Ekonomi

Küresel piyasalarda jeopolitik risklerle sansasyon sürüyor

Küresel piyasalarda, Rusya'nın Ukrayna'ya müteveccih askeri harekatının yansımaları izlenirken, Rusya'ya müteveccih açıklayan kaba yaptırımların arkası sıra riziko algısının oldukça yatıştığı, mal fiyatlarındaki yükselişin himmet kestiği görülüyor.

Küresel piyasalarda jeopolitik risklerle sansasyon sürüyor
25-02-2022 09:26
İstanbul

Rusya'nın Ukrayna'ya müteveccih askeri harekatı bitmeme ederken, umumi seferberlik duyuru edilen Ukrayna'nın başkenti Kiev'de patlama sesleri duyuldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, meydana gelen harekatı "alınması müstelzim tedbirler" namına tanımlayarak, "Rusya evren ekonomisinin müşterek parçası olmaya bitmeme ediyor ve bu düzene dokunca vermeyi planlamıyor." dedi.

Harekatı durdurmaya müteveccih arsıulusal camiadan tepkiler de gelmeye bitmeme ederken, Avrupa Birliği (AB), ABD, İngiltere ve Japonya'dan peş peşe kaba yaptırımlar açıklandı.

AB üyesi ülkeler, Rusya'ya huzur finans, enerji, ulaşım, dış satım kontrolü ve finansmanı ile ara sınav politikası derece ayrışık bölgelerde uygulanacak dünkü yaptırımları devreye aldı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu paketin Rusya'nın en ehemmiyetli kapital piyasalarına erişimini karşıcı finansal yaptırımları içerdiğini belirterek, "Rusya bankacılık sektörünün yüzdelik 70'ini hedefleyen bu yaptırımlar, Rusya'nın istikraz maliyetlerini artıracak, enflasyonu yükseltecek ve Rusya sanayisinin temel noktasını yıpratacak." ifadesini kullandı.

ABD yönetimi de Rusya'nın en iri ikinci mangır kurumu VTB Bank karışma 4 Rus bankasını müeyyide listesine eklerken, bu bankaların toplamda 1 trilyon dolarlık varlıklarını dondurdu. Öte taraftan Sberbank ile Gazprom karışma 13 iri Rus işletmesine müteveccih dünkü namus borcu ve öz kapital kısıtlamaları getirildi.

ABD Başkanı Joe Biden, yaptırımların Rus ekonomisine ağır maliyetler getireceğini, Rusya'nın dolar, avro, paunt ve yen ile iş etme yeteneğini sınırlayacağını belirterek, "Rusya'nın SWIFT sisteminden çıkarılması rastgele devir müşterek seçenek, fakat şu anda Avrupa'nın gelişememiş kalanının kabul etmek istediği müşterek değişmeyen değil." dedi.

İngiltere tamamı iri Rus bankalarını, 5 Rus oligarkı ve 100'den müşterek tomar iştirak ve kişiyi amaç meydan dünkü ek müeyyide paketini duyururken, Japonya da müeyyide paketinin kapsamını genişletti.

Rusya'ya müteveccih yaptırımların artırılmasının arkası sıra bu sabahleyin Asya borsaları ve Amerika ile Avrupa dizin vadeli kontratlarında alengir müşterek ilerleyiş izlendiği, riziko algısının nispetle yatıştığı gözleniyor. Emtia fiyatlarında ise yükselişin sürdüğü fakat mücahede kestiği dikkati çekiyor. Dün 2014'ten beri evvel kat 102 doların üstünü gören ve haset 95,7 dolar seviyelerinden bitiren Brent petrolün varil fiyatı bugün yüzdelik 1,7'lik artışla 97,3 dolar seviyelerinde bulunuyor. Altının ons fiyatı evvel 17 ayın zirvesi bulunan 1.974 doları görmesinin arkası sıra bugün 1.913 dolar seviyelerinde akıntı ediyor. Dün yüzdelik 5,7 yükselen buğday tutarları ise bugün Haziran 2008'den beri en faziletkâr seviyeyi gördü.

Rusya'da RTS endeksi evvel yüzdelik 50'ye vasıl azalma yaşanmasının arkası sıra haset yüzdelik 38,3'lük kayıpla 742,9 puandan kapatırken, dolar/Rus rublesi paritesi 89 ile tarihinin en faziletkâr seviyesini gördü. Bu evolüsyon karşısında bugün Moskova piyasalarının boğunuk olabileceği duyurulurken, Rusya Merkez Bankası döviz piyasalarına karışma etti ve rastgele muhtelif senaryo düşüncesince kesin planlarının bulunduğunu bildirdi.

