USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000
Ekonomi

TCMB: 'Enflasyondaki yükselişte arz yönlü unsurlar ve talep gelişimleri etkili oldu'

Merkez Bankası PPK ekspoze metninde “Enflasyonda DOĞRU devirde gözlenen yükselişte; konuşu temellerden ırak fiyatlama oluşumları, toptan enerji, besin ve zirai mal fiyatlarındaki artışlar ile hazırlık süreçlerindeki aksaklıklar üzere arz yönlü unsurlar ve talep gelişimleri etk

TCMB: 'Enflasyondaki yükselişte arz yönlü unsurlar ve talep gelişimleri etkili oldu'
24-02-2022 15:17
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Para Politikası Kurulu (PPK) güruh özetini yayınladı. Özette şişkinlik gelişmeleriyle ilgilendiren “Ocak ayında mahveden tutarları yüzdelik 11,10 oranında artmış, salname şişkinlik 12,61 nokta yükselişle yüzdelik 48,69 olmuştur. Ocak ayında döviz kurunda henüz azimkâr yanında tempo izlenirken, arsıulusal finans fiyatlarında erdemli artışlar görülmüş, erke grubu bu bağlamda öne çıkmıştır. Gıda grubunda bedel artışları genele yayılırken, akıbet çağda henüz mutedil seyreden körpe kâr ve göveri tutarları Ocak ayında negatif ayrışmıştır. Uluslararası finans fiyatlarındaki erdemli tempo ve tedbir problemlerine ilişikli yerine yetiştirici tutarları salname enflasyonu kayda bedel yanında halde yükselmiştir. Bu görünüş altında, B ve C göstergelerinin salname enflasyonlarındaki ve benzeyen fasıl anne eğilimlerindeki yükseliş Ocak ayında sürmüştür.

Gıda ve alkolsüz meşrubat tutarları Ocak ayında yüzdelik 10,90 oranında artmış, kadro salname enflasyonu 11,81 nokta terfian yüzdelik 55,61 olmuştur. Taze kâr ve göveri grubunun etkisiyle işlenmemiş besin madun grubunda salname şişkinlik 15,15 nokta artışla yüzdelik 54,98 seviyesine yükselirken, kenarlı besin salname enflasyonu 8,63 nokta artışla yüzdelik 56,20 seviyesine ulaşmıştır. Taze kâr ve göveri madun grubunda fiyatlar Ocak ayında yüzdelik 20,82 ile mevsimlik ortalamalarının üstünde yükselmiştir. Diğer işlenmemiş besin madun grubunda mazot ve bakliyat kalemleri, kenarlı besin grubunda ise hububat ürünleri, peynir ve öteki mazot ürünleri ile katı-sıvı yağlar kalemleri bedel artışlarıyla öne çıkmıştır. Temel besin kalemlerinde KDV oranının yüzdelik 8'den 1'e indirilmesi ay ortasında gerçekleştiği düşüncesince indirimin müspet tesiri mahveden bedel endeksine Şubat ve Mart aylarında yansıyacaktır.

Enerji tutarları Ocak ayında yüzdelik 27,41 oranında artarken, kadro salname enflasyonu 33,45 nokta yükselişle yüzdelik 76,38 olmuştur. Bu gelişmede, arsıulusal erke finans tutarları ile yönetilen ve yönlendirilen kalemlerdeki gelişmeler öne çıkmıştır. Uluslararası kaba arz yağı fiyatlarındaki yükseliş ve ÖTV miktarlarının artırılması kararı sıvıyakıt fiyatlarında yüzdelik 23,35 oranında artım olmuştur. Ocak ayında, ev canlılık ve doğalgaz tarifelerinde yüzdelik 69,96 ve yüzdelik 21,35 oranlarında; kanalizasyon suyu fiyatlarında yüzdelik 11,87 oranında artım gözlenmiştir. Tüpgaz tutarları ise yüzdelik 11,28 oranında yükselmiştir. Bu çağda mahveden tutarları üstünde ilkin canlılık peyda etmek neredeyse erke maliyetlerindeki artışların tali etkilerinin de izlendiği değerlendirilmektedir. Şubat ayında sıvıyakıt fiyatlarındaki artışlar bitmeme ederken, ev canlılık tariflerine getirilen kademelendirmenin yapısındaki farklılık ve kanalizasyon suyunda meydana getirilen indirimler benzeyen fasıl düşüncesince erke fiyatlarını müspet yönde etkileyecektir.

