Teknoloji

Türk bilim adamları 'beyaz kıta'daki evi Horseshoe Adası'nda

Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda gerçekleşen 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'ni meydana getiren bilim heyeti, Horseshoe Adası'na ulaştı.

Türk bilim adamları 'beyaz kıta'daki evi Horseshoe Adası'nda
14-02-2022 12:19
Antarctica

Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda gerçekleşen 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'ni oluşturan bilim heyeti, muvakkat Türk Bilim Üssü'nün bulunmuş yer aldığı Horseshoe Adası'na ulaştı.

Türk bilim ekibi, Antarktika kıtasına vardıktan sonraları Bulgaristan istasyonunun bulunmuş yer aldığı Livingston Adası'nın arkası esna Bransfield Boğazı'nı aşarak evvela Gerlanche Boğazı, sonraları Lemarie Kanalı ve Penola Boğazı'nı geçerek güneye akilane ilerledi.

Penola Boğazı ve Grandidier Kanalı'nda mevcut iri ve yırtık buz dağları, geminin düzlem müşterek ayrıca ilerlemesini zorlaştırdı. Buz kütleleri ve buz dağlarının ortada tempo önleyen Betanzos gemisi, buz kütlelerinin dip yer aldığı bölgelerde hızını düşürerek sefine üstünde mevcut ve buzları muntazır hususi kadrosuyla bu noktalardan problemsiz adına geçti.

Bilim heyetinin bulunmuş yer aldığı gemiye tempo esnasında devir zamane kambur zambur zambur balinalar, penguenler ve foklar zevcelik etti.

"Yapacağımız jeodinamik noktalardaki ölçümler ilmî manada önemli"

Antarktika düşüncesince alışılagelen iklim koşulları ve sıcaklığın kullanılmamış derecenin altında bulunması, yol katılımcıları düşüncesince bazısı devir zorba oldu. 100 km/s'i aşan yel hızıyla seyre bitmeme fail gemi, 10 Şubat'ta Harita Genel Müdürlüğünün işletmekte yer aldığı GNSS istasyonunun bulunmuş yer aldığı Dismal Adası'na vararak çalışmalarına başladı.

Horseshoe Adası'na 73 kilometre mesafede mevcut Dismal Adası'na 2020 senesinde Türkiye'nin sınırları dışındaki evvela çakılı Küresel Konumlama Uydu Sistemleri (GNSS) kurulmuştu.

GNSS iş tamir emekleri ve kaydedilen bilgilerin katılması düşüncesince 20 şahsiyet bilim ekibinde arazi düzlük Harita Genel Müdürlüğü Jeodezi Dairesi'nden Mühendis Yüzbaşı İlyas Akpınar, 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında Dismal Adası'nda olduklarını belirterek, "Jeodezi bilimi, kavuşum türü pozisyonu ve gravite sektörü ile ilgilenmektedir. GNSS Küresel Konumlama Uydu Sistemleri, bulunduğumuz pozisyonu belirlemenin birlikte yönleme sorunun çözülmesi, bahir seviyesindeki değişimlerin belirleme edilebilmesi, ayrımsız sürede tektonik hareketliliğin de belirleme edilebilmesi, izlenebilmesi neredeyse kullanılabilmektedir." ifadelerini kullandı.

Akpınar, Türkiye kabilinden meydana gelen 3. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'nde, 2019 yılındaki seferde Antarktika kıtasında hem Dismal Adası hem de Horseshoe Adası'nda jeodinamik noktaların kuruluş edildiğini, bu noktalarda 4 ila 12 saatlik GNSS gözlemleri gerçekleştirildiğini aktararak, şunları kaydetti:

"4. seferde, 2020 senesinde ise şu an üstünde bulunduğumuz Dismal Adası'nda çakılı GNSS istasyonumuz kuruluş edilmiştir. Türkiye'nin bu bölgede, Antarktika kıtasında 3 kıta çakılı GNSS istasyonu mevcut. Bunlardan müşterek tanesi bizim üstünde bulunduğumuz Dismal Adası'nda, öbür ikisi ise Horseshoe Adası'nda bulunmaktadır. Şu an tığ Antarktika kıtasındayız ancak anne karanın üstünde değiliz. Dolayısıyla bizim yapmış olduğumuz ölçümler elden anne karayı değil, ayrımsız sürede anne karanın etrafındaki okyanuslarla alakalı tektonik değişiklikleri de belirleme edebilmemiz açısından ehemmiyet bildirme etmektedir.

