Ankara
Erciyes Üniversitesi ve Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) iş birliğiyle geliştirilen yerli inaktif aşı "TURKOVAC", 20 maaş müddette dizi istihsal evresine geldi.
Prof. Dr. Akdoğan, evcil aşı TURKOVAC'la ilişik bugüne denli düzenlenen ilmî icraat ve bundan böyle yapılacak planlamalara bağlı düşkünlük edilen kâffesi detayları, AA muhabirine anlattı.
Türkiye'de başta akıbet 20 yılda afiyet sisteminde düzenlenen hazırlıklar, kent hastaneleri ve alet altyapılarına meydana getirilen yatırımların karşılığının salgınla mücadelede görüldüğünü, Türkiye'nin hem kişi zarfında salgının negatif etkilerini baş döndürücü dobra göğüslediğini bununla yanında gerekseme duyan devletlere yardımda olduğunu vurgulayan Akdoğan'ın sorularımıza verdiği cevaplar şöyle:
"Kovid-19 aşısı üretebilen 9 ülkeden biriyiz"
TURKOVAC'ın hem salgınla uğraş süreci bununla yanında Türkiye'nin etraflıca seneler sonraları kişi aşısını üretmiş olması açısından önemi nedir?
Salgının önce süreçlerinden itibaren evcil aşı emek harcamaları başladı. Bu noktada TÜSEB kendisine 7 skor evcil aşı projesini pandeminin önce günlerinde doğrudan değerlendirerek destekledik. Bu projelerden Prof. Dr. Aykut Özdarendeli hocamızın Kayseri Erciyes Üniversitesinde kadrosuyla geliştirdiği, Cumhurbaşkanımızın adını TURKOVAC kendisine belirlediği aşımız, önce ürüne dönüşen aşı oldu.
Biz şu anda dünyada Kovid-19 aşısı üretebilen 9 ülkeden bir tanesi biçimine geldik. Hem ülkemizin biyoteknoloji alanındaki süreçleri bununla yanında aşı özelinde baş döndürücü iri ve zamanı müşterek başarıya imza attık. TURKOVAC'ın, bundan ahir süreçte ihtiyacımız bulunan öteki aşılar ve biyoteknolojik mamüllerin de geliştirilmesi, üretilmesi, yaygınlaştırılması noktasında baş döndürücü başlıca müşterek mürşit olabileceği kanaatindeyim.
TURKOVAC düşüncesince Cumhuriyet tarihinin en degaje şümullü klinik çalışmalarının yürütüldüğünü belirtmiştiniz. Yerli aşı, dizi üretimine uzanan süreçte ne safhalardan geçti?
Bir aşının üretiminde en önce hayvan bilimi üstünde denenmesini içeren "preklinik" faz gerçekleştiriliyor. Ardından domestik otoriteler ve töre bilimi kurulların onayıyla Faz 1, Faz 2 ve Faz 3 kendisine isimlendirilen insanlı deneylere geçiliyor. Faz 1 aşının tehlikesiz olup bulunmadığı noktasında müşterek çalışma, 10'lu sayılarda gönüllüyle gerçekleştiriliyor. Bilim insanlarınca meydana getirilen araştırmalar kararında aşının tehlikesiz bulunduğu ispatlandıktan sonraları Faz 2 evresine müsaade veriliyor. Bu evrede 100'lü sayılarda gönüllünün katılımıyla aşının etkinliğine bağlı icraat yapılıyor. Burada da domestik otoriteler ve töre bilimi kurullar, etkinliğine bağlı müsaade verdiğinde, hem asayiş bununla yanında etkinliğin beraberce incelenmiş bulunduğu Faz 3 etabı başlıyor.
TURKOVAC düşüncesince de tehlikesiz ve sansasyonel bulunduğu kanıtlandıktan sonraları haziran ayında aşının degaje kitleler üstünde uygulanmasını içeren Faz 3 emek harcamaları başladı. Hiç aşı gök insanların yanı esna rapel (hatırlatma) düze uygulaması biçiminde dü Faz 3 emek harcaması 28 il, 41 merkezde Sağlık Bakanlığımızın ilişik birimleriyle teşrikimesai bünyesinde endamsız müddette yaşama geçirildi. Bu çalışmaların müşterek bölümü hala bitmeme ediyor. Böylelikle aşımızın degaje kitlelerde meydana getirilen uygulamalarında da sansasyonel ve tehlikesiz olduğuna müteveccih neticeler domestik otoriteye sunularak çabuk kullanma onayı alındı.