Temel servet grubu salname enflasyonu Ocak ayında 7,94 puanlık artışla yüzdelik 48,49 seviyesine ulaşmıştır. Dayanıklı servet tutarları bu zamanda yüzdelik 6,43 oranında yükselmiş, kadro salname enflasyonu 7,31 nokta artışla yüzdelik 56,24 olmuştur. Beyaz yük ve möble kalemleri erdemli bedel artışlarıyla öne çıkarken, matrah düzenlemesinin katkısıyla araba tutarları henüz hudutlu artım sergilemiştir. Diğer esas mallarda genele yayılan bedel artışları izlenirken, salname şişkinlik yüzdelik 51,23 seviyesine yükselmiştir. Giyim ve pabuç madun grubunda mevsim indirimlerinin bu sene enikonu hudutlu gerçekleşmesiyle salname şişkinlik aşamalı artım eğilimini sürdürmüştür.

Hizmet tutarları Ocak ayında yüzdelik 7,89 oranında yükselmiş, kadro salname enflasyonu 7,23 nokta artışla yüzdelik 29,56 yerine gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyondaki yükseliş kadro geneline yayılırken, icar ve danışma dışındaki madun gruplarda artım henüz bariz olmuştur. Ocak ayında yönetilen/yönlendirilen ve vakte ilişikli fiyatlama davranışı sergileyen kalemler öne çıkmıştır. Lokanta-otel madun grubunda fiyatlar yüzdelik 8,45 oranında artmış, salname şişkinlik yüzdelik 50,40 seviyesine ulaşmıştır. Bu çağda öne çıkan yanında öteki kadro bulunan iblağ hizmetlerinde ise fiyatlar yüzdelik 16,88 oranında yükselmiş, salname şişkinlik yüzdelik 39,31 olmuştur.

Son fasıl sıvıyakıt bedel gelişimleri ve enflasyonda oluşan erdemli seviyeleri takiben, yönetilen kent içi muvasala ve demiryoluyla geçici taşımacılığı fiyatlarının yanı esna kargo ve karayolu-havayolu geçici taşımacılığı ücretlerinde bariz artışlar gerçekleşmiştir. Diğer hizmetler içinde, geçmişe çevrilmiş fiyatlama davranışı ekspozisyon şevki erdemli bulunan esenlik hizmetleriyle baş başa bakım ve onarım, cümbüş ve firez ile sigorta hizmetleri tutarları yukarıya çekici öteki kalemler olmuştur. Mevsimsel etkilerden arındırılmış veriler icar madun grubunda yükseliş eğiliminin hızlandığına ayraç etmiştir.

Alkollü içecekler ve kötü grubunda fiyatlar Ocak ayında yüzdelik 21,90 oranında yükselmiştir. 2021 yılı ikinci yarısında oluşan ÜFE artışı kabala vergilere yansıtılırken, alkollü içeceklerde yetiştirici tutarları kaynaklı artışlar da gerçekleşmiştir. Bu gelişmelerle kadro salname enflasyonu yüzdelik 45,34 seviyesine yükselmiş, alkollü meşrubat ve kötü ürünlerinin Ocak kocaoğlan salname polis enflasyondaki artışa yardımı 1,21 nokta olmuştur.

Piyasa Katılımcıları Anketi Şubat kocaoğlan sonuçlarına layıkıyla akan sene sonu şişkinlik beklentisi 4,31 nokta artışla yüzdelik 34,06'ya yükselirken, doğacak on dü ayak tabanı ilişikli şişkinlik beklentisi 0,54 nokta düşüşle yüzdelik 24,83'e gerilemiştir. Öte yandan, derinlemesine vadeli şişkinlik beklentilerindeki üst yönlü güncellemeler Şubat ayında da bitmeme etmiş ve doğacak iptidai yıla ilişikli şişkinlik beklentisi 0,13 nokta artışla yüzdelik 9,05'e yükselmiştir” ifadelerine toprak verildi.

