döndüğü vakitler bulunmasına karşın mesleğini sevdiğini laflarına ekledi.
"Evimi bu işle geçindiriyorum"
Çocukluğundan bu yana kurbağa avcılığı yaptığını kail Duran Hakan (36) ise mahallelerindeki nice bireyin barışma kaynağının kurbağa avcılığı bulunduğunu söyledi.
Hakan, 8 karındaş olduklarını anlatım ederek, "Babam denli abd evimin geçimini kurbağa biriktirerek sağlıyorum. Yaz mevsiminde kurbağa elan müşterek tomar olmaktadır arada sırada 60 kiloya andıran kurbağa avlıyoruz. Genelde tacir bizlerden arzu ediyor kılıç de onların talebi doğrultusunda kurbağa avlamaya çıkıyoruz." niteleyerek konuştu.
Hakan, kurbağa toplamanın şita aylarında akşam soğuktan çevre baş döndürücü çetin bulunduğunu laflarına ekledi.
Kurbağa avcılığının birtakım kesimler çeşidinden enteresan bulunduğunu tamlayan Mahmut İpek ise muhtelif kuyruksuzlar bulunduğunu genel anlamda bembeyaz suda zihayat kurbağaları avladıklarını kaydetti.