Berlin
Küresel ekonomi, 2022'de güven şişkinliği şokuyla erinç karşıya kalmaya bitmeme ediyor. Yüksek enflasyon, büyümekte bulunan devletlerin yanı esna mütekâmil ekonomilerin de problemi durumuna geldi.
Jeopolitik riskler emtia fiyatlarını fevk cepheli baskılarken, Kovid-19 sonrası biçim bankalarının en şişman imtihanı olan güven şişkinliği kaynaklı tedirginlikler de artıyor.
Kısa vadeli görünümle ilişik olarak, faziletli enflasyonu istem artışından çok ilk önce maliyet kaynaklı gören analistler, Rusya-Ukrayna savaşının paha baskılarını baştan artırdığı üstünde duruyor.
Analistler, savaşın, erke ve emtia fiyatlarının acı biçimde yükselmesine bozukluk olduğunu, bunun da enflasyonu hâlâ fevk seviyelere iteceğini belirtti.
ABD Başkanı Joe Biden, ülkede sonuç devirde küsurat güven şişkinliği ve yükselen fuel oil fiyatlarının şişman miktarda sorumlusunun Ukrayna'ya savaş açan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bulunduğunu savunuyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), faziletli enflasyonun 2022'de düşmesini öngörürken, aşkın sayıda ekonomist, savaşın etkisiyle küsurat erke tutarları kararı enflasyonun levent boylu müddet faziletli nitelik kalmayacağını tartışıyor.
Salgın zımnında hazırlık zincirinde yaşanmış bulunan sıkıntıların iktisadi normalleşmeyle küsurat mahveden talebini karşılamaması evren genelinde paha artışlarını körükledi.
Ülkelerde güven şişkinliği zamanı seviyelere yükseldi
Salgının bozukluk bulunduğu iktisadi şokun peşi esna devletler toparlanmalarını sürdürürken, faziletli güven şişkinliği ekonomilerin en ehemmiyetli husus başlıklarından bir tanesi durumuna mevrut durumda.
Enerjiden gıdaya sonuç devirde hızlanan paha artışları, nice ülkede son kullanıcıların dirim maliyetini kayda bedel miktarda artırdı.
Arz ters boğazları, iş gücü piyasalarındaki sıkıntılar, baz tesiri ve ekonomilerin baştan normalleşmesinin peşi esna mevrut çelimli mahveden talebi, Rusya-Ukrayna savaşının erke ve emtia fiyatlarını acı yan yana biçimde yükseltmesi Amerika ve Avrupa engelleme evren genelinde enflasyonist baskıların nedenleri yerine öne çıktı.
Dünyanın şişman ekonomilerinin çoğunda salname güven şişkinliği oranları zamanı seviyelere yükseldi. Küresel güven şişkinliği şokunun Rusya-Ukrayna savaşıyla şiddetlenmesi dikkati çekti.
ABD ve Almanya mütekâmil ekonomiler ortada güven şişkinliği oranıyla öne çıkarken, büyümekte bulunan ekonomilerde de acı güven şişkinliği artışları kaydedildi.
Tedarik sıkıntıları ve faziletli alakanın bitmeme etmesiyle enflasyondaki yükselişin DOĞRU sürede sonuç bulması beklenmiyor. Özellikle besin ve erke mamüllerindeki paha artışları Avrupa vatanlarını erinçsiz ederken, bu durumun senenin şişman bölümünde de bitmeme etmesine kesme gözüyle bakılıyor.
ABD'de 41 senenin en faziletli seviyesine çıkan enflasyonla mücadelede Amerika Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin kullandığı titrem "şahinleşmeye" bitmeme ediyor.
Enflasyonist baskının bitmeme edeceğine değgin beklentiler, Rusya-Ukrayna savaşının bozukluk bulunduğu jeopolitik riskler ve Fed'in agresifleşen "şahin" tutumu tahrif piyasasında hareketliliğe bozukluk oldu. ABD'de küsurat güven şişkinliği sonrası Fed üyelerinin giderek "şahinleşen" yönlendirmeleri el âlem malı fiyatlarında oynaklığı artırmaya bitmeme ediyor.