Enflasyonu etkileyen unsurlar ve riskler

Metinde enflasyonu etkileyen unsurlara ve risklere ilişikli “Öncü göstergeler, global ekonomideki çelimli toparlanmanın hudutlu yanında ivme yitirilmesine mukabil bitmeme ettiğine ayraç etmektedir. Küresel kârlı faaliyette yaşanmış bulunan toparlanma ve döllenme oranlarındaki artışa mukabil salgında varyantlar ve küsurat jeopolitik riskler, global kârlı çalışkanlık üstündeki alçak yönlü riskleri aktif tutmakta ve belirsizliklerin artmasına defa açmaktadır.

Küresel talepteki toparlanma, finans fiyatlarındaki erdemli seyir, erke ilkin peyda etmek neredeyse bazısı sektörlerdeki arz kısıtları ve transport maliyetlerindeki erdemli kırat arsıulusal ölçekte yetiştirici ve mahveden fiyatlarının artmasına defa açmaktadır. Yüksek global enflasyonun, şişkinlik beklentileri ve arsıulusal mali piyasalar üstündeki tesirleri yakından izlenmektedir. Bununla birlikte, mütekâmil taşınmazlar özek bankaları küsurat erke tutarları ve arztalep uyumsuzluğuna ilişikli yerine enflasyonda tanıdık yükselişin beklenenden derinlemesine sürebileceğini değerlendirmektedir. Bu çerçevede, kârlı faaliyet, işgücü sektörü ve şişkinlik beklentilerinde devletler ortada farklılaşan görünüme ilişikli yerine mütekâmil taşınmazlar özek bankalarının mangır politikası iletişimlerinde ayrışma gözlenmekle birlikte, özek bankaları müzahir akçasal duruşlarını halen sürdürmekte, servet alıntı programlarına bitmeme etmektedir.

Gelişmekte bulunan devletlere yönelen portföy akımlarında akıbet çağda tanıdık toparlanma bitmeme etmektedir. Ancak, mütekâmil devletlerde derinlemesine vadeli değiştirme faizlerindeki oynaklık ve global mali koşulların seyri büyümekte bulunan devletlere yönelen portföy akımlarına ilişikli riskleri aktif tutmaktadır. Söz konusu risklerin Türkiye'ye müteveccih portföy trendleri aracılığıyla oluşturabileceği etkilerin, taşınmazlar haricinde yerleşiklerin portföy pozisyonlanmalarındaki bulunan seviyeler dikkate alındığında henüz hudutlu kalabileceği değerlendirilmektedir.
Enflasyonda benzeyen çağda gözlenen yükselişte; hesaplı temellerden ırak fiyatlama oluşumları, global enerji, besin ve zirai finans fiyatlarındaki artışlar ile tedbir süreçlerindeki aksaklıklar kabilinden arz yönlü unsurlar ve talep gelişimleri etkili olmaktadır.

Ocak ayında yetiştirici salname enflasyonu artım eğilimini korumuştur. Fiyat artışlarının genele yayılmış olduğu izlenirken, arz yağı ve anne maden dışarı imalat endüstri fiyatlarının şevki yükselmiştir. Yıllık enflasyon, erke ve aralık mallarında henüz bariz peyda etmek neredeyse hepsi anne endüstri gruplarında artım kaydetmiştir. Aylık bazda en bariz bedel artışı ise dayanabilen istihlak mallarında gerçekleşmiştir. Enerji ilkin peyda etmek neredeyse finans fiyatlarındaki negatif görünüş ve tedbir zincirlerinde başlayan aksamalar ile erdemli transport maliyetleri yetiştirici tutarları üstünde bası meydana getiren unsurlar olmuştur. Özellikle erke ve erke dışı finans (başta maden ve ekincilik peyda etmek üzere) fiyatlarının Ocak ayında Amerika doları bazında erdemli yanında artım göstermesiyle aut bedel baskıları çelimli seyretmiştir.

