Ekonomi

Tarım, besin ve meşrubat sektöründen 10 ayda 18,1 bilyon dolar ihracat

Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Dijital Veri Paneli'ne göre, bu senenin 10 ayında tarım, besin ve meşrubat endüstrisi 18,1 bilyon dolar ihracat, 13,5 bilyon dolar dış alım gerçekleştirdi.

Tarım, besin ve meşrubat sektöründen 10 ayda 18,1 bilyon dolar ihracat
04-12-2021 15:19
İstanbul

TGDF'den meydana getirilen açıklamaya göre, Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıklamış olduğu Dış Ticaret Verileri temel alınarak Agrimetre çeşidinden hazırlanmakta bulunan TGDF Dijital Veri Paneli verileri paylaşıldı.

Buna göre, 01 ile 24 fasılları arasındaki hepsi GTIP kalemleri ile 29. ve 35. fasıllardan seçili mamüllerin müdahale edilmiş olduğu hesaplamalara bakıldığında, 2021’nin 10 ayında bu piyasanın aut tecim dahası esbak senenin ayrımsız zamanına nazaran yüzdelik 20,3 arttı.

Özet Ticaret Sistemi (ÖTS) çerçevesinde gösterilen aut tecim verilerine göre, 2021’in 10 ayında ihracat, esbak senenin ayrımsız zamanına mucibince yüzdelik 19,6 artarak 18,1 bilyon dolara, dışarı alım yüzdelik 19,4 artarak 13,5 bilyon dolara ulaştı.

Aylık bazda bakılınca Ekim 2021’de ihracat, esbak senenin ayrımsız ayına mucibince yüzdelik 22,6 artarak 2,2 bilyon dolar, maaş dışarı alım ise yüzdelik 33,1 artarak 1,3 bilyon dolar kendisine gerçekleşti. Aylık dışarı alım ağustos ve ilkgüz aylarına oldukça az buçuk gerilese de teşrinievvel ayında da esbak senenin ayrımsız zamanına nazaran açık ortak artma kaydedildi.

İthalat, 2021 yılının evvel aylarında açık ortak artma hevesi sergiledi. Nisan ayında, esbak senenin ayrımsız ayına mucibince yüzdelik 25 kalan maaş dışarı satım ve dışarı alım artma hızının yavaşlaması ile bu trendde değiş görüldü.

İhracat mayıs ayında da açık biçimde artarken, 2021 senesinde evvel el mayıs ayında ithalatın esbak senenin ayrımsız ayına nazaran gerilemesi, senenin esasen bu yana bitmeme fail faziletli dışarı alım trendini değiştirdi. İhracatın artması, ithalatın yavaşlaması yönündeki müspet trend, haziranda güçlenerek bitmeme etti. Temmuz, ağustos, ilkgüz ve teşrinievvel aylarında ise bu trend değişti ve ithalatta gine ehemmiyetli artışlar kaydedildi.

Dış tecim dahası sene sonuna çelimli girdi

2021 yılının başlarında ithalatın artma eğiliminde olmasından menfi etkilenen aut tecim dengesi, senenin evvel dört ayında esbak senenin ayrımsız periyodunun peşinde kalmıştı.

Mayıs verilerinin gelmesiyle beraberce 2021’de evvel el aut tecim fazlası, esbak senenin ayrımsız periyodunun ilişkin çıktı, 2021’in evvel 5 ayında, esbak senenin ayrımsız zamanına nazaran yüzdelik 32,1 artarak 1,63 bilyon dolar kendisine gerçekleşmişti. Bu senenin 10 ayında aut tecim dahası esbak senenin ayrımsız zamanına mucibince yüzdelik 20,3 artışla 4,66 bilyon dolar oldu.

Birim dışarı satım kıymeti 2021’in 10 ayında, esbak senenin ayrımsız zamanına mucibince yüzdelik 2,8 artarak 1.099 dolar/ton kendisine gerçekleşti. dışalım ünite kıymeti ise esbak senenin ayrımsız zamanına mucibince yüzdelik 31 artışla 604 dolar/tona yükseldi. Birim dışarı alım değerinin 2021’in esasen bu yana faziletli seviyede bitmeme etmesi menfi ortak evolüsyon kendisine değerlendirildi.

