İstanbul
Küresel hisse piyasaları, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) şahinleşen tutumu ve dünkü kimse koronavirüs (Kovid-19) salgınında ortaya çıkan Omicron varyantına bağlı endişelerle haftayı alengir ortak seyirle tamamlarken, doğacak hafta gözler ilkin ABD'de şişkinlik verisi iktisap etmek neredeyse derin data gündemine çevrildi.
Fed Başkanı Jerome Powell derinliğine süredir bitmeme fail enflasyonun "geçici" olacağına müteveccih lafla yönlendirmesinden vazgeçmesi başkaları malı fiyatlarında oynaklığı artırdı.
Daha efdal şişkinlik riskinin arttığını düşündüğünü, enflasyonun "geçici" bulunduğu değerlendirmesinin ortak kenara bırakılmasının devrinin geldiğini tamlayan Powell, "Ekonomi aşırı çelimli ve enflasyonist baskılar yüksek. Bu sebeple son teşrin toplantısında açıkladığımız başkaları malı alımlarının azaltılmasını ihtimal beş altı ay ilkin tamamlamayı demek makul olur. Birkaç hafta ortamında yapacağımız görüşmede bunu tartışacağımızı umuyorum." dedi.
Bununla beraberce Kovid-19 salgınında Omicron varyantı evren genelinde yayılmaya bitmeme ederken, belirsizlikleri de artırıyor.
Hafta süresince Omicron varyantına rağmen tahsil edilen önlemler dikkati çekerken, uzmanlar, aşıların dünkü değişke üstündeki etkinliğinin belirgin ortak biçimde anlaşılması düşüncesince vakte gerekseme duyulduğunu ve ürkü yapılmaması icap ettiğini belirtiyor.
Korku işareti adına vasıflandırılan VIX endeksi ise ocaktan beri evveli kere 30 düzeyinin üstünde çıktı.
Analistler, doğacak hafta ABD'de açıklanacak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin servet politikasının geleceği açısından ince ehemmiyet bildirme ettiğini kaydederek, Omicron varyantına bağlı bilgi akışının da yakından izlenmeye bitmeme edileceğini tabir etti.
Artan belirsizliklerle ABD'nin 10 salname tahrifat faizi azalma eğilimini yukarı fazladan üçüncü haftaya taşıyarak yüzdelik 1,36'ya gerilerken, altının ons fiyatı haftayı yüzdelik 0,4 azalışla 1.784 dolardan tamamladı.
Kovid-19 salgınında Omicron varyantı Brent petrolün varil fiyatını baskılamaya bitmeme ederken, Brent petrolün varil fiyatında azalma isteği yukarı fazladan altıncı haftaya taşınarak bu hafta yüzdelik 2,6 azalışla 69,9 dolara geriledi.
ABD'de gözler TÜFE'ye çevrildi
ABD'de New York borsası şahinleşen Fed ve Omicron varyantındaki belirsizliklerle azalma eğiliminde cereyan ederken, doğacak hafta gözler şişkinlik verilerinde olacak.
ABD'de şişkinlik başkaları malı fiyatlamalarında giriş görevi oynuyor. Fed Başkanı Powell, Aralık toplantısında başkaları malı alımlarının ne süratte azaltılmasına bağlı görüşeceklerini tabir ederken, piyasalarda Fed'in haziran toplantısında doğmak neredeyse 2022'de 3 repo artışına gideceği fiyatlanıyor.
Fed'in Amerikan ekonomisindeki bulunan hale bağlı değerlendirmelerinin toprak almış bulunduğu Bej Kitap tutanağının hafta ortamında sektöre çıkan son teşrin sayısında da enflasyona ilişikli risklere ayraç edildi. Raporda, Amerika ekonomisinin ölçülü ile midi süratte yetiştiği belirtilirken, firmaların hediye artışları ve iş gücü sıkıntılarıyla uğraş ettiği, enli şümullü girdi değerli artışlarının yaşandığı vurgulandı.
Öte taraftan Amerika Başkanı Joe Biden, federal hükümetin finansman yetersizliği zımnında faaliyetlerine açıklık vermesini önleyecek arızi bütçe tasarısını imzaladı. Geçici bütçe, federal hükümete 18 Şubat'a derece finansman sağlayacak.
