İstanbul
Aylin Sezgin, otizmli çocuğunun gelişimi düşüncesince savaşım fail binlerce anneden biri. Bankacılık ve mal sektöründe kariyer basamaklarında yavaş yavaş ilerlerken, otizm tanısı konulmuş bulunan oğlu Cem Sezgin'in gelişimi düşüncesince iş yaşamına açıklık verici Sezgin, 1997 senesinde ülkede otizm ilişkin tam düzentileme ve pedagoji bilimi olanağı bulunmadığı düşüncesince ülke haricinde tetkikat yaptı. ABD, İngiltere ve İsrail'de araştırmalarda bulunarak, otizmli evlatların gelişiminde asistan olacak tutum modelini Türkiye'ye getirmeye değişmeyen verici Sezgin, Boğaziçi Üniversitesinden arkadaşı Mine Narin ile baş başa 2003 senesinde Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfını kurdu.
Otizmli evlatların gelişimine ulama sağlamayı amaçlayan vakıf, "Çocuklar ve Aileler İçin Otizm Tarama Projesi", "Anne-Babalara Yönelik E-Öğrenme Portalı ile Otizmli Çocukların Okul Öncesi Eğitime Katılımlarının Artırılması", "Otizmli Gençlerin Üretkenliğinin Artırılması ve İşgücü Piyasasına Girişlerinin Desteklenmesi", "Otistik Çocuklar Eğitim Merkezleri Geliştirme" üzere ehemmiyetli projeleri de yaşama geçirdi.
Tohum Otizm Vakfının Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı vazifesini sürdüren ve vakfın çalışmalarında çalışkan gösteriş üstüne alan Sezgin, AA muhabirine, oğlu Cem Sezgin düşüncesince verdiği mücadeleyi ve vakfın çalışmalarını anlattı.
Doğum yaptıktan tahminî 3 ay sonra, koşa bebeklerinden birisi bulunan Cem'de indinde ayrımlılık görmesi ilişkin onu doktora götürdüğünü özetleyen Sezgin, şu biçimde konuştu:
"Oğlum kucağıma geldiği devir hoşgörüsüz dururdu. Sarıldığında cezaevi hücre gelmiyorduk. Daha sonradan oyuncaklarıyla manalı oynayamadığını gördüm. Mesela otomobilini dar çevirip tekerleklerini döndürürdü. Yürüme ve fiziki hareketlerde kardeşinden artık önde lakin içtimai ilişkilerde baş döndürücü artık gerideydi. Hiçbir yerde durmuyordu ve hiperaktifti. Gecede az vakit uyuyabiliyordu. Daha evvela bebek bakmadığım düşüncesince ne işe yaradığını bilemiyordum ve bebek doktorumuza soruyordum. Onlar da indinde bilinçlilik söylemiyorlardı. Bir psikiyatriste gitmeye değişmeyen verdik ve orada otizm şüphesinden bahsettiler. 1999 yıllarında genel ağ baş döndürücü sınırlıydı ve araştırabileceğimiz imkanlarımız yoktu. Dolayısıyla detayları o tarihte kitaplardan öğrenebiliyorduk. Bir dostum ülke dışına gitmişti ve bana haber mektubu etti. Ben de oğlum Cem'i alıp ABD'deki merkeze gittik. ABD'de 12 vakit süresince oğluma otizm tanısı konuldu."
Otizmin dirim boyu bitmeme ettiğini öğrendikten sonradan araştırmalarını artık da derinleştirdiğini tabir fail Sezgin, ülke dışındaki ile Türkiye'deki icraat arasındaki farkı görür görmez de karamsarlığının arttığını anlattı. Anne namına ruh ilmi dayanaklık etmek almaya bitmeme ettiğini, çocuğuyla ilgilenmesi icap ettiğini fakat ne ilgileneceğini bilemediğini özetleyen Sezgin, üniversiteden arkadaşı Mine Narin ile ülke dışına gidip en akıllıca modeli Türkiye'ye getirmeye değişmeyen verdiklerini söyledi. İngiltere, İsrail ve ABD'ye biraz ülkeye yolculuk ettiklerini ve akademisyenlerle indinde araya geldiklerini vurgulayan Sezgin, ülke haricinde değişik kurumları görüşme ederek, Türkiye düşüncesince en uygulanabilir modeli getirmeyi kararlaştırdıklarını belirtti.
Sezgin, şunları kaydetti:
"Tohum Otizm Vakfını 2003 senesinde kurduk. Getirmek istediğimiz manken kılgılı tutum analiziydi. Bu Türkiye'de bulunmayan gibiydi. Bu modeli ülkemize getirerek bunun tanıtımını hazırlamaya başladık. Özellikle davranışların arama dibine alınmasıyla ilişik kalburüstü indinde yöntem. Bilimsel araştırmalara bakılırsa değişmeyen verdik. Bu bölgede meydana getirilen ilmî kontrolleri toplayan İngiltere'de yapılış vardı. Onun raporlarını inceledik. Bir açıklık kurumları gine görüşme ederek, özlük gözümüzle de kandırma olduk ki kılgılı tutum analizi nitekim küçüklere ağırlık ediyor. Otizmli evlatların eğitimi düşüncesince kılgılı tutum analizini evvela kılıç Türkiye'ye getirdik. Şu an nice merkezde uygulanabilir halde zira sert baş döndürücü terbiyeci yetiştirdik."
