Mersin
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) ilişkin Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, ahali ortada "kamkat" ve "altın portakal" namına da tanıdık kumkuatın ıslahı düşüncesince 2012'de plan başlattı.
Müdürlüğün açıkça dalında ve seralarındaki düzeltme çalışmalarının önce etabında yiyecek kalitesinin artırılması ve reçel yapılmaya akla yatkın duruma getirilmesi güdülen kumkuatın, ikinci ihya etabında da üstündeki ürün sayısının artırılarak cıcık bitkisi namına kullanılması hedeflendi.
Uzmanların şümullü çalışmanın peşi esna ortaya çıkardığı 2 toy tür, tescil düşüncesince Bakanlığın Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüne ilişkin Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğüne gönderildi.
"Vitamin ve antioksidan itibarıyla aşırı erdemli değerlere sahip"
Enstitü Müdürü Doç. Dr. Davut Keleş, gazetecilere, kumkuatın ehemmiyetli ortak turunçgil çeşidi bulunduğunu belirterek, "Kumkuatın dü pare ehemmiyetli niteliği var. Biri kabuğuyla yenilebilen ortak turunçgil çeşidi olması, ikincisi ise cıcık bitkisi namına da kullanılması. Meyvesi küçük, kabuğuyla yenilebiliyor. Turunçgillerin kabuğu enine boyuna yarayışlı zira vitamin ve antioksidan itibarıyla aşırı erdemli değerlere sahip. Kamkatın ikinci özelliği, saksıya aldığımızda istediğimiz üzere taçlandırabildiğimiz cıcık bitkisi olması. Biz de bu 2 özellikten ötürü düzeltme projesi başlattık. Tescil etabı tahminî 2 sene sürecek." ifadelerini kullandı.
Kumkuatın öbür turunçgillere kıyasla dargın havaya dayanabilen bulunduğunu aktaran Keleş, yetiştiricisi düşüncesince ehemmiyetli dirimlik deposu sağlayıcı meyvenin kilogramının pazarlarda 20 liradan satıldığını söyledi.
Keleş, toy tür ihya çalışmalarına İtalya'nın da dikkat gösterdiğine dikkati çekerek, "Kumkuat ıslahı dair etkin nadir ülkelerden biriyiz. İtalya'daki Süs Bitkisi Kooperatifinden mevrut yetkililer geliştirmiş olduğumuz tür adaylarımızı incelediler ve taleplerinin bulunduğunu namzet ilettiler. Tescil süreci tamamlanmadığı düşüncesince onların isteklerine yanıt veremedik. Dış mekan cıcık bitkileri dair İtalya öne çıkan ortak ülke. Bu ülkenin bizim tür adaylarımızı istemesi aşırı önemli." dedi.
Enstitünün turunçgil ünitesi sorumlusu ekincilik erdemli mühendisi Ali Yılmaz da kumkuatın erdemli ortak C vitamini deposu bulunduğunu vurgulayarak, "Kumkuat, erdemli kolesterolü dengelemede, şeker hastalığı hastalığını engellemede çelimli antioksidan olması niteliği ile halkımız çeşidinden yeğleme edilebilirliği erdemli ortak nebat biçimine gelmiştir. Kumkuatı cıcık bitkisi yetiştiriciliğinde de deva sektöründe de kullanabiliyorsunuz. Bunların yanında evlerde bitkin ve reçel imalatında yeğleme ediliyor." diyerek konuştu.
Yılmaz, saksıda cıcık bitkisi namına yetiştirilen kumkuatın 3 kilograma kadar, amut namına dikildiğinde de 20 kilograma derece ürün verebildiğini laflarına ekledi.