Makroekonomi data tarafında ise cemaziyelevvel ABD'de ekincilik dışı istihdam 210 bin artışla beklentilerin peşinde kalırken, ayrımsız devirde avarelik payı ise yüzdelik 4,6'dan yüzdelik 4,2'ye gerileyerek beklentilerin üstünde azalma gösterdi.
Analistler, doğacak hafta Amerika açıklanacak TÜFE verilerinin repo artışının dönemine bağlı beklentiler karışma nice fiyatlamayı etkileyebileceği düşüncesince başkaları malı fiyatlarında oynaklığı artırabileceğini belirtti.
Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi ise kasımda ortak esbak taban mucibince 0,3 nokta artışla 61,1'e çıktı.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzdelik 1,22, Nasdaq endeksi yüzdelik 2,62 ve Dow Jones endeksi yüzdelik 0,91 bedel kaybetti.
6 Aralık ile süregelen haftanın data takviminde, salı aut tecim dengesi, perşembe küresel stoklar ve cuma namazı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Michigan mahveden emniyet endeksi ve hazne bütçe dengesi verileri izlem edilecek.
Avrupa'da güvercin ECB rüzgarı bitmeme ediyor
Kovid-19 salgınında Omicron varyantı semt genelinde belirsizlikleri artırarak hisse piyasalarında adanmış baskısı oluştursa da, Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri sponsor servet politikası duruşunun korunacağını yinelemeye bitmeme ediyor.
ECB Başkanı Christine Lagarde, doğacak sene Avro Bölgesi'nde repo artırımının aşırı beklenen olmadığını kaydederek, küsurat kapalılık zımnında piyasaların izleyeceği yolu göstermeye gereksinimi bulunduğu düşüncesince ECB'nin, siyaset tespit kararını ertelememesi icap ettiğini belirtti.
ECB politikasının aşırı açıkça ortak biçimde açıklanmasının önemini vurgulayan Lagarde, "Uzun vadeli taahhütlerde bulunmadan netlik kazandırmanın metodları var." dedi.
Kovid-19 salgınında Omicron varyantına bağlı bilgi akışıyla beraberce Avrupa borsalarında alengir ortak tempo izlenirken, nice ülkede Kovid-19 önlemleri baştan uygulamaya alındı.
Almanya'da açıklayan mefret iktisadi verilere mucibince TÜFE maaş bazda yüzdelik 0,2 azalışla beklentilerin peşinde kalırken, salname bazda yüzdelik 5,2 artışla tahminleri geride bıraktı.
Avro, dolar karşısında gerileyerek haftayı yüzdelik 0,2 azalışla 1,1309'dan tamamladı.
Almanya'da DAX endeksi haftalık yüzdelik 0,57 bedel kaybederken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 1,11, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,38 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzdelik 0,33 yükseldi.
Gelecek hafta, pazartesi Almanya'da üretimevi siparişleri, salı Almanya'da endüstri üretimi ve Zew ümit endeksleri ile Avro Bölgesi'nde Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), perşembe Almanya'da aut tecim dengesi ve cuma namazı Almanya'da TÜFE ve İngiltere'de endüstri üretimi verileri izlem edilecek.
Asya borsalarında istikamet arayışı sürüyor
Asya tarafında Omicron varyantının evveli vakalarının görülmesinin peşi sıra tedbirler artırılırken, hisse piyasalarında alengir ortak tempo izlendi.
Çin'de gayrimenkul şirketlerinin vaziyeti mali piyasalar düşüncesince riziko halletmeye bitmeme ederken, ABD'de muamelat gören Çinli firmalar ABD'li regülatörlerin bu şirketleri ABD'de borsa kotundan çıkarabileceği endişesiyle azalma eğiliminde cereyan etti.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) dünkü varyantın tutum ve mali piyasalar üstünde yarattığı risklere huzur davranışlarında ölçülü cereyan edeceklerini bildirirken, Güney Kore'de de günce koronavirüs hikâye sayısı salgının gene beri tanıdık en efdal seviyeye çıkmış bulunduğu kaydedildi.
Japonya'da son teşrin ayına bağlı imalat endüstri Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 54,2'den 54,5'e düzeltilmiş edilerek yukarı fazladan 10. ayda da genişlemeye ayraç etti. Çin'de ise imalat endüstri PMI, kasımda esbak taban mucibince 0,7 nokta azalarak 49,9'a geriledi. Beklentilerin altında küsurat veri, küsurat hikâye rakamları ve cılız arzu zımnında Nisan 2020'den beri ikinci kere daralma sahasına düştü.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,51 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 1,30 bedel kaybederken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,08 ve Çin'de Şanghay birleşik endeksi yüzdelik 1,22 bedel kazandı.
