Ekonomi

Küresel piyasalar Rusya-Ukrayna gerilimiyle çalkalanıyor

Küresel hisse piyasaları, Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimle hafta süresince az riziko iştahıyla cereyan ederken, doğacak hafta da jeopolitik risklerin gündemin odağında olması bekleniyor.

Küresel piyasalar Rusya-Ukrayna gerilimiyle çalkalanıyor
19-02-2022 12:41
İstanbul

Dünya genelinde kalan pahalılık baskısı özek bankalarını şahinleştirirken, kalan jeopolitik risklerle giriş başa küresel pay piyasaları düşüncesince riziko iştahının ehemmiyetli seviyede azaldığı görülüyor.

Hafta süresince Rusya-Ukrayna sınırındaki gelişmelere bağlı salık akışı dünya malı fiyatlarında faziletkâr oynaklığa etmen olurken, cuma namazı haset piyasalar kapandıktan sonradan ABD Başkanı Joe Biden'ın icra ettiği izahat dünya malı fiyatlarındaki oynaklığın ortak müddet hâlâ bitmeme edebileceğine ayraç ediyor.

Biden, ortak gazetecinin, "Putin'in Ukrayna'yı karışma etmeye değişmeyen verdiğine inanıyor musunuz?" sorusuna "Evet, şu anda Putin'in buna değişmeyen verdiğine inanıyorum." cevabını verirken, Rusya'nın doğacak haftalarda hücum edeceğine güvenmek düşüncesince sebepleri bulunduğunu dile getirdi.

ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin doğacak devre mangır politikasına bağlı açıklamaları da yatırımcıların odağında olmayı sürdürdü.

Buna göre, güzeşte hafta yüzdelik 90 ihtimalle Fed'in martta 50 temel nokta ürem artırımına gideceği kestirim edilirken, sonuç gelişmelerle giriş başa tahrifat piyasalarında Fed'in martta yüzdelik 78 ihtimalle 25 temel nokta artışına gideceği fiyatlanmaya başladı.

ECB'nin ise önce ürem artışına yüzdelik 90 ihtimalle temmuzda gideceği kestirim edilirken, bu yıl dü ürem artırımına gideceği öngörülüyor.

Merkez bankalarının kesif düzen mangır politikasına yönelmesine rağmen kalan jeopolitik riskler sonrası yatırımcılar çeşidinden "güvenli liman" yerine değerlendirilen kalburüstü ise bedel kazanmaya bitmeme ediyor.

Bu hafta 1.902 dolarla 1 Haziran 2021'den beri en faziletkâr seviyesine çıkan altının ons fiyatı, yükseliş eğilimini fevk üstüne üstlük üçüncü haftaya taşıyarak haftayı yüzdelik 2 artışla 1.897 dolardan tamamladı.

ABD'nin 10 salname tahrifat faizi de hafta zarfında yüzdelik 2,06'ya çıkmasına rağmen kalan tahrifat isteğiyle gerileyerek haftayı ufki seyirle yüzdelik 1,93'ten tamamladı.

Brent petrolün varil fiyatı ise kaba arazi yağı ile petrolden elde edilmiş sonuç mamüllerin fiyatı arasındaki makasın daralması kabil fen nedenlerle satı baskısı altında kalmış şekilde 8 haftalık yükseliş eğilimini sonlandırarak, haftalık yüzdelik 2,5 azalışla 91,6 dolara indi.

ABD'de jeopolitik riskler satı baskısını destekledi

ABD'de bu hafta Fed tutanaklarının korkulmuş olduğu denli delice olmaması ve Fed yetkililerinin açıklamalarıyla mütenakıs 50 temel nokta ürem artışı ihtimaline karşın, Rusya-Ukrayna gerilimi kayar piyasalarında satı baskısını yanı sıra getirdi.

Fed'in 25-26 Ocak'ta planlı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının tutanakları, bankanın ürem oranını artırmaya ve bilançosunu geçenlerde küçültmeye amade bulunduğunu gösterdi.

Banka yetkililerinin enflasyona bağlı riskleri fevk taraflı gördüğünü ve mangır politikasında sıkılaşma tarihi geldiği dair oydaş bulunduğunu ortaya koyan tutanaklarda, "Üyelerin çoğu, enflasyonun beklendiği kabil düşmemesi biçiminde Komite'nin siyaset desteğini şu anda kestirim edilenden hâlâ aceleci ortak halde kaldırmasının akıllıca olacağını belirtti." ifadesi arazi aldı.

