Berlin
Ana bahir tecim yollarındaki navlun fiyatları, faziletkâr enflasyonun mahveden talebini düşürmesinin ve toptan tedarik zinciri sorunlarının hafiflemesinin peşi sıra düşmeye bitmeme ediyor.
Navlun piyasasındaki transport ücretlerinin işareti yerine tanıdık Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index-BDI), güzeşte ilk teşrin kocaoğlan başlangıcında 5 bin 650 nokta ile 2008'den buyana kaydedilen en faziletkâr seviyeye ulaşmasının peşi sıra azalma eğilimine geçti. Küresel ekonominin kılavuz kaptan göstergelerinden bulunan endeks, sene başlangıcında 2 bin 200 nokta seviyelerinde bulunurken, 9 Eylül bakımından bin 213 nokta seviyesinde seyretti.
Küresel ticaretin 12 ehemmiyetli bahir yolu şeridindeki konteyner navlun rakamlarını ölçen Freightos Baltık Küresel Konteyner Endeksi’nin kıymeti ise (40 parmak HC konteyner maliyeti) bu senenin başlangıcında 9 bin 293 dolar seviyesindeyken, 9 Eylül bakımından 5 bin doların dibine indi.
Yine endekse göre, Çin'den ABD'nin Batı Kıyıları sahasına konteyner maliyeti, Ocak 2022'ye gereğince kısaca 60 düşüşle 4 bin dolar seviyesine geriledi.
Asya'dan Avrupa'ya gönderilen ortak konteynerin maliyeti ise yüzdelik 50’den ortak tomar düşerek 8 bin doların dibine indi.
Küresel yerine topu topu malların yüzdelik 90'ından ilavesi sefine ile taşınıyor ve bu yüzden konteyner taşımacılığı evren ticaretinin dirilik damarı yerine görülüyor.
Uzmanlar, faziletkâr enflasyonun sefer açmış olduğu gizil ortak toptan nekahet zemininin navlun fiyatlarını dun çektiğini, istihlak ürünlerine Kovid-19 sonrası arzu artışının yavaşlaması, perakendeciler ve üreticilerin de mallarını normalden elan er tedarik etmesinin de bu düşüşe katkıda olduğunu belirtti.
Öte yandan, Çin, şu anda havale edilen konteyner gemisi kapasitesinin kısaca yüzdelik 54'ünü arama ederken, Pekin'in bakir Kovid-19 politikası dolayısıyla Çin'deki arıza toptan tedarik zincirini negatif etkiliyor.
Buna rağmen, analistler, tedarik zincirinde baskıların hafiflemesi, Walmart kabilinden iri perakendecilerin ürünlerini elan ercecik tedarik etmeleri, ilginin düşmesi ve toptan ekonomide mümkün resesyonun etkisiyle navlun oranlarının senenin art kalanında düşmeye bitmeme etmesini öngörüyor.
Bazı ehemmiyetli limanlarda sefine sıkışıklığı bitmeme ediyor
Almanya'nın önde mevrut iktisat enstitülerinden Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü'ne (IfW) göre, 7 Eylül bakımından toptan yerine taşınan topu topu malların kısaca yüzdelik 11'i ehemmiyetli limanlarda sıkışmış halde bulunuyor.
IfW, navlun oranlarının düşmesine rağmen, bahis konusu tıkanıkların ve faziletkâr mahrukat masraflarının navlun oranlarının Kovid-19 salgını evveliyat seviyelere dönüşünü engellediği ve faziletkâr taşımalık maliyetlerinin toptan ticarette elan ortak tomar toparlanmayı baskıladığını değerlendiriyor.
Ayrıca, sefine şirketlerinin karbon emisyonlarını ehemmiyetli seviyede azaltacak toy teknolojilere ve yakıtlara milyarlarca envestisman yapması da navlun fiyatlarının elan ortak tomar düşmesine bariyer oluyor.
Öte yandan, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), toptan kredi ticaretinin bu sene yüzdelik 3 büyümesini beklerken, bitmeme fail Rusya-Ukrayna savaşı, kalan enflasyonist baskılar ve kaslı ekonomilerde muhtemel kredi politikası sıkılaşması dolayısıyla bu tahminle ait belirsizliğin arttığını belirtti.
Bu arada, siyaset yapıcılar yükselen enflasyona dirlik nekahet riskini hücre alırken, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası kabilinden omurga aşırı yapı çoğalma tahminlerini düşürerek nice diyar düşüncesince resesyondan kaçınmanın ağır olabileceği uyarısında bulunuyor.
Enflasyon ve baskıcı kredi politikalarının evren ekonomisinin çoğalma hızını düşüreceği öngörülürken, Kovid-19 salgını ve Rusya'nın Ukrayna'da başlatmış olduğu harp da toptan ekonomiye bağlı belirsizliğin sürmesine illet oluyor.
- Kovid-19 salgınında konteyner krizi
Yeni insan koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla evren ticaretinin kısaca yüzdelik 90'ının yapıldığı bahir uğrunda "boş konteyner" krizi başlamıştı. Önce, Uzak Doğu, ABD ve Avrupa pazarında başlamış bulunan navlun fiyatlarındaki (geminin ağırlık nakil ücreti) artışlar, dünyanın doğrudan gelişigüzel durumunda hissedilmişti.
Navlun tutarları bahis konusu devirde 10'a katlanırken, konteyner bilmek da zorlaşmıştı. Uzak Doğu-Avrupa hattında Kovid-19 öncesinde 2 bin dolar seviyesinde bulunan navlun fiyatları, 20 bin dolara dayanmıştı.
Salgının yayılmasını pürüz olmak düşüncesince hesaplı faaliyetlerde sert kısıtlamalara gidilmesi perişan satışlarda iri ortak düşüşe sefer açarken, kısıtlamaların hafifletilmesiyle ve devletlerin baştan dışa açılmaya başlamasıyla incitici ortak hesaplı toparlanma görülmüştü.
Özellikle Çin'den ABD'ye mevrut gemiler yükünü boşaltamadığı düşüncesince endamsız müddette dönememiş ve bu da bildirme sorununu derinleştirmişti. Özellikle ABD ve Çin'de yüzlerce konteyner gemisi limanlara demek düşüncesince tam beklemişti.
Otomotivden istihlak malzemelerine, tekstilden mobilyaya denli nice sanayici, geçmiş hizmet aksaklıklar dolayısıyla siparişlerini eskiden doğrulama edememiş, boşluk malların dağıtımı eskiden yapılamadığı düşüncesince üretimlerini talik etmek yahut ıskat etmek mecburiyetinde kalmıştı.
Bugün iri gemiler 24 bin konteyner taşıyabilirken, toy ortak geminin yapımı 2-3 sene sürüyor. Bu sebeple toy sefine ve konteyner siparişleri de endamsız vadede krize araştırma görevlisi olamamıştı.
Ayrıca, bahir taşımacılığına müteveccih muhtemel toy karbon emisyonu düzenlemelerinin kimi şirketleri filolarını teşmil dair davranışlarında ölçülü olmaya itmişti.
Bu arada, toptan denizcilik şirketlerinin çokları karlı ortak sene geçirirken, bu kuruluşların filolarına toy gemiler eklemesi bekleniyor.