Ankara
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, AA muhabirine, maksat kapsamındaki rüçhan Ar-Ge ve teceddüt hikayelerinde hava değişikliği ve mevki problemlerine gönül rahatlığı mücadeleyi sübvanse etmek amacıyla en er aşama atan kurumlardan bir tanesi olduklarını söyledi.
Mandal, çalışmaların yılbaşında hızlandırıldığına ayraç ederek, "İklim değişikliği ve mevki problemlerine gönül rahatlığı mücadelede Avrupa Yeşil Mutabakatına Uyum Kapsamında Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanı'nı hazırladık ve elden takibinde uygulamaya geçerek araştırı dayanak programlarımızdan ARDEB 1001 Programı kapsamında 2021 yılı 1. çağında sunulacak projelerden 'Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları' ile direkt münasebetli olanlara ek benek olanağı sağlandı." bilgisini verdi.
İklim değişikliği ve mevki sorunlarının, şişman toptan müşkülat ortada arsa aldığının altını çizen Mandal, "Kurumların yalnızca öz vazifesini yapması bundan sonra yetmiyor. Birlikte iş ika modeline geçilmesi, kuma madun bina ve insanoğlu deposu kullanılması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Mandal, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda "Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası (TYH)" çalışmalarını başlattıklarını belirterek, Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk ve sanayide yeşil üretimi bırakmak düşüncesince mukteza teknolojilerin belirlenmesi, belirlenecek teknolojilerin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi, teknolojilerin yaygınlaştırılması ve transferine müteveccih çalışmaların yapılması dair hazırlıkların sürdüğünü kaydetti.
Yeni açılacak "Yapay Zeka Ekosistem Çağrısı" kapsamında desteklenecek Ar-Ge ve teceddüt mevzuları ortada "İklim Değişikliğinin Etkileri" başlığına arsa verdiklerini aktaran Mandal, "Böylece hava değişikliğinin etkilerinin ilkin kestirilmesi ve buna müteveccih önlemlerin katılması düşüncesince geliştirilecek sentetik zeka çözümleri de destekleyeceğiz." dedi.
Mandal, TÜBİTAK yerine Ar-Ge ve teceddüt desteklerini 2030 yılı Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri açısından da ciddi ciddiyete cemaat alanlara odaklı yanında halde yönlendirdiklerine ayraç ederek, "İklim değişikliğinin muhtemel fikir donör yansımalarının önlenmesine müteveccih evcil ve ulusal teknolojilerin geliştirilmesine ehemmiyet veriyoruz." sanarak konuştu.
"Yarışmaların mevki dostu olmasını amaçlıyoruz"
Düşük karbon emisyonlu planlara elan aşkın dayanak aktarmaya müteveccih planlarını özetleyen Mandal, şunları kaydetti:
"Projelere karbon salınımını kısıntı projeksiyonu ika zorunluluğu da getirmeyi planlıyoruz. Ek olarak, ekincilik ve besin dalında TÜBİTAK ve TAGEM iş donanmasında belirlenen rüçhan Ar-Ge ve teceddüt mevzularına müteveccih açtığımız kuma çağrılarla dayanak sağlıyoruz. Bu mevzular arasında, ekincilik ve gıdada sayısal teknolojiler, arazi ve nebat besleme, bostan ve kara bitkileri, besin el işi ve istihsal teknolojileri, efsanevi besleme, yetiştirme ve sağlığı, nebat sağlığı, su ürünleri, ekincilik ekonomisi ve yöntem kontrolleri arsa alıyor."
Mandal, bu yılki Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali TEKNOFEST'te 36 yarışmadan 12'sinin aranjör yahut aranjör ortağı olarak, ilkin çevreye duyarlılık dair ehemmiyetli adımlar attıklarını, yarışmaların ilkin mevki dostu temalı bulunmasına ve ait yenilikçi analizör üretmesini amaçladıklarını bildirdi.