Dış ticarette en faziletli oylumlu mahsulat fındık, un ve makarna

Bu senenin 10 ayında ihracatta öne çıkan mahsulat sırası ile fındık içi (0,95 bilyon dolar), un (0,93 bilyon dolar) ve makarna (0,63 bilyon dolar) olurken bu mahsulat hep ihracatın kestirmece yüzdelik 13,8’ini oluşturdu.

Aynı çağda en baş döndürücü ithal edilen mahsulat ise sırası ile buğday (1,7 bilyon dolar), soya fasulyesi (1,3 bilyon dolar) ve kaba günebakan antagonist (0,7 bilyon dolar) oldu. Bu 3 ürün, hep ithalatın kestirmece yüzdelik 27,5’ini, doğrusu 4’te 1’inden fazlasını oluşturdu.

1 yıldan ortak tomar süredir gayrimenkul içre hediye artışları ile sık sık gündeme mevrut ve 760 milyon dolarlık dışarı alım ile 2020’de en ortak tomar ithal edilen 3. mahsul bulunan ayçiçek yağında dışarı alım trendi 2021’de de bitmeme etti. Ayçiçek ve ayçiçek antagonist 2021 senesinde da en baş döndürücü ithal edilen mahsulat ortada arazi aldı. Ham günebakan antagonist 2021 yılının şimdi 10. ayında, 2020 yılının tamamında erişilen seviyeyi yakaladı.

Ağustos (263 milyon dolar), ilkgüz (367 milyon dolar) ve teşrinievvel (237 milyon dolar) aylarındaki faziletli buğday ithalatı sayıları dikkati çekti.

Büyük seviyede oyun endüstrisi çeşidinden beğenilen soya fasulyesinin haziran (246,9 milyon dolar), orak ayı (150,6 milyon dolar) ve ağustos (158,1 milyon dolar) aylarındaki faziletli seviyedeki ithalatı dikkati çekmişti. Bu üründe, mayıs-ağustos aylarında 800 milyon doların, sene toplamında ise 1,3 bilyon doların üstünde dışarı alım yapıldı. Eylül ve teşrinievvel ayında ise esbak aylar denli faziletli dışarı alım gerçekleştirilmedi.

En baş döndürücü dışarı satım karşılayıcı sektörler

2021’in 10 ayına ilgili aut tecim verileri sektörlere mucibince incelendiğinde kaba kabuklu meyveler (1 bilyon 850 milyon dolar), diyabet hastalığı ve lezzetli mamuller (1 bilyon 816 milyon dolar), gözyaşı sonuç (1 bilyon 697 milyon dolar), nebati yağ (1 bilyon 396 milyon dolar) ve balıkçılık ve su ürünleri (1 milyar33 milyon dolar) sektörleri en ortak tomar dışarı satım karşılayıcı sektörler kendisine sıralandı. Toplam ihracatın yüzdelik 43’ü bu 5 kesim çeşidinden gerçekleştirildi.

Aynı çağda efsanevi yemi (3 bilyon 676 milyon dolar), nebati yağ (2 bilyon 250 milyon dolar), un (2 bilyon 18 milyon dolar), kakao-çikolata (610 milyon dolar) ile duman ve mamulleri (422 milyon dolar) sektörleri ise en baş döndürücü dışarı alım karşılayıcı sektörler kendisine sıralandı. Toplam ithalatın yüzdelik 66,6’sı, doğrusu 3’te 2’si bu 5 kesim çeşidinden gerçekleştirildi. Bu oranın faziletli olması, ithalatın az buçuk sektörde yoğunlaştığını gösterdi.

Tek başına efsanevi yemi sektörü, 2021’in 10 ayında 3,7 bilyon dolara DOĞRU miktar ile hep ithalatın yüzdelik 27,3’ünü, doğrusu 4’te 1’inden fazlasını oluşturdu.