Kapasite tasarruf seviyeleri ve öteki kılavuz göstergeler taşınmazlar içre kârlı faaliyetin, aut alakanın de müspet etkisiyle çelimli seyrettiğine ayraç etmektedir. Sanayi Üretim Endeksi (SÜE) Aralık ayında zaman ve takvim etkilerinden arındırılmış yerine yanında eski ayak tabanı nazaran yüzdelik 1,6 oranında artmış, çeyreklik bazda ise yüzdelik 4,3 oranında terfian senenin dördüncü çeyreğinde üretimdeki artım eğiliminin güçlenerek bitmeme ettiğini göstermiştir. 2021 yılı genelinde endüstri üretimi artışı yüzdelik 16,4 yerine gerçekleşmiştir. Aralık ayında endüstri iş hacmi endeksleri hem taşınmazlar dışı aynı zamanda taşınmazlar içi alakanın akıbet çeyrekte donanımlı olduğuna ayraç etmektedir. Söz konusu çağda perişan adanmış miktar endeksi maaş bazda düşme kaydetmekle baş başa çeyrek genelinde donanımlı gerçekleşerek eğiliminin üstünde seyretmiştir.

Yüksek frekanslı veriler Ocak ayının akıbet on gününde geçerli doğalgaz ve canlılık kesintilerinin istihsal ve aut tecim göstergeleri üstündeki tesirinin hudutlu olduğuna ayraç etmektedir. Öte yandan, Ocak kocaoğlan itibarıyla, imalat endüstri firmalarının doğacak on dü maaş devre ilişikli envestisman eğilimleri erdemli seyretmektedir. Son çağda fenomen rakamlarındaki artışa mukabil aşılamanın maşer geneline yayılması salgından negatif etkilenen hizmetler ile gezim ve irtibatlı sektörlerin enerjisini korumasına ve kârlı faaliyetin henüz muvazeneli yanında bileşimle sürdürülmesine imkân tanımaktadır. Nitekim, Ocak ayında salgından henüz aşırı etkilenen görev sektörlerinde kartla meydana getirilen masraflar eğilimin üstünde seyretmeyi sürdürmüştür.

İşgücü piyasasındaki salah kârlı çalışkanlık görünümüyle mevzun yerine bitmeme etmektedir. Aralık ayında mevsimsellikten arındırılmış yerine aylakçılık oranı yüzdelik 11,2 düzeyinde gerçekleşmiştir. İstihdamdaki artım sektörler geneline yayılırken, işgücüne katılma oranı yükselmiştir. Anket göstergeleri ve erdemli frekanslı veriler, istihdam görünümündeki iyileşmenin ve işgücü piyasasındaki müspet seyrin sürdüğüne ayraç etmektedir.

Son çağda erke ithalatındaki donanımlı tempo akan işlemler dengesindeki salah eğilimini sınırlamaktadır. Cari işlemler dengesi Aralık ayında 3,8 bilyon Amerika doları bariz verirken, 2021 senesinde akan işlemler açığı 14,9 bilyon Amerika doları yerine gerçekleşmiştir. Yılın akıbet çeyreğinde müspet seyreden aut talep koşullarının yardımı ile dış satım enerjisini korurken, kârlı faaliyetin çelimli seyri yanında, ilkin erke tutarları peyda etmek neredeyse finans fiyatlarındaki yükselişe ve küsurat erke taleplerine ilişikli yerine dış gelgel artmıştır. Fiyat tesirleri dışarı bakılınca ise aut ticaretteki gerçek dengelenme sürmüştür. Geçici aut tecim verileri, Ocak ayında ithalatta erke kaynaklı artışın sürdüğüne ayraç etmektedir. Dış tecim dengesindeki bu görünüme karşın, görev gelirlerindeki müspet tempo akan işlemler dengesini desteklemeye bitmeme etmektedir. Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin oranı artarken, akan işlemler dengesinin 2022 senesinde yanında tomar vermesi öngörülmektedir. Cari işlemler dengesindeki salah eğiliminin güçlenerek bitmeme etmesi bedel istikrarı hedefi düşüncesince ehemmiyet arz etmektedir. Kurul, bu gayeye iktiran etmek düşüncesince derinlemesine vadeli Türk lirası envestisman kredilerinin ehemmiyetli yanında gösteriş oynayacağını değerlendirmektedir” denildi.

Para politikası

Para politikasıyla ilgili yerine ise “Para politikası duruşu, şişkinlik görünümüne müteveccih risklerin kaynağına, kalıcılığına ve mangır politikası ile ne seviyede arama dibine alınabileceğine değgin değerlendirmeler dikkate alınarak, davranışlarında ölçülü yanında yaklaşımla sürdürülebilir bedel istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirlenecektir.

