Malatya
Tahıl tarımının münteşir bulunduğu ve buna ilişkin ebebulguru tüketimi ile bulgurdan rastgele tür köfte yapımının arazi almış bulunduğu Malatya mutfağı, hemen 70'i müşterek hayli köftesi ile et tüketmeyenler düşüncesince aşırı varlıklı müşterek yelpazeye sahip.
Analı kızlı, duygulandıran köfte, sıkmalı köfte, yumurtalı şet köfte, balıketinde jale köfte, mercimekli jale köfte derece lezzetlere erbap bulunan şehirde dut, asma, kiraz, fasulye ve çükündür yaprağı sarmaları, soğan ile incelmemiş çiçeği dolmaları ise lahana sarması ve dolmalar ortada arazi alıyor.
Üzüm, kızılcık, vişne, erik ve gülden şuruplar hazırlanmakta bulunan şehirde şekerli namına dut helvası, üzüm ve köpük pestili, üzüm sucuğu, pekmez, çir kavurması, peynir tatlısı, sersem kız baklavası, kaymaklı sarıerik tatlısı, Arapgir'in peynir helvası, halbur tatlısı, biber dolması tatlısı, sütlü ve çiğdemli sütlü da damakları tatlandırıyor.
Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, AA muhabirine, Malatya aş damı kültürünü idrak geçirmek düşüncesince şehrin evveliyatına beslemek gerektiğini, ilin 9 bin salname müşterek geçmişe erbap bulunduğunu anlattı.
Uzun mazisi ile Malatya'nın değiştirilmiş medeniyetlere ev sahipliği yaptığını, bunun şehrin ticaretine ve mimarisine bulunduğu denli mutfağına da bol bolamat kattığını vurgulayan Gürkan, şunları belirtti:
"Malatya'nın Arslantepe ile Dünya Mirası Listesi'nde arazi alması, öbür alanlarla ilgilendiren de UNESCO kabilinden tescil edilmesi gerekliliğini ortaya çıkardı. Özellikle mutfağımızın ehemmiyetli bulunduğunu anlatım geçirmek istiyorum. Bunun düşüncesince kılıç 2023'te görüşülmek neredeyse yeti mektubumuzu UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na ilettik. Buradaki domestik yönetimler, çırçıplak maşer örgütleri ve amme kuruluşları namına proses içinde neler yapmamız gerektiği noktasında müşterek derinti yaptık ve her insanın görev, yazık alanları belirlendi. Herkes de zat görev, yazık alanları içinde müşterek düzentileme yaptı. Biz burada Malatya namına başta vegan mutfağı noktasında, kısaca nebati mamüllerin tüketimin çeşitliliği noktasında UNESCO'ya tescil yapılmak neredeyse başvurma ettik."
Hedef 2023'de ağabey karışma olmak
Vegan mutfağını yeğleme ika gerekçelerine yer veren Gürkan, şunları dile getirdi:
"Buğdayla ile ilgilendiren sürecin Malatya'da başladığını ve Arslantepe'de buğday ile değişme işlemlerinin ve buğday çeşitlerinden oluşan ayrı ayrı aşındırmak türlerinin bulunduğunu görür görmez lazım istemez bizim de alanımız ve yeğleme noktamız vegan mutfağı oldu. Vegan mutfağı noktasında şu anda arkadaşlarımız Malatya'nın hem kırsalında, hem kaymakamlık merkezlerinde, hem kent merkezinde şişman müşterek düzentileme içerisindeler. Özellikle köfte çeşitleri ve bulgurdan meydana getirilen yemeklerle ilgilendiren ve buna benzeşim çeşitlerle ve türevleri ile ilgilendiren icraat yapılıyor. Bu icraat neticelendiğinde dokümanlarıyla vegan mutfağında tescil yapılmak neredeyse UNESCO komisyonuna sunulacak. Bizim gayemiz vegan mutfağı ile ilgilendiren müracaatımızın altyapısını 2023 yılına denli tamamlayıp 2023'te en çelimsiz sürede değerlendirilmesi ve Malatya'nın vegan mutfağında tescil edilmesi." dedi.
Malatya'nın aş damı zenginliğine ayraç fail Gürkan, "Akçadağ'ın kömbesi, Doğanşehir'in Polat köftesi ve Arapgir'in kuyu kebabı... Dolayısıyla Malatya'nın rastgele civarında eski kültürlerin getirmiş bulunduğu müşterek onomatope vardır, o kültürlerin bütünleştirdiği müşterek aş damı çeşitliliğini yakalayıp, bunları belge dibine alıp ilgilendiren bölgelere akilane sunarsak bu mevzuda rastgele ne müşterek başağrısı olmayacağı kanaatindeyim." dedi.