Oğlu Cem üstünde de kılgılı tutum analizinin müspet neticeler verdiğini dile getiren Sezgin, "Tohum Otizm Vakfı okuluyla eğitimine bitmeme fail oğlum Cem musiki lisesine girmeyi başardı. Piyano çalıyor ve yüzüyor Cem, İBB ulusal takımında ulusal yüzücü ve Avrupa 3.'sü oldu." dedi. Vakıflarının hemen indinde pedagoji bilimi merkezi değil bire indinde sürede indinde yetişim ve eğitmen yetiştirme merkezi olduğuna da ayraç fail Sezgin, şu detayları verdi:
"Tohum Otizm Vakfında burslu çocuklarımız var, onlar eğer olmazsa olmaz. Ayrıca, vakfı kurarken hemen olanağı sıfır ailelere müteveccih hususi indinde ekol namına düşünmedik, 'Sistemi ne tecrübe edelim da artık indinde tomar kişiye ulaştıralım' diyerek hakkıyla ağrı ettik ve bunun ilişkin çalıştık. Rehabilitasyon modelinin de farklısını yaptık. Devlet 12 vakit veriyor, lakin ilişkin artık da indinde tomar pedagoji bilimi vererek 24 vakit üzere indinde manken oluşturduk. Böylece 'çocuklarımızın artık indinde tomar büyümesine olanak sağlayalım' dedik. Kapasitesi 150 mektepli bulunan vakfa ilişkin okulda makbul pedagoji bilimi modelimiz, 1 yaşından 50-60 yaşına denli indinde insanoğlu ömrünü kapsayacak izlence zenginliğine sahip. Yaklaşık evlatlarımızın yarısına burs vereceğiz dedik. Okulun açıldığı 2006 yılından itibaren bugüne kadar, 1000'in üstünde otizmli çocuğumuza burs verdik. Pandemide caba sınırlanmış kaynağa karşın öğrencilerimize burs desteği sağlamaya çaba ettik."
"Otizmi duyduğunu belirtenlerin payı 2015'te yüzdelik 29 iken, 2021'de yüzdelik 72 oldu"
Sezgin, vakfın "2021 yılı Türkiye'deki Bireylerin Otizm Algısı ve Bilgi Düzeyi Araştırması"na da değinerek, şu açıklamalarda bulundu:
"2015 araştırı raporunda, 'Otizm isminde gelişimsel indinde ayrımlılık duydunuz mu?' sorusuna, iştirakçilerin hemen yüzdelik 29'u 'evet, duydum' cevabını vermişti. 2017 araştırı raporunda ise bu kantite yüzdelik 58'e çıkmıştı. 2019'da otizmi duyduğunu belirtenlerin payı manalı biçimde yükselerek, yüzdelik 83'ü bulmuştur. 2021'de ise otizmi duyduğunu belirtenlerin payı yüzdelik 72 olmuştur."
Sezgin vakıflarının amacının yüzdelik 100 bilinirlik ve yüzdelik 100 farkındalık bulunduğunu belirterek, gelişigüzel ilde ve mahallede hususi pedagoji bilimi sınıfının olması gerektiğine dikkati çekti. Sezgin, "Çocuklarımızın pedagoji bilimi alması ve artık sonradan işe yerleştirilebilir bir duruma gelebilmesi gerekir. Eğer hakeza olursa kılıç vakfımızı bitmeme yol açmak yerinde değiliz, görevimizi tamamlayıp art de çekilebiliriz. Bu derinliğine soluklu indinde maksat lakin umuyorum ki önümüzdeki 20 sene süresince bunu gerçekleştirebileceğiz. Devletimiz, armağan yapanlar, okulda çalışanlar ve STK'lar namına inşallah otizm aksiyon planındaki hepsi evreleri gerçekleştireceğiz ve son alacağız." diyerek konuştu.
Cem'in anası olmasının sahn felsefesini baş döndürücü değiştirdiğini tabir fail Sezgin, Cem'e otizm tanısı konulmasının arkası esna şişman sıkıntı yaşadığını fakat demin oğlu vesilesiyle öbür küçüklere iane ve fariza götürdüğünü anlatarak "Oğlum, bire indinde sürede evimizin de meymenet böceği. Her bilinçlilik evvela ilkin gördüğünüz üzere olmayabilir ve baş döndürücü değişik indinde sona gidebilir." dedi.
"Piyano çalmayı seviyorum"
Annesiyle bu arada otizmle savaşım ederek spor ve musiki yaşamında nice başarılara imza atan Cem Sezgin, 2018'de 200 mt. başıboş kategori, 100 mt. kelebek ekip dereceleriyle Türkiye hususi Sporcular Yüzme Şampiyonası'nda dü sene fevk fazladan Türkiye birinciliği kazandı. Sezgin, İrlanda Dublin'de planlı Avrupa Paralimpik Şampiyonası'na iltihak hakkı elde etti.
Yüzmenin yanı esna müziği de baş döndürücü sevdiğini söyleyen, piyano çalmayı öğrendiğini tabir fail Sezgin, "Piyanoda Türk marşını çaldım. Kubat'ı baş döndürücü seviyorum. Onunla bu arada dinleti özgülemek isterim. Arkadaşlarımla aram iyi. Vakıfta pedagoji bilimi alıyorum. Eğitim şart. Yüzmeyi seviyorum. Yüzme beni rahatlatıyor. Avrupa şampiyonu oldum ve madalyalarım var. Spor yapıyorum, idman yapıyorum, evde dinleniyorum." diyerek konuştu.