Hafta süresince Fed yetkilileri lafla yönlendirmelerini sürdürürken, St. Louis Fed Başkanı James Bullard, temmuza denli 100 temel puanlık ürem artırımının gerçekleştirilmesi ve ikinci çeyrekte dengelem küçültmede ikinci turun başlaması gerektiği görüşünü yineledi.

Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester da ürem oranlarının artırılması ve dengelem daraltılması döneminin hâlâ aceleci gerçekleştirilmesi, saldırgan akıntı edilmesi icap ettiğini kaydetti.

Analistler, doğacak hafta gündemin kalan jeopolitik riskler, data gündemi ve Fed yetkililerinin lafla yönlendirmelere bitmeme etmesiyle dip geçmesinin beklendiğini aktararak, dünya malı fiyatlarındaki oynaklığın sürebileceğini tabir etti.

Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzdelik 1,58, Dow Jones endeksi yüzdelik 1,90 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 1,76 bedel kaybetti.

21 Şubat ile başlamış olan haftanın data takviminde, salı Richmond Fed endüstri endeksi ile imalat endüstri ve fariza piyasası Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), perşembe 2021 4. çeyrek Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) ve dünkü hane satışları ile cuma namazı zatî gelirler, zatî harcamalar, dayanabilen dünyalık siparişleri, gözleyen hane satışları ve Michigan mahveden güvenlik endeksi verileri izleme edilecek. ABD'de piyasalar pazartesi haset dinlence zımnında gizli olacak.

Avrupa'da gözler ECB yetkililerindeydi

Avrupa borsalarında da kalan jeopolitik risklerle riziko algısı faziletkâr seyrederken, ECB yetkililerinin lafla yönlendirmeleri de yatırımcıların odağındaydı. Gelecek hafta da jeopolitik risklere bağlı gelişmelerin dünya malı fiyatlarını etkilemesi beklenirken, ECB yetkililerinin açıklamaları da sürecek.

Hafta içinde,Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurul oturumunda mütekellim Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Avro Bölgesi'nde enflasyonun andıran gelecekte faziletkâr kalacağını belirterek, "Enerji fiyatları, enflasyondaki artışın anne sebebi olmaya bitmeme ediyor. Net dünya malı alımlarımız bitmeden ürem artırımı yapılmayacak. Politikamızda yapılacak rastgele ortak kalibraj basamaklı olacak. ECB'nin ne yapmış olup ne yapamayacağı dair açıkça olması gerek." ifadelerini kullandı.

ECB Yönetim Konseyi Üyesi Francois Villeroy de Galhau, icra ettiği açıklamada, bankanın bu senenin üçüncü çeyreğine denli belirgin dünya malı alımlarını sonlandırabileceğini, bundan çelimsiz ortak müddet sonradan da ürem artırımı yapabileceğini söyledi.

Avrupa'da kalan jeopolitik gerilime rağmen Rusya'nın erke tedarikine bağlı olumlu açıklamalarda bulunmasıyla mart vadeli natürel katıksız yel yağı lambası kontratı 73,8 avroya denli geriledi.

Analistler, ECB yetkililerinin şahinleşmeyi sürdürdüğünü ve bitmeme fail lafla yönlendirmelerle mangır politikasındaki belirsizliklerin azalmasının beklendiğini tabir etti.

Rusya ile Ukrayna ortada bitmeme fail gerilimin ise piyasalardaki fiyatlamalarda giriş rolde bulunduğunu kaydeden analistler, mevzuya bağlı salık akışının yatırımcıların odağında olmaya bitmeme edeceğini söyledi.

Bölgede açıklayan makroekonomik verilere gereğince 2021'in 4. çeyreğinde Avro Bölgesi'nde Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) çeyreklik bazda yüzdelik 0,3, salname bazda ise 4,6 artarken, İngiltere'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) salname yüzdelik 5,5 artarak beklentileri aştı.

Bu gelişmelerle bu hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 1,92, Almanya'da DAX endeksi yüzdelik 2,48, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 1,17 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzdelik 1,70 bedel kaybetti.

Gelecek hafta pazartesi semt genelinde imalat endüstri ve fariza piyasası PMI, salı Almanya'da Ifo iş ortamı güvenlik endeksi, çarşamba Avro Bölgesi'nde TÜFE ve cuma namazı Almanya'da 2021 4. çeyrek GSYH ve Avro Bölgesi'nde mahveden güvenlik endeksi verileri izleme edilecek.

