İklim değişikliğinin keyif üstündeki tesirleri 'hiç durmadan' artıyor

İstanbul

Bu sene altıncısı piyasaya çıkan ve 38 bilimsel nitelikli büyüklenme ile Birleşmiş Milletler müesseselerinde fariza karşıcı araştırmacıların düşün birliğini anabolizma fail Lancet Sağlık ve İklim Değişikliği Geri Sayım Raporu'na (Lancet Countdown) göre, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak, adaletli ve sürdürülebilir müşterek doğacak bina buyurmak düşüncesince toptan çapta acele eyleme geçilmesi gerekiyor.

Küresel ateşlilik artışının derinlemesine vadede gezegende yaratacağı etkilerin ücretinin insanoğlu sağlığıyla ödeneceği ve iklim değişikliğine bozukluk bulunan emisyonların oranla şimdi az salındığı az gelirli devletlerin toplumlarının en kaba tesirleri yaşayacağı öngörülüyor.

Rapora göre, Kovid-19 aşılarına erişimin adaletli biçimde sağlanamadığı bu dönemde, iklim değişikliğine gönül rahatlığı hesaplı toptan mücadelede de benzeri eşitsizlikler görülüyor. Bu kapsamda, insanca evolüsyon endeksi listesinde en ast sıralarda arsa düzlük ve emisyonlarda minimum mesuliyeti bulunan ülkeler, iklim değişikliğine ahenk planlarının esenlik üstündeki etkilerinden yararlanmada da en geride kalıyor.

Bu nedenle, Kovid-19 sonrası toparlanma planlarının Paris Anlaşması ile ahenkli olması, toptan ateşlilik artışını 1,5 dereceyle hudutlandırmak düşüncesince müstelzim bakir karbon yatırımlarının yapılması, sosyal ve esenlik alanındaki eşitsizliklerin azaltılması düşüncesince siyasal liderlere ve siyaset yapıcılara çağrıda bulunuluyor.

Birçok iklim iklim değişikliğinin esenlik üstündeki etkilerine gönül rahatlığı tedariksiz ve devletler ehliyetsiz finansman dolayısıyla esenlik ve iklim değişikliği dair planlarını uygulayamıyor. Dünyada, iklim değişikliğine ahenk paketlerinde esenlik bölgesine ayrılan fonlar bütün iklim değişikliği ahenk fonunun yüzdelik 0,3'üne cevap geliyor.

Raporda strateji edilen 44 göstergeye göre, iklim değişikliğinin esenlik üstündeki tesirleri "hiç durmadan" artıyor.

Dang humması, chikungunya ve zika salgınlarının pırtlak ita olasılığı, Avrupa devletleri de karışma edinmek üzere, insanca evolüsyon endeksi efdal devletlerde en aceleci biçimde artıyor.

İnsani evolüsyon endeksi az bulunan devletlerin yüksekte artan ve gayrı alanlara nazaran şimdi serin bölgelerinde sıtmaya müsait ortamlar çoğalıyor. Kuzey Avrupa ve ABD'nin periferi bölgeleri, gastroenterit, ciddi çıban enfeksiyonları ve sepsis üreten bakterilerin büyümesine şimdi müsait bir duruma geliyor.

Mevcut çokluk seviyelerinden iptidai metreye denli yükseklikte canlı 569,6 milyon insanoğlunun sel, alevlenmiş fırtına, arazi ve su tuzlanmasıyla maç ve çoğunun bu yerleri sürekli yerine vazgeçme ika riski artıyor.

Kuraklık olaylarının sıklığı, besin güvensizliği ve tutkun riskleri artıyor

Geçen sene evren genelindeki yağız alanlarının yüzdelik 19'u sene süresince baş döndürücü kuraklıktan etkilenirken, iklim değişikliği susuzluk olaylarının sıklığında, yoğunluğunda ve sürecinde artışa defa açıyor.

Su güvenliği, sağlıklama hizmetleri ve besin verimliliğini gözdağı fail iklim değişikliği dolayısıyla orman yangınları ve kirleticilere verilen kalma riski büyüyor.

Aşırı susuzluk ve besin güvensizliğinden en müşterek tomar etkilenen yerler ortada Afrika Boynuzu arsa alırken, incelenen 136 periferi ülkesinden 95'inde çokluk yüzeyi sıcaklığının yükselmesi bu devletlerin çokluk kaynaklı besin güvenliğine müteveccih gözdağı oluşturuyor. Bu gelişmeler dünyada günce besin ihtiyacını denizlerden elde fail 3,3 bilyon insanı da çabucak gözdağı ediyor.

İklim değişikliği dolayısıyla 65 gözyaşı üstündeki yetişkinler şimdi müşterek tomar hamam iklim dalgasına verilen kalırken, hamam iklim dalgalarından en aşkın Çin, Hindistan, Amerika, Japonya ve Endonezya'daki yaşlılar etkileniyor.

Lancet Countdown İcra Direktörü Anthony Costello, tutanağa bağlı değerlendirmesinde, iklim değişikliğinin şimdiden insanoğlu sağlığına dokunca verdiğini belirterek, "Her iklim müşterek yandan Kovid-19 kriziyle, müşterek yandan da iklim krizinin türlü yönleriyle savaşım ediyor. Bu yılki rapor, 134 ülkede orman yangınlarında müşterek artma yaşandığını gösteriyor. Milyonlarca fellah ve yapım işçisi, çalışamayacak denli hamam güzeşte eyyam dolayısıyla selamet yitirilmesine uğruyor. Kuraklık değme zamankinden şimdi yaygın. Raporda 40'ın üstünde belirtke var ve bunların bir çok al alarm veriyor." ifadelerini kullandı,

Ülkelerin salgından toparlanmaya müteveccih projelerine iklim değişikliğiyle mücadelenin bütünleşmiş edilmesi icap ettiğinin altını çizen Costello, "Önümüzde müşterek alternatif var. Kovid-19'dan sonradan toparlanma, bizi insanoğlu sağlığını ıslah ve eşitsizlikleri kısıntı zımnında sokan yeşil müşterek toparlanma olabildiği gibi, bulunan durumun bitmeme ettirildiği ve hepimizi riske atan müşterek proses de olabilir." değerlendirmesinde bulundu.

"Salgından toparlanma planlarındaki değme iptidai doların sadece birisi sürüm azaltımına harcanıyor"

Raporun başyazarı Maria Romanello ise esenlik ve iklim değişikliği mevzusundaki ilerlemeyi iptidai senedir strateji ettiklerini fakat gerekseme mahsus değişim işlemi hâlâ göremediklerini aktardı.

Emisyonların düşürülmesi ve yenilenebilir erke dalında müspet yönde aşkın az gelişim görüldüğünü aktaran Romanello, şunları kaydetti:

"Bu sene koyu hamam iklim dalgaları, ölümsek seller ve orman yangınları nice insanı kıygın etti. Bütün bunlar, iklim değişikliğine gönül rahatlığı savaşım etmediğimiz değme gün, durumun şimdi da ciddi bir duruma geldiğini yayınlayan olağanüstü donör uyarılar. Kovid-19 sonrası toparlanma sürecine trilyonlarca dolar harcanıyor gücün harcanan değme iptidai doların sadece birisi limonluk gazı emisyonlarını azaltmaya gidiyor ve umumi yerine menfi müşterek etkinin ortaya çıkması muhtemel. Sağlık krizinden kurtuluyoruz gücün sağlığımız pahasına. Salgından firar sürecinde bizler düşüncesince şimdi metin müşterek doğacak fotoğraflamak düşüncesince hala çağımız var."