Ankara
İlgi Otizm Derneği Başkanı Keiko Belir Yarar, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, içe yöneliklik çeşitlilik bozukluğunun, çırılçıplak gelen, ön üç yılda ortaya çıkan ve hayat boyu bitmeme fail ağdalı müşterek nöro-gelişimsel ehliyetsizlik adına tanımlandığını söyledi.
Otizmin yegâne tipi bulunmadığı gibi, elden müşterek sebepten de kaynaklanmadığını tamlayan Yarar, "Neyin niçin bulunduğu bilinmemekle beraberce kalıtım bilimi devamlı olduğuna bağlı bulgular bulunmaktadır ve tetkikat çevresel faktörlerin de kalıtım bilimi altyapısı oluşuk bireylerde içe yöneliklik riskini arttırdığını göstermektedir." bilgisini paylaştı.
Yarar, otizmin çocuğun iletişimini, içtimai etkileşim alternatifini ve çevreye makul ödün ita biçimini etkilediğini, çocukla makul haberleşme ve etkileşim köprüsü kurulamadığında özlük süresince çorak döngüye girmesine, çevreyle etkileşimini ve algısını sınırlandırmasına niçin bulunduğunu anlattı.
Otizmin müşterek çor adına tanımlanmadığını vurgulayan Yarar, otistiklerde zeka geriliği kadar müşterek durumun da bahis konusu olmadığını, bu insanların gayrı dosdoğru yaşıtları kadar bire müşterek zeka seviyesine cemaat olduklarını dile getirdi.
Otizm tanısında ağırbaşlı artış
Yarar, içe yöneliklik teşhisi meydan insan sayısının küçümsenmeyecek kurda olduğuna ayraç ederek şu detayları verdi:
"Her sene ABD'de derneşik adına açıklayan Hastalık Koruma ve Önleme Merkezinin akıbet verilerine göre, 1970'de rastgele 2 bin 500 çocuktan biri, 1995'te bin çocuktan biri, 1999'da rastgele 500 çocuktan biri, 2000'de rastgele 250 çocuktan biri, 2002'de rastgele 150 çocuktan biri, 2004'te rastgele 125 çocuktan biri, 2006'da rastgele 110 çocuktan biri, 2008'de rastgele 88 çocuktan biri, 2014 ve 2016'da rastgele 68 çocuktan biri, 2018'de rastgele 59 çocuktan biri, 2020'de rastgele 54 insandan bir tanesi ve 2021 senesinde rastgele 44 çocuktan bir tanesi içe yöneliklik teşhisi aldı."
Tanı meydan bebek sayısının rastgele sene katlanarak artmasının düşünce donör bulunduğu değerlendirmesinde mevcut Yarar, "Pandemi şartları da cezaevi önüne alındığında doğacak senelerde otizmin aniden artışının kaçınılmazlığı ortadadır. Çünkü, bu süreçte bulaş riski zımnında aileler hastaneye başvurmamış olabilir." dedi.
"İlgi Otizm Derneği, otizmli ufaklıklara burs veriyor"
Yarar, içe yöneliklik teşhisi aldıktan sonradan ebeveynlerin kabullenme dönemini en endamsız müddette atlatmasının çocuğun geleceği düşüncesince dirimlik ehemmiyet taşıdığını vurguladı.
Belirtilere huzur ailelerin duyar olması ve sayaç kaybetmeden ilişik merkezlere başvurması icap ettiğinin altını çizen Yarar, "Erken tanı, çocuğun gelişimine müspet yardım oluşturmakta ve hayat standardını artırmaktadır. Uzmanlar çeşidinden çocuğun ihtiyacına uyarınca düzenlenmiş, ilmî temelli, müspet tesiri kanıtlanmış yöntemlerle tahsile başlanılmasının, çocuğun içtimai yaşama dönüşü ve ileriki yaşlarda normal hisse senedi yayınlayan akranlarına yaklaşması düşüncesince aşırı değerlidir." niteleyerek konuştu.
Tanı konulduktan sonradan familya bireylerine ve çocuğa müteveccih psiko-sosyal dayanak ve farkındalık eğitimlerinin ehemmiyetli bulunduğunu anlatım fail Yarar, cemiyet adına da 1992 senesinde içerisinde kurulan İlgi hususi Eğitim Merkezi'nde tanılanmış fakat maddesel yetersizlikler sayesinde gereksinim duyan eğitimi alamayan otizmlilere burs fonu sağlayarak, ufaklıklara ve ailelere dayanak verdiklerini bildirdi.
Otizmin belirtileri
Yarar'ın verdiği bilgiye göre, otizm, bebeğin akranlarından ayrımlı tavırlar sergilemesiyle ayırt edilebilir.
Altı kocaoğlan eski müşterek bebeğin başkalarına gülümsememesi, dokuz kocaoğlan eski bebeğin başkalarının neva yada mimiklerine ödün adına jest ve mimik göstermemesi şeklinde içe yöneliklik araştırılmalı.
Bir yaşı geçmiş bulunduğu biçimde algılamama, parmakla müşterek şeyi ayraç etmeme yada bay-bay kadar jestleri yapmaması, müşterek buçuk yaşı geçmiş bulunduğu biçimde yegâne müşterek kelime söylememesi, dü yaşı geçmiş bulunduğu biçimde dü sözcüklük sade manalı cümleler kurmaması da er çocukluk devrinde içe yöneliklik şüphesi düşüncesince yeterli.
Hangi ayda olursa olsun lisan gelişiminde yada içtimai hisse senedi düzeyinde geriye çevrilmiş değiş yaşanması, şimdi evvela aksülamel verdiği şeylere bundan böyle aksülamel vermiyor olması yada söyleyebildiği sözcükleri bundan böyle söylemiyor olması, adı söylendiğinde namına aksülamel vermemesi, cezaevi teması kurmaktan kaçınması durumlarından rastgele birinde behemehâl müşterek bilirkişi görüşüne başvurulmalı.