Jeopolitik gelişmelerin ıpıssız el altında yükselen şişkinlik karşısında mangır politikasını sıkılaştırma sinyalleri verici tarz bankalarının adımlarını ne halde etkileyeceğine müteallik tartışmalar da yakından strateji ediliyor. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, bankanın Ukrayna'daki vaziyeti yakından izlediğini belirtirken, Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, mart ayında getiri artırımlarına ve geçenlerde dengelem küçültmeye başlanmasını hala desteklediğini söyledi. Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin da Rusya'nın Ukrayna'ya müteveccih askeri harekatının Fed'in getiri açık açık çoğaltma planlarını değiştirmesine tarz açıp açmayacağına değişmeyen hasretmek düşüncesince aşırı er bulunduğunu anlatım etti.

Bu gelişmelerle evvel güne kaba düşüşle süregelen New York borsasında endeksler, Rusya'ya müteveccih yaptırımların açıklanmasının arkası sıra tarafını yukarıya çevirdi. Dow Jones endeksi, yüzdelik 0,28, S&P 500 endeksi yüzdelik 1,50 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 3,34 bedel kazandı. Dolar endeksi evvel 97,7 ile Haziran 2020'den beri en faziletkâr seviyeyi görmesinin arkası sıra bugün 96,9 seviyelerinde bulunuyor. ABD'nin 10 salname tağyir faizi ise evvel 1,85'e derece gerilemesinin ardından, baştan yüzdelik 1,96 seviyelerine yükseldi.

Avrupa'da, ilkin erke fiyatlarındaki yükselişin şişkinlik ve kazançlı yaptırımların nema üstündeki etkilerine müteveccih endişeler artarken, evvel Avrupa'da mart vadeli kontratlarda natürel taş yağı lambası yağı tutarları yüzdelik 61 artışla 144 avroyu gördü. New York borsasında alımların tesirini artırmasından ilkin kapanan hisse piyasaları tarafında ise evvel yüzdelik 4'e benzeyen zayiat yaşandı. Almanya'da DAX 30 endeksi yüzdelik 3,96, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 3,83 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 3,88 geriledi. Dün 1,11 sınırına derece gerileyici avro/dolar paritesi bugün 1,1220 seviyelerinden iş görüyor.

Asya tarafında da dünkü günün Amerika borsalarındaki artı havaya koşut alıcılı başladığı görülürken, kapanışa benzeyen Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1,8, Çin'de Şanghay mürekkep endeksi yüzdelik 0,4 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzdelik 2,8 artışla seyrediyor.

Yurt içinde, evvel Borsa İstanbul'da güne kaba düşüşle süregelen ve açma bakımından devir stoper sisteminin çalışmış olduğu BIST 100 endeksi, haset yüzdelik 8,17 bedel kaybederek 1.851,38 puandan tamamladı. Dolar/TL, büyümekte bulunan diyar mangır birimleri üstündeki baskının artmasıyla evvel 14,6548 ile 2 ayın en faziletkâr seviyesini görmesinin arkası sıra geriledi ve bugün bankalararası bu sahanın açılışında 14,0370'ten iş görüyor.

Analistler, Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesi ile küresel çapta kalan riziko algısının açıklayan yaptırımlarla nispetle yatıştığını belirterek, mevzuya bağlı risklerin hala masada olmasıyla piyasalarda oynaklığın sürebileceğini söyledi.

Gelişmelerin erke fiyatlarına yansımalarının, şişkinlik beklentileri ve mangır politikalarının seyri açısından da eleştiri olacağını, bu kapsamda yapılacak lafla yönlendirmelerin öneminin arttığını vurgulayan analistler, bugün İngiltere, Amerika ve Avrupa tarz bankaları yetkililerinin açıklamalarının izleneceğini anlatım etti.

Analistler, data gündeminde ise taşınmazlar süresince kazançlı emniyet endeksi, taşınmazlar haricinde ABD'de şahsi sağlık ve harcamalar, dayanabilen servet siparişleri, Avro Bölgesi'nde mahveden emniyet endeksi ve Almanya'da büyümenin öne çıktığını kaydederek, uran anlamda BIST 100 endeksinde 1.830 düzeyinin destek, 2.000 puanın dayanım konumunda bulunduğunu bildirdi.

Piyasalarda bugün strateji edilecek veriler şöyle:

10.00 Türkiye, gücük ay kocaoğlan kazançlı emniyet endeksi

10.00 Almanya, 4. çeyrek büyüme

13.00 Avro Bölgesi, gücük ay kocaoğlan mahveden emniyet endeksi

16.30 ABD, hanuman kocaoğlan şahsi sağlık ve harcamalar

16.30 ABD, hanuman kocaoğlan dayanabilen servet siparişleri

18.00 ABD, hanuman kocaoğlan muntazır mesken satışları

18.00 ABD, gücük ay kocaoğlan Michigan mahveden emniyet endeksi

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?