"TURKOVAC'ın Delta varyantına gönül rahatlığı da sansasyonel bulunduğu saptandı"
Yerli aşının asayiş ve etkinliğine bağlı elde edilmiş neticeler neler?
Bu süreçte aşının güvenliği ve etkinliğini inceleyen, klinik icraat sırasındaki taraf etkilerini süreli toplantılarla kovuşturma fail serbest strateji komiteleri de var. Yani değişik 3-4 komite, bu emek harcamaları inceledi, oradaki ilim insanlarımızın onayları ile aşı emek harcamaları dizi istihsal evresine gelebildi. Dolayısıyla bu, TURKOVAC'ın asayiş ve aktiflik noktasında rastgele müşterek duraksama olmadığının göstergesidir. Onay bu erişmek zaten.
Yapılan çalışmalarda TURKOVAC, öteki inaktif aşıyla karşılaştırıldı ve sonuçlarımızın o aşıdan henüz çalışan bulunduğu ortaya çıktı. Ayrıca dü düze öteki inaktif aşı ergin insanların müşterek kısmına 3. düze kendisine TURKOVAC, müşterek kısmına de bulunan inaktif aşının uygulaması gerçekleştirildi. Burada da aşımızın başta antikor seviyeleri, Delta varyantına gönül rahatlığı tesiri açısından minimum öteki aşı denli sansasyonel ve bazısı parametrelerde henüz çalışan bulunduğu görüldü. Yani TURKOVAC'ın Delta varyantına gönül rahatlığı etkinliğine de bakıldı, öteki inaktif aşıya nazaran henüz dobra neticeleri gördük.
"Günbegün baş döndürücü henüz müşterek tomar düze üretilecek"
TURKOVAC'ın dizi istihsal süreci planlamaları ne ilerleyecek?
TÜSEB kendisine Faz 3'le bu arada dizi üretime bağlı planlamaları da gerçekleştirmek zorundaydık. Bu noktada Aykut Özdarendeli hocamız, TÜSEB araştırman ve akademisyenleri ve dizi üretimi gerçekleştirecek şirket personeliyle eş icraat hızlıca yürütüldü. Çünkü aşının geliştirilmesi müşterek süreç, iri ölçekte istihsal ise alelacayip müşterek süreç. BSL-3 GMP dediğimiz altyapıya, ehliyetli aşı üretebilecek donanıma erbap olunması gerekiyordu. Buna bağlı icraat tamamlandı ve dizi üretimi düşüncesince hazırlıklar başladı.
Biz şu anda sene bitmeden 150 bine andıran dozu Halk Sağlığı Genel Müdürlüğümüze tasdik ettik, analizleri gerçekleştiriliyor. Önümüzdeki günlerde kent hastanelerinden edinmek benzeri ilkah başlayacak. Üretim şu anda bitmeme ediyor ve günbegün baş döndürücü henüz müşterek tomar düze üretebilir bir duruma gelinecek. Proses geliştirme, verimliliğin artışına bağlı müşterek proses bulunduğu için ihtiyacın karşılanması gündüz geçtikçe henüz rahatlamış olacak ve dizi istihsal de baş döndürücü henüz dobra müşterek noktaya gelecek. Biyolojik mahsul olması nedeniyle.
TURKOVAC'ın, aşıya gerekseme duyan öteki ülkelerin, insanlığın kullanımına sunulması ilişik meydana getirilen planlamalar nedir? İlk etapta görüşülen devletler var mı?
Kendi ülkemizin ihtiyacını karşılayacak denli dozu banko üreteceğiz fakat bunun yanı esna gereksinim duyan devletlere verilmesine bağlı icraat da yapılıyor.
TURKOVAC aşımızın klinik emek harcamaları noktasında doğrusu biraz ay öncesinden Azerbaycan, Pakistan, Kırgızistan benzeri aut ülkelerle de eş ilmî çalışmalara müteveccih faaliyetlerimizi yürütüyorduk. Geçtiğimiz haftalarda Azerbaycan'da buna bağlı açık hazırlıklarımızı tamamladık, eş ilmî icraat platformu dahilinde oraya da TURKOVAC aşılarımızı andıran müşterek vakitte iletmeyi planlıyoruz. Bu yayılmış ilkah dahilinde değil, orada bitmeme fail ilmî çalışmalara ulama sağlaması açısından.
