Edirne
Edirne'de arızalı ve meyyal arazilerin çeltik tarımına kazandırılması ve su tasarrufu iletmek şartıyla başlatılan "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi", seçenek çeltik üretim modelinin oluşmasını sağladı.
Ülkenin çeltik ihtiyacının yarısına yakınının karşılandığı "çeltiğin başkenti" yerine vasıflandırılan kentte, "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi" kapsamında 32 üreticiye yüzdelik 75'i hibeli hep 20 bin 320 kilo sertifikalı çeltik tohumu dağıtıldı, 930 dekarda ekim yapıldı.
Damla sulama yöntemi ile dekara 800 ile 900 metreküp, tencere sulama yöntemiyle ise 1500 ila 2 bin 400 metreküp su kullanılıyor. Damla sulama sistemiyle yüzdelik 60'a benzeyen su tasarrufu sağlanıyor.
Tava sulama yöntemi uygulandığında suyun nebat orijin sahasına ulaştırılabilmesi düşüncesince salname 50 ile 60 litre ortada mahrukat harcanırken, damla sulama yönteminde mahrukat tüketiminde tahminî yüzdelik 50 artırım ediliyor.
Damla sulama yönteminde su kesildikten 5-7 gün, tencere sulama yönteminde ise minimum 10-15 devir sonradan hasat yapılabiliyor. Hasat düşüncesince de paletli biçerdövere gerekseme duyuluyor.
Damla sulama sisteminde dekar başına tahminî 600 kilo verim alınırken, bahis konusu sistemdeki ceninisakıt maliyetler cezaevi önüne alındığında bu verimin iyice kalburüstü bulunduğu değerlendiriliyor.
Geleneksel üretimde ise dekar başına sayı farkı 800 kilo verim alınıyor.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, AA muhabirine, damla sulama sisteminin kalburüstü bulunduğunu söyledi.
Bu sistemde anadan görme çeltik üretimine uyarınca ehemmiyetli miktarda su tasarrufu sağlandığına ayraç fail Arabacı, "Geçen sene suyun önemini açıkça ortak halde gördük Edirne'de. Suyun dolgunca bulunduğu nehirlerimizde akım düştü ve devir kurnaz su problemi yaşadık. Görüyoruz ki damla sulama sistemiyle tepe arazilerde tesviye, rastgele ortak tesviye işlemi yapmadan damla sulama sistemini çekerek ürünü yetiştirebiliyoruz." dedi.
Arabacı, çeltik başaklarının kalın ve yersiz adet olmadığını, düz arazilerde ekimi meydana getirilen çeltiklere uyarınca tek eksiği bulunmadığını vurguladı.
Damla sulama sisteminin tepe arazilerde ve suyun bulunduğu alanlarda seçenek verim yerine ekilebileceğine dikkati çekici Arabacı, şunları kaydetti:
"Bu sistem sulama maliyetimizi aşağıya düşürüyor, tesviye harcamamız yok. Bugün ovada dekar başına 800 kilo verim alıyorsak burada 600 kilo verim alsak bizlere ayrımsız getiriyi sağlayacak ortak verim bulunduğunu gördük. Ben gelecek senelerde damla sistemiyle çeltik ekilişinin yaygınlaşacağını ve üreticilerin dikkat göstereceğini düşünüyorum. Çünkü gelişimi yoğun şekilde güzel, sistem aklık ortak halde işliyor. İnşallah alanımızda yaygınlaşır. Edirne, Türkiye'nin çeltik ihtiyacının yüzdelik 44'ünü karşılıyor, bayırlarda da ekilmeye başlanırsa Türkiye'nin hepsi ihtiyacını karşılayacak seviyeye geliriz."
Üretici damla sulama sisteminden memnun
Üretici Nedim Meriç de damla sulama sisteminin sağlam aşırı pozitif yanları bulunduğunu dile getirerek, "Ovadan aldığımız ürünün aynısını buradan alabiliyoruz. Hatırı sayılır mevki destekleri var, bu işin maliyetinin tahminî yüzdelik 40'ını mevki sağlıyor. Dekar başına 700 kilo verim edinmeyi bekliyoruz." dedi.
Meriç, bahis konusu sistemin eş ziraatı karşıcı üreticilere kolay sağladığını belirtti.
Damla sulama sisteminin lüzum su gerekse de maliyetlerden artırım sağladığına dikkati çekici Meriç, şunları söyledi:
"Ova arazilerde isticar bedelleri kalıplı olmayan derecede yükseldi. Ova dekar maliyeti 3 bin teklik bulunan ortak arazide kar marjı 200-300 liralara düştü, tahsil edilen riske uyarınca aşırı yüksek. Buradaki maliyetler ise aşırı düşük. Aile ziraatına katkıda bulunması açısından damla sulama tam ortak yatırım. Suda şişman ortak artırım sağlıyor, tencere sulama yöntemine uyarınca yüzdelik 80'e derece su tasarrufu oluşturabiliyor. Yine elektrik, deva ve iş maliyetleri ayrımsız halde hâlâ tasarruflu. Tamamına baktığımızda yüzdelik 60'a benzeyen ortak maliyet pozitif yanları sağlıyor. Herkese öneririm, bu sene kılıç 400 dönüm ektik, seneye 800 dönüme çıkarmayı planlıyoruz."