Kabil
Başkent Kabil'de planlı imza törenine, Taliban yönetiminin Başbakan Yardımcı Vekili Abdulgani Birader, Maden ve Petrol Bakan Vekili Şehabeddin Dilaver, Çin'in Kabil Büyükelçisi Wang Yu ile ortaklık yetkilileri katıldı.
Buna göre, Afganistan'ın kuzeyindeki Cüzcan, Faryab ve Ser-i Pol vilayetlerinde toplamda 4 bin 500 kilometre karelik bölgede yer yağı araması yapılacak.
Çinli firmanın geçmiş sene 150 milyon dolar, geçmiş 3 yılda ise toplamda 540 milyon dolar envestisman yapması bekleniyor. Sözleşme sürenin 25 sene bulunduğu fakat Çinli firmanın 1 sene içinde yükümlülüklerini hesabına getirmemesi biçiminde sözleşmenin kendinden bozma olabileceği anlatım edildi.
Taliban'ın projeden geçmiş evvela yüzdelik 20 hisse alacağı ve bunun giderek yüzdelik 75'e yükseleceği aktarılırken, plan ile 3 bin Afgan'a iş olanağı sağlanacağı belirtildi.
Maden ve Petrol Bakan Vekili Dilaver, günce 20 bin titrem yer yağı çıkarılmasını planladıklarını kaydetti.
Dilaver, "İlk 3 sene his dönemidir. Bu müddet ortamında 540 milyon dolar envestisman yapılacak ve şu anda ise Amu Nehri havzasından günce adına 150 ila 200 titrem ortada yer yağı çıkarılıyor." dedi.
Çin'in Kabil Büyükelçisi Wang ise bahis konusu sözleşmenin, Çin ve Afganistan arasındaki münasebat açısından ehemmiyetli bulunduğunu söyledi.
Çinli müşterek ortaklık ile benzeşim müşterek sözleşme geçmiş Afganistan hükümeti çağında de imzalanmış fakat türlü mesail zımnında planlar yaşama geçirilememişti.
ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin Ağustos 2021'de Afganistan'dan çekilmesinin peşi sıra gözler, Çin'in Afganistan'daki yatırımlarının boyutuna çevrilmişti fakat Çin'in Afganistan'a müteveccih hevesi beklenildiği seviyede olmadı.
Öte yandan, Taliban yönetimi kuzeydeki Badahşan vilayeti üstünden Çin'e oluşturulan Vuhan koridorunun çalışkan müşterek tecim dolayısıyla dönüşmesini istiyor ve bunun düşüncesince de Çin hükümetinden dayanak noktası bekliyor.