"Kamu, darülfünun ve uran teşrikimesai şart"
2053'e derece "sıfır emisyon" hedefinin gerçekleştirilmesi düşüncesince kamu, darülfünun ve sektörünün baş başa cereyan etmesi gerektiğine dikkati çekici Mandal, şöyleki bitmeme etti:
"Bu doğrultuda, şişman ölçekli ve baş başa başarma modeline mebni ortam ve ağ desteklerimizi etkinleştirdik. Yüksek Teknoloji Platformlarına ve Sanayi Yenilik Ağlarına (SAYEM) müteveccih açılacak acemi TÜBİTAK çağrıları kapsamındaki desteklerimizi de 2053 kullanılmamış çıkarma maksadı doğrultusunda Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile uygun örtüşen Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk sahalarına yönlendiriyoruz. Bu kapsamda TÜBİTAK-1004 Yüksek Teknoloji Platformları çağrısını açtık, TÜBİTAK-SAYEM çağrısını da yaklaşan sürede açacağız. Bahse özellik ortam destekleri kapsamında bulunan vaziyette da yeşil teknolojilere odaklanan ortam projeleri bulunmaktadır. mesela bembeyaz istihsal imkanlarının sağlanması düşüncesince müterakki materyal teknolojilerinin geliştirildiği 'İleri Malzemeler Yüksek Teknoloji Platformu' ile acemi soy sop gündüz enerjisi teknolojileri de müdahale peyda etmek az daha efdal verimliliğe ve maliyet etkinliğine cemaat gündüz hücresi teknolojilerinin geliştirildiği 'Türkiye Fotovoltaik Teknolojileri Platformu' verilebilir."
Mandal, doğacak devirde de Türkiye'deki beledi kapital şirketlerinin uygulayım bilimi tabanlı ihtiyaçlarının teknolojiyi şahsen ülkede geliştiren KOBİ'ler kabilinden karşılanmasına misyon fail Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri Çağrıları kapsamında da Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk önceliğini gözeteceklerini vurguladı.
"Desteklenen planların 3'te 1'i Yeşil Mutabakat ile ilgili"
TÜBİTAK Başkanı Mandal, "Avrupa Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanı"ndaki "temiz ve döngüsel ekonomi", "temiz, erişilebilir ve tehlikesiz erke arzı", "yeşil ve sürdürülebilir tarım" ve "sürdürülebilir zeki ulaşım" başlıklarında birleşen mevzuları 2021 senesinde rüçhan yerine desteklediklerini hatırlattı.
Yılın geçmiş yarısında desteklenen topu topu bilimsel niteliği bulunan tabanlı planların 3'te 1'inin tamlanan mevzulara odaklandığını kaydeden Mandal, "Sanayi odaklı projelerde de bire yanında süreci yönetiyoruz. Desteklenen planlar eliyle Türkiye ekonomisi ve sanayisinin yeşil dönüşümü, sürdürülebilir yanında büyümenin organizasyon edilmesi ve ülkemizin ihracatında rekabetçiliğin korunması ve güçlendirilmesi amaçlanıyor." ifadelerini kullandı.
Mandal, Yeşil Mutabakat'a ahenk kapsamında arsıulusal Ar-Ge ve teceddüt teşrikimesai mekanizmalarını da çalışan kullandıklarını vurgulayarak, şu detayları paylaştı:
"Ufuk 2020 kapsamında desteklenen planlar içinde Türk eş güdümcü kabilinden ölçülü acemi projelerden birinde yüzdelik 20 elan geniş olan, yüzdelik 25 elan çelimsiz yükleme süresi bulunan ve hayat döngüsü performansı elan efdal batarya sistemleri geliştiriliyor. Diğer projelerde, nanoteknoloji ve müterakki materyallerin de katkılarıyla yenilenebilir erke teknolojileri, sınai simbiyoz imkanları, döngüsel su ve pınar kullanması çözümleri, atılan su arıtımı düşüncesince mestur döngülü sistemler ve sanayide erke kullanımının optimizasyonu düşüncesince acemi analizör üretiliyor. Ayrıca Ufuk 2020'de ekosistem aktörlerimiz, sürdürülebilir kentler düşüncesince şişman ölçekli projelerde arsa aldı."
TÜBİTAK Merkez ve Enstitüleri kapsamında geliştirilen Türkiye'nin önünü anahtar nitelikteki Ar-Ge projeleriyle ülkenin yeşil gelişmesine ulama sağladıklarını dile getiren Mandal, su verimliliği ve limonluk gazı salınımlarının azaltılması, yeşil belediyecilik, bembeyaz ve yenilenebilir erke teknolojileri, zeki tarım, erke verimliliğinin artırılması ve limonluk gazı emisyonlarının azaltılması kabilinden nice çalışmanın yürütüldüğünü laflarına ekledi.