İstanbul
Kovid-19 salgınına müteveccih kısıtların evren çapında gevşetilmeye başlaması, ortak tomar yunak ve antipatik iklim dolayısıyla elektrik ve gaz tüketiminin çoğalması ilkin Asya, sonraları Avrupa piyasalarında fiyatlardaki fevk taraflı ivmelenmeyi hızlandırdı.
Asya'da sıvılaştırılmış gaz (LNG) amblem fiyatı Japan/Korea Marker (JKM), müstevli dolayısıyla alakanın düşmüş olduğu ve sunma fazlalığının oluştuğu sabık senenin evvel yarısında milyon BTU (İngiliz ısı birimi) başına 1,8 dolara derece gerilemişti. Yıl sonuna akıllıcasına ise havanın beklenenden henüz antipatik olması ve elektrik üretiminde öbür kaynakların çıtırbom kalması dolayısıyla doğal gazda arzu çabucak arttı. Bu çağda ışıltı LNG kargolarının sevkiyatının gecikmesi ve arzın çıtırbom kalmasının da etkisiyle JKM, milyon BTU başına 32,5 dolara terfian üstün dereceli kırdı.
Bu sene zarfında milyon BTU başına 5 dolara derece gerileyici JKM, kâffesi dünyada gaz talebinde tanıdık artma ve tedbir kısıtları dolayısıyla bitmiş teşrin vadeli kontratlarda milyon BTU başına 30 dolara derece yükseldi.
Avrupa'da gaz tutarları üstün dereceli kırmaya bitmeme ediyor
Avrupa'da derinliği en ortak tomar bulunan Hollanda merkezli mevhum gaz tecim noktası TTF'de iş gören vadeli gaz kontratlarında, fiyatlar müstevli dolayısıyla alakanın düşmüş olduğu sabık sene megavatsaat başına 3,75 avroya derece gerilemişti.
Geçen sene eylülde TTF'de megavatsaat başına 12 ekü bulunan gaz fiyatı, bu sene 27 Eylül'de 85 avroya terfian kâffesi zamanların rekorunu kırdı. Böylece, Avrupa'da maaş vadeli kontratlarda gaz fiyatı akıbet ortak yılda yüzdelik 600'ün üstünde arttı.
Bu yükselişte, talepteki artışa karşın Rusya'dan sabık yıllara gereğince henüz az gaz gelmesi ve kıtanın toprak altı ambarlama tesislerindeki doluluk oranlarının akıbet 10 sene averajının altında kalması sansasyonel oldu.
Ayrıca, elektrik üretiminin yüzdelik 20'sinin doğal gazdan karşılandığı Avrupa'da, yağışsızlık dolayısıyla hidroelektrik santrallerinde üretimin düşmesi ve yel enerjisinden elektrik üretiminin de azalması üretimde gazın payını yükseltti.
Öte taraftan ABD'de Henry Hub'daki evvel teşrin vadeli kontratlarda gaz fiyatı milyon BTU başına 6 doları aşarak akıbet 7 senenin en erdemli seviyesine ulaştı. Böylece Henry Hub'da gaz fiyatlarında akıbet ortak yıldaki artma yüzdelik 150'yi aşmış oldu.
Avrupa'da elektrik fiyatlarının en ortak tomar arttığı abuhava İngiltere
Enerji sektöründe arz-talep dengesizliği dolayısıyla Avrupa'da elektrik fiyatlarının en ortak tomar arttığı abuhava İngiltere oldu.
Avrupa merkezli Nord Pool erke borsası verilerine göre, İngiltere'de bu ay elektrik tutarları sabık senenin bire ortak ayına gereğince yüzdelik 340 artarak megavatsaat başına 221 avroya (191 İngiliz sterlini) derece yükseldi.
Ülkede elektrik fiyatlarındaki artma akıbet ortak ayda ise yüzdelik 80'i aştı. İngiltere'de erdemli fiyatlar dolayısıyla maliyetlerini karşılamayan nice şirket faaliyetini kapatmak mecburiyetinde kaldı.
Almanya'da ise sabık sene eylülde megavatsaat başı averaj 43 ekü seviyesinde bulunan elektrik fiyatı, bu ay yüzdelik 200 artışla 129 avroya çıktı. Bu çağda fiyatlar İspanya'da yüzdelik 266, İtalya'da yüzdelik 220, Fransa'da ise yüzdelik 185 arttı.
Kömüre arzu arttı
Piyasalardaki erdemli karbon fiyatlarına karşın küsurat erke talebini istikbal etmek neredeyse Avrupa'da kömüre arzu artma gösterdi.
API2 Rotterdam Kömürü Vadeli İşlemler Piyasası'nda titrem başı kömür fiyatı akıbet ortak yılda yüzdelik 265 artışla 200 dolara çıktı.
Dünyanın en iri kömür tüketicisi bulunan Çin'de ise ilkin erke dip sektörlerde küsurat arzu karşısında kömür tutarları çabucak yükseldi. Kömür fiyatlarının yükselmesi ve tedbir derdi dolayısıyla ülkede elektrik kesintileri uygulandı.
Bu ay ülkenin kuzeydoğusundaki kimi eyaletlerde yaşanmış bulunan derinliğine mütemadi elektrik kesintileri dolayısıyla 100 milyona andıran ferdin yaşamı negatif etkilenirken, Apple ve Tesla'ya istihsal özne fabrikaların da aralarında bulunmuş olduğu ortak tomar sayıda tesiste istihsal eğleşme noktasına geldi.
Öte taraftan global piyasalarda küsurat erke fiyatlarının Türkiye'ye de yansımalarının olabileceği öngörülüyor. Küresel piyasada dolar ve ekü üstünden fiyatlanan petrol, gaz, LNG ve kömür ithalatının tutum üstünde ağırlık oluşturacağı kestirim ediliyor.
Türkiye'de Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) bünyesindeki ışıltı piyasada 1000 metreküp gazın kaynak fiyatı bu ay zarfında üstün dereceli kırarak 2 bin 320 teklik 3 kuruşa yükselmişti.