6 Aralık ile süregelen haftanın data takviminde, salı Çin'de aut tecim dengesi, çarşamba Japonya'da üçüncü çeyrek GSYH ve aut tecim dengesi, çarşamba Çin'de TÜFE ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve cuma namazı Japonya'da ÜFE verileri izlem edilecek.
BIST 100 endeksi yukarı fazladan sekizinci haftayı da zait tamamlamayı başardı
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, bu haftayla beraberce 8 hafta yukarı fazladan yükselirken, haftalık kapanış rekorunu da geliştirdi. Gelecek hafta ise yerleşme ortamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) piyasa katılımcıları anketi öne çıkıyor.
Bu hafta, Resmi Gazete'de sektöre çıkan Cumhurbaşkanı sonucu ile görevden af talebi onama edilen Lütfi Elvan'dan boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı'na Nureddin Nebati atandı.
TCMB 14 senenin peşi sıra evveli kere sektöre satım anlamında aracısız karışma ederken, başkaca Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası gözetiminde de muamelat hazırlamaya başladığını duyurdu.
TCMB'den aracısız döviz müdahalesine bağlı meydana getirilen duyuruda, "Döviz kurlarında tanıdık gayrisıhhi hediye oluşumları zımnında sektöre satım anlamında aracısız karışma edilmektedir." ifadesi kullanıldı.
Öte yandan, Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's (S&P), Türkiye'ye bağlı gelişme beklentisini 2021 düşüncesince yüzdelik 8,6'dan yüzdelik 9,8'e, 2022 düşüncesince yüzdelik 3,3'ten yüzdelik 3,7'ye düzeltilmiş etti.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) de hâlâ ilkin yüzdelik 8,4 adına açıklamış bulunduğu Türkiye'nin 2021 yılı gelişme tahminini yüzdelik 9'a yükseltti. OECD, Türkiye düşüncesince doğacak yıla müteveccih gelişme öngörüsünü de 0,2 nokta artırarak yüzdelik 3,3'e çıkardı.
Fitch Ratings hafta ortamında takvim dışı yayımladığı Türkiye değerlendirmesinde bu yıla bağlı gelişme beklentisini yüzdelik 9,2'den yüzdelik 10,5'e, 2022 yılı gelişme tahmininin ise yüzdelik 3,5'ten yüzdelik 3,6'ya yükseltti.
Türkiye'nin yüreklilik notunun "BB-" adına konfirmasyon edilmiş bulunduğu tamlanan açıklamada, ülkenin yüreklilik hamiş görünümünün ise "durağan"dan "negatif"e çevrildiği kaydedildi.
Uluslararası yüreklilik derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin yüreklilik notunu "B2" adına konfirmasyon etti, hamiş görünümünü "negatif" adına bıraktı. Türkiye'nin şişman ve çeşitlendirilmiş ekonomisi olduğuna ayraç edilen açıklamada, iklim ekonomisinin bu sene yüzdelik 11 büyüyeceği kestirim edildi. Moody's son teşrin ayında sektöre çıkan Küresel Makro Görünüm Raporu'nda, Türkiye ekonomisinin bu sene yüzdelik 9,2 büyüyeceğini öngörmüştü.
Makro iktisadi verilere mucibince ise Türkiye senenin üçüncü çeyreğinde salname yüzdelik 7,4 ve çeyreklik yüzdelik 2,7 büyürken, şişkinlik maaş yüzdelik 3,51 ve salname yüzdelik 21,31 artım gösterdi.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi yükselişini sekizinci haftaya taşıyarak haftalık bazda yüzdelik 7,54 artışla tamamı zamanların en efdal kapanış seviyesi bulunan 1.910,41 puana çıktı. Analistler, uran manada 1.860 puanın destek, 1.950 puanın ise dayanım adına öne çıktığını kaydetti.
Dolar/TL de 13,9231 ile zamanı zirvesini görmesinin peşi sıra haftayı yüzdelik 10,5 yükselişle haftalık kapanış rekoru bulunan 13,7076'dan kapattı.
Gelecek hafta yerleşme içinde, pazartesi TÜFE bazlı gerçek hazır mangır mal döviz kuru, salı hazne akça dengesi, ve cuma namazı TCMB piyasa katılımcıları anketi ile avarelik verileri izlem edilecek.
