Ankara
AA muhabirinin, 1-30 Kasım Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında Sağlık Bakanlığının bu alandaki faaliyetlerinden derlediği bilgilere göre, kanser baş başa getirmiş yer aldığı afiyet sorunlarının yanı esna maddesel ve içsel yönden derinlemesine periyodik müşterek savaşım gerektiriyor.
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) yayınladığı 2020 yılı verilerine göre, evren genelinde yılda 19 milyon ad kanser tanısı almaktadır ve kısaca 10 milyon ad bu nedenle yaşamını kaybediyor.
Kanserde benzeşim seyrin bitmeme etmesi halinde, 2040 senesinde 29,5 milyon acemi vakanın ortaya çıkacağı öngörülüyor.
Bir yılda 1,8 milyon ad akciğer kanseri haysiyetiyle ölüm etti
Dünyada ve Türkiye'de kanser kaynaklı ölümlerin en münteşir nedenini akciğer kanseri oluşturuyor. Dünyada en yoğun baylarda tanıdık akciğer kanseri, hanımlarda en baş döndürücü tanıdık kanser türleri ortada ise 3. tam toprak alıyor.
Dünya genelinde 2020'de 2,2 milyon acemi vakanın ortaya çıkmış yer aldığı ve akciğer kanserine ilişkin 1,8 milyon ölümün gerçekleştiği kestirim ediliyor.
Türkiye'de yılda 23 bin adama teşhis konuluyor
Türkiye'de baylarda en yoğun izlenen kanserler içerisinde geçmiş tam trakea, bronş ve akciğer kanseri toprak alıyor. Kadınlarda ise akciğer kanseri en yoğun tanıdık 4. kanser türü.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye genelinde müşterek yılda averaj 23 bin adama ve 4 bin 500 hanıma akciğer kanseri tanısı konuluyor.
En ehemmiyetli riziko faktörü sigara kullanımı
Akciğer kanserlerinin kısaca yüzdelik 80-90'ı esrar ve esrar ürünlerinin kullanımı ile oluşuyor. Diğer riziko faktörleri ortada edilgen içicilik (sigara), akciğer kanseri vasıtası ile familya öyküsünün varlığı, kimi vitaminler, radon/asbest kabil kimyasallar, sıçanotu kabil sınai mahsulat ile radyasyona verilen kalma, kimi örgensel kimyasallar, iklim kirliliği ve verem toprak alıyor.
Akciğer kanserinin en yoğun tanıdık sebebi bulunan sigara kullanımında, günce içilen sigara sayısı, içmece süresi, sigaraya start yaşı, dumanı dip çekme, içeriğindeki katran miktarı kanser evolüsyon riskini artırıyor. Sigara dumanında, 4 binden müşterek tomar kimyasalın ve 70'ten müşterek tomar kanserojen maddenin bulunmuş yer aldığı biliniyor.
Pasif içicilik akciğer kanseri riskini yüzdelik 30 artırıyor
Sigara dumanına edilgen namına verilen kalınması da akciğer kanseri riskini arttırıyor. Kendileri sigara içmedikleri biçimde ev yahut bürolarda edilgen namına dumana verilen küsurat şahıslarda hastalığın evolüsyon riskinin yüzdelik 20-30 şimdi müşterek tomar yer aldığı belirtiliyor.
Sigaranın bırakılması yerinde ise akciğer kanseri olasılığı giderek azalıyor, 10-20 sene sonraları on paralık içmemişlerin düzeyine yaklaşıyor.
En ehemmiyetli riziko faktörü esrar kullanımı olmakla birlikte, akciğer kanseri on paralık sigara kullanmamış şahıslarda de görülebiliyor.
Bu belirtilere dikkat!
Genellikle akciğer kanserinin münasebet yer aldığı belirgi ve şikayetlerin oluşumu düşüncesince beş altı sene geçiyor ve çor ati aşamaya gelinceye denli fark edilemeyebiliyor.
Tanı konulmuş bulunan hastalarda belirtiler, tümörün akciğer içerisindeki yerleşimine, büyüklüğüne, yayılım adına ve intişar derecesine ilişkin namına gam gösteriyor.
Akciğer kanserinin en yoğun izlenen belirtileri arasında, geçmeyen yahut derece derece kötüleşen öksürük, öksürürken kan yahut kanlı balgam çıkarmak, dip soluk alırken, öksürürken yahut gülerken kötüleşen döş ağrısı, iştahsızlık, halsizlik, rahatsızlık ve kilogram kaybı, ahenk kısıklığı, soluk darlığı, daim tekrarlayan yahut geçmeyen bronşit yahut batar kabil akciğer enfeksiyonları bulunuyor.
Tanı ve otama süreci ne ilerliyor?
"Yapısal namına alışılagelen akciğer dokusunda mevcut hücrelerin gerekseme ve arama dışı çoğalarak akciğer zarfında müşterek kütle (tümör) oluşturması" halinde tanımlanan akciğer kanserinde, oluşan kütle ilk önce bulunmuş yer aldığı ortamda büyüyor. İleri etaplarda ise mekân dokulara yahut deveran kanalıyla ırak organlara yayılarak (karaciğer, kemik, akıl vb. gibi) hasara defa açıyor. Bu yayılıma "metastaz" ismi veriliyor.
Hastalığın tanısı düşüncesince arızasız akciğer röntgenleri ile akciğerde kütle belirleme edilen insanlara ilk önce bilgisayarlı tomografi çekiliyor. Elde edilen üç buutlu fon ile kesime ne ulaşılabileceğine değişmeyen veriliyor ve biyopsi işlemi gerçekleştiriliyor. Gerekli görüldüğü takdirde değişik görüntüleme tetkikleri de yapılabiliyor.
Hastadan hastaya farklılaşabilmekle beraberce otama kararında, hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve başka afiyet sorunlarının varlığı kabil çabucak müşterek tomar etmen can alıcı oluyor. Multidisipliner müşterek düzentileme müstelzim bu tedaviler; cerrahi, maksata müteveccih tedaviler, radyoterapi, kimyasal otama kabil değişik alternatifleri içeriyor.
Özellikle esrar kontrolünün akciğer kanserine erinç mücadelenin en asliye ve en çalışan ara bulucu yer aldığı biliniyor.
Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda hazırlanmakta bulunan Ulusal Tütün Kontrol Programı ile kâffesi bireylerin, esrar ürünlerinin, sağlık, ekonomik, çevresel ve içtimai zararlarından korunması hedefleniyor.