Fiyat artışları ile gündemde arazi bulan nebati yağ sektörü, 2021’in 10 ayında 2 bilyon doları aşan dışarı alım ile hep ithalatın yüzdelik 16,7’sini oluşturdu. Küresel piyasalardaki fiyatın Mart 2020 – Mart 2021 zamanında 2 katından ortak tomar artarak çoğalması ve döviz fiyatlarındaki fevk taraflı hareketlilik, ithalata ilişkin bu sektörde gayrimenkul içi fiyatların açık ortak halde artarak çoğalması ile sonuçlandı.

İhracatın arttığı ve azaldığı sektörler

2021 yılının evvel 10 ayında esbak senenin ayrımsız zamanına mucibince ihracatını bedel kendisine en ortak tomar arttıran sektörler nebati yağ endüstrisi (470 milyon dolar artış), diyabet hastalığı ve lezzetli mamuller endüstrisi (373 milyon dolar artış), parafin et endüstrisi (273 milyon dolar artış), balıkçılık ve su ürünleri endüstrisi (259 milyon dolar artış) ve gözyaşı sonuç endüstrisi (199 milyon dolar artış) oldu.

Aynı çağda ihracatın gerilediği sektörler duman ve mamulleri endüstrisi (93 milyon dolar düşüş) ve makarna endüstrisi (6 milyon dolar düşüş) oldu. Kuru meyve/sebze ve un sektörleri ihracatı senenin evvel 4 ayında esbak yıla nazaran gerideydi. Bu sektörlerdeki ihracatın toparlanması dikkati çekti.

2021 yılının 10 ayında esbak senenin ayrımsız ayına mucibince ithalatı bedel kendisine en baş döndürücü kalan sektörler efsanevi yemi endüstrisi (834 milyon dolar artış), nebati yağ endüstrisi (510 milyon dolar artış), un endüstrisi (283 milyon dolar artış), hint bademi ve çikolata endüstrisi (103 milyon dolar artış) ve bakliyat endüstrisi (47 milyon dolar artış) oldu.

İthalatın en baş döndürücü düşmüş olduğu 5 kesim makarna (178 milyon dolar düşüş), diyabet hastalığı ve lezzetli mamuller (73 milyon dolar düşüş), kaba kabuklu meyveler endüstrisi (45 milyon dolar düşüş), duman ve duman mamulleri (39 milyon dolar düşüş) ve enerjik efsanevi ticareti endüstrisi (26 milyon dolar düşüş) oldu.

Dış ticarette öne çıkan ülkeler

2021’in evvel 10 ayında aut tecim verileri devletler bazında incelendiğinde en baş döndürücü dışarı satım yaptığımız 5 gayrimenkul Irak (2 bilyon 208 milyon dolar), Almanya (1 bilyon 449 milyon dolar), Rusya (1 bilyon 140 milyon dolar), Amerika (962 milyon dolar) ve İtalya (737 milyon dolar) oldu. Bu 5 ülkeye meydana getirilen ihracat, hep ihracatımızın yüzdelik 35,8’ini oluşturdu.

Ülkelere mucibince en baş döndürücü ihraç ettiğimiz mahsulat Irak düşüncesince un, tavuk eti, gofret ve konserve domates, Almanya düşüncesince ambalajlanmış fındık, fındık içi ve kiraz, Rusya içinse alabalık, şeftali ve üzüm oldu.

Ülke bazında dışarı alım verileri incelendiğinde, 2021 yılının evvel 10 ayında en ortak tomar dışarı alım yaptığımız devletler Rusya (2 bilyon 861 milyon dolar), Brezilya (1 bilyon 408 milyon dolar), Ukrayna (908 milyon dolar), Amerika (705 milyon dolar) ve Malezya (650 milyon dolar) oldu. Bu 5 ülkeden meydana getirilen ithalat, hep ithalatın yüzdelik 48,5’ini oluşturdu.

Rusya’dan meydana getirilen ithalatta öne çıkan mahsulat buğday, kaba günebakan antagonist ve dane mısır, Brezilya’dan meydana getirilen ithalatta soya fasulyesi, kahve, tütün, Ukrayna’dan meydana getirilen ithalatta buğday, rüşvet ve dane darı oldu.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?