Asya'da Çin zait ayrışmayı başardı

Asya'da güzeşte hafta riziko iştahı kalan jeopolitik risklere koşut bağan seyretse de, Çin borsası beklentilere koşut mevrut makroekonomik veriler sınırlanmış da olsa yükseldi.

Japonya'da dünkü insan koronavirüs (Kovid-19) salgınına erinç halihazırda meri bölümsel yılgı çözüm ile uç önlemlerinin basamaklı hafifletileceği açıklandı.

Analistler, Japonya Merkez Bankasının (BoJ), küresel çapta normalleşme amacında adımlar atan özek bankalarının tersine cansız mangır politikası duruşunu müdafaasının hesaplı etkilerine müteveccih tartışmaların bitmeme ettiğini kaydederek, BoJ Başkanı Haruhiko Kuroda'nın açıklamalarının şimdilik kesif düzen politikaların gündemde olmadığını desteklediğini tabir etti.

Kuroda, hafta zarfında icra ettiği açıklamada, giriş döndürücü cansız mangır politikasından vazgeçilmesinin Banka'nın elinde tuttuğu devasa büyüklükteki varlıklara dokunca verebileceğini belirterek, "Bu belki cezaevi gerisi edilemez fakat bunun stabil yerine gerçekleşeceğini de söyleyemeyiz." dedi.

Bölgede açıklayan verilere göre, Japonya'da ocakta pahalılık salname yüzdelik 0,5'e gerileyerek beklentilerin altında kaldı. Yüzde 2'lik hedefin peşinde kalmaya bitmeme fail pahalılık verileri, BoJ'un emsallerinden ayrışarak cansız mangır politikası duruşunu koruyacağına ayraç etti.

Japonya ekonomisi güzeşte senenin sonuç çeyreğinde ortak esbak çeyreğe nazaran yüzdelik 1,3 ve salname bazda yüzdelik 5,4 ile beklentilerin altında büyüdü.

Çin'de ocakta güzeşte senenin ayrımsız ayına nazaran Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzdelik 9,1 ve TÜFE yüzdelik 0,9 ile beklentilerin altında artım kaydetti.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şangay birleşmiş endeksi yüzdelik 0,80 bedel kazanırken, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,07, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 2,32 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 0,1 bedel kaybetti.

21 Şubat ile başlamış olan haftanın data takviminde, cuma namazı haset Japonya'da Tokyo TÜFE verileri izleme edilecek. Çarşamba haset Japonya'da piyasalar dinlence zımnında gizli olacak.

Yurt zarfında TCMB siyaset faizini değiştirmedi

Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi küresel kayar piyasalarına koşut bedel kaybederken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) siyaset faizini yüzdelik 14'te çakılı bıraktı.

Bilanço sezonun yoğunlaştığı Borsa İstanbul'da hafta süresince endüstri şirketlerinin açıklamış olduğu bilançolar yatırımcıların odağındaydı. Buna göre, Tüpraş 2021 senesinde konsolide belirgin karını 3,3 bilyon liraya, Ford Otomotiv Sanayi 8,8 bilyon liraya ve Koç Holding 15,2 bilyon liraya çıkararak beklentileri aştı.

Öte yandan, Türkiye Varlık Fonu (TVF), amme bankalarının atom çekirdeği sermayelerini açıkça belirgin tezyit süreci düşüncesince baştan harekete geçerken, Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank bitirdikleri açıklamalarla toplamda 48,6 bilyon lira kapital artırımı gerçekleştireceklerini duyurdu.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzdelik 0,91 azalışla 2.032,44 puandan tamamlarken, Dolar/TL yüzdelik 1,07 terfian 13,6565'e çıktı.

Analistler, BIST 100 endeksinde fen anlamda 2.055 ve 2.100 puanın direnç, 2.020 ve 1.980 puanın dayanaklık etmek konumunda bulunduğunu kaydetti.

Şirketlerin dengelem açıklamaya bitmeme edeceğini ve kayar bazlı oynaklıkların bitmeme edebileceğini aktaran analistler, çoğalması muhtemel jeopolitik risklerin de yakından izleme edileceğini söyledi.

Gelecek hafta iklim içinde, salı gerçek eğin güvenlik endeksi, sığa kullanması ve sektörel güvenlik endeksleri, perşembe TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) güruh özeti ve cuma namazı hesaplı güvenlik endeksi verileri izleme edilecek.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?