Antarktika levhası, daima akıntı biçiminde bulunan ve çarpışmalardan ötürü ortaya çıkan depremler zımnında daima değiş yayınlayan tektonik müşterek plaka. Sadece Antarktika anne karasını değil, ayrımsız sürede çevresindeki okyanusların müşterek tarafını da içermektedir. Dolayısıyla bizim istasyonumuzun üstünde bulunduğumuz Dismal Adası'nda bulunması, Antarktika plakasının hareketinin tespiti düşüncesince ehemmiyet bildirme ediyor. Aynı sürede Antarktika arazi bilimleri literatürüne de ulama sağlamamızı sağlayacak. Hem bizim çakılı GNSS istasyonumuzun yaptığı gözlemler hem de bizim bu alanda bugün, bundan ahir devirde yapacağımız jeodinamik noktalardaki ölçümler ilmî manada ehemmiyetli sanarak nitelendirebiliriz."

Sabit GNSS istasyonları aracılığıyla lehçe mücahede piyasasının belirlenebildiğini, bunun milim seviyesinde aşırı kırılan biçimde olabildiğini tamlayan Akpınar, bu alanda de etraflıca periyodik müşahede önleyen çakılı GNSS istasyonları olduğunu bildirdi.

Akpınar, "Bizim de Antarktika kıtasında 3 nüsha GNSS istasyonumuz mevcut. Aynı sürede tığ bu alana ilmî seferler düzenlediğimizde de jeodinamik noktalarda GNSS gözlemleri gerçekleştiriyoruz. Bu ölçümlerin tamamını kullanarak bu semt düşüncesince rüçhan adına mücahede alanı, sonrasında ise tektonik hareketliliğin gözlemlenmesi kabil olacak." dedi.

"Seferimizin icrası içinde 14 kıta ilmî plan yapılacak"

Dismal Adası'nda mevcut GNSS istasyonunda bakım, tamir ve bilgelik kaydedilmesinin arkası esna seferine bitmeme fail Türk bilim heyeti, muvakkat Türk Bilim Kampı'nın bulunmuş yer aldığı Horseshoe Adası'na ulaştı.

21 gündüz idame eden gezi sonrası 20 şahsiyet yol kadrosu ve 2 tondan müşterek tomar geri hizmet malzeme, 11 Şubat'ta Türk Geçici Bilim Kampı'nın bulunmuş yer aldığı Horseshoe Adası'na varırken, yakut emekleri da başladı.

Bilim insanlarının üsse ulaşmasının arkası esna İstiklal Marşı okunarak Türk bayrağı göndere çekildi. Bilim heyeti, hâlâ sonraları Bilimden Sorumlu Sefer Lider yardımcısı Hasan Hakan Yavaşoğlu liderliğinde alanı tanışıklık turu gerçekleştirdi. Bilim heyeti, araştırı yapacağı bölgelerle alakalı yapılabilirlik emek harcaması yaptı.

Hasan Hakan Yavaşoğlu, 21 günce etraflıca müşterek yolcuğun arkası esna Horseshoe Adası'na vardıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Bu sene 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'ni yürütme ediyoruz. Sefer, Kovid-19 süreci içinde edilmek durumundaydı. Bu vaziyetten ötürü Şili'nin Puerto Williams kentinde 7 günce müşterek karantinamız oldu. Daha sonraları King George Adası'ndan gemiye geçiş ve sonrasında da evvela Dismal Adası, sonraları da Horseshoe Adası'na erişmiş bulunuyoruz. Ekibimiz, şu anda arazide açınsama çalışmalarını tamamlıyor. Bugünden itibaren ilmî çalışmalarımıza başlayacağız. Bu sene seferimizin icrası içinde 14 kıta ilmî plan yapılacak. Ağırlıklı adına aktif bilimleri, fiziksel ulum ve arazi bilimleri hikayelerinde icraat meydana getirecek hocalarımızla beraberiz. Horseshoe Adası'nda iklim şu an enikonu müsait. Herkesin idman düşüncesince motivasyonu birlik ve apiko biçimde bunuyoruz."

Bilim seferinin ecnebi misafiri

King George Adası'ndan akıntı ettikten sonraları Betanzos gemisinde süregelen bahir yolculuğunun evvela durağı, kestirmece 80 bahir mili (150 kilometre) mesafede mevcut Bulgaristan'a ilişik St. Kliment Ohridski istasyonu olurken, Kovid-19 tedbirleri kapsamında Türk bilim adamları bu üsse görüşme gerçekleştiremedi.

Bulgaristan Antarktika Enstitüsü ile TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü ortada sürdürülen teşrikimesai kapsamında, St. Kliment Ohridski istasyon önderi adına fariza önleyen Oleg Vassiliev, adalarından müşterek bot ile Türk bilim adamlarının bulunmuş yer aldığı gemiye gelmiş şekilde 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kadrosuna katıldı.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?