Ankara
AÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, DOĞRU şita mevsimiyle görülme sıklığı kalan yukarı teneffüs yolu rahatsızlıklarına ilişkin, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Azap, Kovid-19 salgını öncesinde de muteber olan, havanın soğumasıyla bağlı ortamlarda hâlâ ortak tomar saat geçirilmesi, mekanların hâlâ az havalandırılması kabilinden etkenlerin, virüslerin ne bulunduğu teneffüs yolu enfeksiyonlarının artmasına ne bulunduğunu vurguladı.
Kış mevsiminde en yoğun tanıdık rahatsızlıkların grip ve dumağı bulunduğunu tabir fail Azap, "Bu kış, bu boyut hâlâ da açıkça olacak. Çünkü, pandemide tahsil edilen düzen bağı önlemler dolayısıyla az hâlâ üç senedir toplumda dolaşamayan virüslere erinç umumi açıdan muafiyet azalmış durumda. Bu sebepten türlü virüslerin dolaşmasını ve hâlâ ortak tomar bireyin hastalanmasını bekliyorduk ve hakikaten de anca oluyor." diyerek konuştu.
Kovid-19 haricinde dört virüs hâlâ dolaşımda
Azap, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün strateji verilerine göre, Türkiye'de 3 Ekim'den 6 Kasım'a denli Kovid-19'a ek adına yoğun görülme sırasına uyarınca dumağı virüsünün (rinovirüs), dumağı benzeşim çor karşılayıcı insanoğlu koronavirüslerinin, Respiratuar Sinsisyal Virüs (RSV) ve grip (influenza) virüsünün dolaşımda bulunduğunu bildirdi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine uyarınca de yıldız yarımküredeki sağlam ortak tomar ülkede bu virüslerin dolaşımda bulunduğunun altını çizen Azap, "Çoğunlukla ortak hastada yegâne ortak virüs çor yapıyor. Hastaların yüzdelik 5'inden azında ansızın ortak tomar virüs bire ortak anda bulunabiliyor." diyerek konuştu.
"Kesin teşhis düşüncesince sınav gerçekleştirmek gerekir"
Prof. Dr. Azap, bu virüslerin ne bulunduğu enfeksiyonların belirtilerinin birbirine ortak tomar benzediğine dikkati çekti.
Belli ortak şikayete veya istimzaç bulgusuna bakarak, değişmez teşhis koyabilmenin muhtemel olmadığını dile getiren Azap, "Belirtilere bakarak fark edemiyoruz. Ama biberli olmadan, umumi hali on paralık bozulmadan hoppadak gani koku alma organı akıntısı var ise iri olasılıkla dumağı virüsü, erdemli ateş, öksürük, adale ağrıları ve halsizlik var ise grip, Kovid-19, RSV'den birisi olur diyebiliyoruz. Ancak değişmez teşhis düşüncesince sınav gerçekleştirmek gerekir." dedi.
Azap, teneffüs yolu virüslerinin tümünün kişiden kişiye teneffüs damlacıkları ile bulaştığına ayraç ederek, Kovid-19 düşüncesince tahminî üç senedir geçerli maske, havalandırma, değini süresini endamsız tutma, mesafeyi koruma, el ve satıh temizliğini havi tedbirlerin uygulanmasının önemine dikkati çekti. Azap, laflarına şöyleki bitmeme etti:
"Bu ilkokul maddeden ilkin bu haftalarda yaşadığımız kabilinden hastalanmış sayılarının arttığı zamanlarda bağlı bölgelerde peçe takmak, ortamı güzel havalandırmak iri ehemmiyet taşıyor.
Kapalı ortamda az bireyin peçe takması, tılsım düşüncesince ehliyetli değil. Çünkü, az bireyin peçe takması, enfeksiyonların yayılmasını ortak tomar azaltmıyor. Ortamdaki her insanın takması şeklinde enfeksiyonların yayılması açıkça adına azalıyor. Bu sebeple maske, ferdî ortak yeğleme değil ortak kalça adına yayılmış biçimde takılmalı."
Risk grubundakilerin korunması önemli
Prof. Dr. Alpay Azap, bu virüslerin genç, mıhlı şahısda hâlâ belli belirsiz seyrettiğini ve hastaneye yatış gerektirmediğini fakat riziko grubundakilerin korunması açısından virüslerin tedbirlerle arama dibine katılması icap ettiğini bildirdi.
Azap, "Özellikle altı gözyaşı altındaki çocuklar, gebeler, muafiyet sistemi baskılanmış kişiler, kalp, akciğer, uykuluk hastalıkları, kontrolsüz şeker hastalığı kabilinden alttaki yatan ağırbaşlı rahatsızlıkları olanlar riziko altında bulunuyor. Risk gruplarına bakıldığında, camianın az hâlâ 5'te birisi bu grupta toprak alıyor. Bu bireyleri korumanın yolu da her insanın oldukça kendini koruması, virüslerin dolaşımının azaltılmasıdır." diyerek konuştu.
Mutlaka aşı yaptırılmalı
Bu hastalıklardan korunmada en ehemmiyetli silahın aşı bulunduğunu dile getiren Azap, şunları kaydetti:
"Nezle virüsleri ve insanoğlu koronavirüslerine erinç ne eyvah ki aşı yok. RSV'ye erinç ortak aşı kullanıma dönüşmek üzere, lakin hâlâ dünyada bu aşı da yok.
En azından riziko grubundaki şahısların grip ve Kovid-19 aşılarını yaptırmalarını behemehâl öneriyoruz. Grip aşısını altı gözyaşı altındaki ıvır zıvır çocuklar, 65 gözyaşı üzerindekiler, gebeler, bağışıklığı baskılanmış olanlar, alttaki yatan ağırbaşlı rahatsızlıkları olanlar ve gövde yığın indeksi 30'un üstünde bulunan ortak tomar obezitesi bulunanlar behemehâl olmalı. Kovid-19 aşısını kollar dış gene bire ortak gruplar anımsatma dozlarıyla beraberce yaptırmalı."