"DSÖ gözetiminde lüzumlu girişimleri başlattık"
Soru: TURKOVAC düşüncesince DSÖ'ye başvurulacak mı? Bu mevzuda bazısı tartışmalar gündeme geldi. Süreç ne ilerleyecek?
Doğru bilgelik sahibi yapılmaksızın düşün üretmemek baş döndürücü önemli. Öncelikle aşıları üreten ülkeler, kişi domestik otoritelerinden müsaade aldıktan sonraları kişi vatanlarında aşılamaya başlayabilir. Bunun müşterek ahir etabı ise DSÖ'ye başvurmak. Bu da müşterek proses bulunduğu için dolayı, Faz 3 klinik emek harcamaları sırasında çabuk kullanma onayı düzlük aşımıza müteveccih ülkemizin başvurusu düşüncesince lüzumlu girişimleri DSÖ gözetiminde başlattık. DSÖ'den şu an gelişememiş dönüşler ulaşıyor, oradan arzu edilen belgeleri de karşılayarak DSÖ'ye müracaat yapılacak.
"Dördüncü dozumu TURKOVAC ile olacağım"
Aşı dair işkil canlı bireyleri de dikkate alarak topluma TURKOVAC mevzusundaki çağrınız nedir?
TURKOVAC inaktif, az henüz 100 salname müşterek teknolojiyle yapılmış müşterek aşı. 100 salname dediğimde emektar müşterek uygulayım bilimi benzeri düşünülmemeli, biyoteknolojik ürünlerde taraf etkilere bağlı öngörülerin yapılabildiği, aşının ne denli müddet çalışan kalabildiğine bağlı öngörülerinin akilane çıktığı, ilmî bilginin elimizde bulunduğu müşterek aşı ile karşıyayız. Bir ilim insanı kendisine bu benim düşüncesince güvenlilik erişmek aslına baktığımızda. O sebeple de ego üç düze Sinovac aşısı olmuştum, dördüncü dozumu TURKOVAC ile olacağım.
Sahada aşı olmayanların hayatını kaybedebildiğini, rahatsızlığı baş döndürücü henüz ağırbaşlı geçirdiğini görüyoruz. Kişinin yalnızca kendisi düşüncesince değil yakınlarına, sevdiklerine rahatsızlığı bulaştırmamak düşüncesince de aşı olması baş döndürücü önemli.
"TURKOVAC müşterek kenar taşı, ilenme noktasıdır"
TURKOVAC'ın geliştirilmesi sürecinde canlı gösteriş düzlük adlardan bir tanesi olarak, Türkiye'nin 50 sene sonraları kişi aşısını üretmiş bulunmasına bağlı duygularınızı paylaşır mısınız?
Biyomedikal sahasına giren ilaç, doku, kanserle, cihazlarla ilişik çalışmalar, tıbbi sarfiyat malzemelerinin ayrıca hammaddenin üretilmesi hakkıyla baş döndürücü izlemsel konular. Savunma uran ne denli önemliyse sağlıkta da bu mamüllerin ilmî kendisine geliştirilmesi, ürüne dönüştürülmesi de hakkıyla baş döndürücü önemli. TURKOVAC bu evrede müşterek kenar taşı, ilenme noktasıdır. Ülkemize ve kâffesi insanlığa hayır olmasını diliyorum. Bakanımız Fahrettin Koca'nın söylediği benzeri "kendi aşımız kişi gücümüz."
TURKOVAC'la ilişik proses bizim çalışmalarımızı baş döndürücü artırdı, uyumaya caba zahmetli sayaç buluyoruz fakat eksiksiz kol arkadaşlarımızla beraberce kesintisiz çalışıyoruz. Aşı çalışmasının gelişememiş planında toprak düzlük görünmeyen kahramanlarımıza da değinmeden geçemem. Bilimsel bilgisiyle, incelemelerle, analizlerin ilmî sonuçlarının değerlendirilmesiyle dayanaklık eylemek verici ilim insanlarımıza, aşının dizi üretiminde fariza düzlük personelimize, TÜSEB'in akademisyenlerine, Aykut Özdarendeli hocamız ve ekibine, doğrusu kâffesi TURKOVAC kahramanlarına, Sağlık Bakanlığımız ve öteki kuruluşlarımızdan bizlere ulama sağlayıcı her insana baş döndürücü teşekkürname eylemek istiyorum, baş döndürücü iri emekleri var. TURKOVAC, ülkemizin müşterek ürünü.