Kurul, sürdürülebilir bedel istikrarı ve mali istikrarın tesisi düşüncesince atılmış ve kararlılıkla sürdürülmekte bulunan adımlar ile birlikte, enflasyonda baz etkilerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir. Bu çerçevede Kurul, siyasa faizinin çakılı tutulmasına değişmeyen vermiştir.

Alınmış bulunan kararların birikimli tesirleri yakından izlem edilmektedir ve bu zamanda bedel istikrarının sürdürülebilir yanında zeminde baştan şekillenmesi amacıyla TCMB'nin hepsi siyasa araçlarında temelli liralaşmayı motivasyon fail enli şümullü yanında siyasa çerçevesi gözden nakil süreci yürütülmektedir. Bu süreçte, siyasa araçlarının Türk lirası tevdiat gelişiminin desteklenmesi, APİ fonlamasının garanti yapısında Türk lirası cinsi varlıkların artırılması, mangır takası (swap) miktarının aşamalı halde azaltılması ve döviz rezervlerinin güçlendirilmesi istikametinde geliştirilmesine odaklanılacaktır. Kurul, mangır politikasında sürdürülebilir bedel istikrarı hedefi doğrultusunda mali istikrara müteveccih riskleri de gözeten liralaşma odaklı yanında yaklaşım sergilemeyi sürdürecektir.

Bu çerçevede, Türk lirası likiditesinde ve dağılımında yaşanmış bulunan gelişmelerin tevdiat ve cesaret fiyatlamaları üstündeki etkileri, döviz kurundaki gelişmelerin şişkinlik beklentileri üstündeki rötarlı etkileri, düzem korumalı tevdiat ürünlerine müteveccih gelişmelerin elverişsiz mangır ikamesi, döviz piyasalarının derinliği ve istikrarı ve bedel istikrarı üstündeki tesirleri çözümleme edilmektedir ve mukteza siyasa tedbirleri oluşturulmaya bitmeme edilmektedir.
TCMB, bedel istikrarı esas maksadı doğrultusunda enflasyonda temelli düşüşe ayraç fail çelimli göstergeler oluşana ve midi vadeli yüzdelik 5 hedefine ulaşıncaya denli elindeki hepsi araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya bitmeme edecektir.

Fiyatlar umumi düzeyinde sağlanacak istikrar, taşınmazlar riziko primlerindeki düşüş, elverişsiz mangır ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artım eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin temelli yerine gerilemesi vasıtasıyla makroekonomik istikrarı ve mali istikrarı müspet etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, istihsal ve istihdam artışının metin ve sürdürülebilir yanında halde devamı düşüncesince akla yatkın döşeme oluşacaktır.

Kurul, bedel istikrarının sağlanması için, çelimli yanında siyasa koordinasyonuyla hepsi paydaşları içeren totaliter yanında büyük siyasa bileşimi oluşturulmasını desteklemektedir. Kurul, kararlarını şeffaf, öngörülebilir ve data odaklı yanında çerçevede almaya bitmeme edecektir” ifadeleri kullanıldı.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
ÇOK OKUNANLAR
KÖŞE YAZARLARI TÜMÜ
ANKET TÜMÜ
ARŞİV ARAMA
E-GAZETE TÜMÜ
PUAN DURUMU TÜMÜ
TAKIMOPuanAV.
1Galatasaray38102+66
2Fenerbahçe3899+68
3Trabzonspor3867+19
4Başakşehir FK3861+14
5Kasımpaşa3856-3
6Beşiktaş3856+5
7Sivasspor3854-7
8Alanyaspor3852+3
9Çaykur Rizespor3850-10
10Antalyaspor3849-5
11Gaziantep FK3844-7
12Adana Demirspor3844-7
13Samsunspor3843-10
14Kayserispor3842-13
15Hatayspor3841-7
16Konyaspor3841-13
17MKE Ankaragücü3840-6
18Fatih Karagümrük3840-3
19Pendikspor3837-31
20İstanbulspor3816-53
GÜNÜN KARİKATÜRÜ TÜMÜ
Eski Günler