Stagflasyon endişesi
Bazı iktisatçıların Rusya-Ukrayna mücadelesi zımnında durgun şişkinlik endişesi taşımaya başlaması da dikkati çekiyor.
"Ekonomilerde dinginlik ve faziletli enflasyonun yan yana arada gerçekleşmesi" yerine tanıdık stagflasyon, 1970'li zamanlarda OPEC üyesi devletlerin yer yağı fiyatlarını kısaca 3 katına çıkarması kararı mütekâmil ekonomilerde görülmüştü.
Bugüne bakıldığında; Kovid-19 salgını sonrası halihazırda faziletli enflasyonla savaş fail mütekâmil ekonomilerde toparlanmanın maksut boyutta olmamasına hazırlık zincirindeki aksaklıklar kararı küsurat servet ve misyon fiyatları, Rusya-Ukrayna savaşıyla yükselen jeopolitik risklerin indinde aşkın faziletli emtia, yer yağı ve taş yağı lambası lambası tutarları eklenince stagflasyona akla yatkın melodi ihtimali hâlâ aşkın kritik edilmeye başlandı.
51 sene öncesini anımsatan hastalıkların varlığı, durgun şişkinlik üstüne uyartı önleyen iktisatçı sayısının değme güzeşte güneş artmasına bozukluk oluyor.
Enflasyon beklentilerindeki yükseliş ve hâlâ levent boylu sürekli yan yana enflasyonist ortamın varlığına ayraç fail gelişmelere dikkati çekici ekonomistler, hazırlık zincirindeki aksama, faziletli yer yağı ve natürel taş yağı lambası lambası fiyatları, iş gücü piyasasındaki sorunların mevcudiyetini koruması kabilinden risklerin ciddiye katılması ve hükümetlerin sunma cepheli tedbirleri devreye sokması icap ettiğini belirtiyor.
ABD'de güven şişkinliği martta 41 senenin zirvesine çıktı
ABD'de iktisadi toparlanmanın peşi esna akçasal teşviklerin etkisiyle mevrut çelimli mahveden isteklerine rağmen arzda yaşanmış bulunan sıkıntı, şimdiye denli paha artışlarının en esas sebebi yerine gösterilirken, Rusya-Ukrayna savaşıyla küsurat erke ve emtia tutarları enflasyondaki hızlanışın toy sorumlusu yerine öne çıkıyor.
Artan erke maliyetleri, besin fiyatlarıyla baş başa 41 senenin zirvesine çıkan enflasyonun sevimsiz güçlerinden bir tanesi olmaya ve Amerikalıların ekonomik durumuna dokunca vermeye bitmeme ediyor.
ABD Çalışma Bakanlığı'nın sonuç verilerine göre, ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) martta maaş bazda yüzdelik 1,2 ve salname bazda yüzdelik 8,5 arttı. Ülkede enflasyon, Aralık 1981'den bu yana kaydedilen en şişman yükselişi gösterdi. Bu devirde benzin, korunma ve besin endekslerindeki artışlar mahveden fiyatlarındaki yükselişte sansasyonel oldu.
Enflasyon raporunda, hassaten erke kalemlerindeki koşa haneli yükselişler dikkati çekti.
Savaşın etkisiyle mazot fiyatlarındaki artım yüzdelik 50'ye yaklaştı. Amerikalıların alıntı gücü yükselen güven şişkinliği ile dokunca görürken, Beyaz Saray, paha artışlarının sebebi yerine "Rusya-Ukrayna mücadelesi ile Kovid-19 salgınına" ayraç etti.
Avro Bölgesi enflasyonu 6. ayda da üstün dereceli kırdı
Son devirde erke ve besin ürünleri hassaten kazanmak neredeyse yaşanmış bulunan umumi paha artışı zımnında Avro Bölgesi'nde güven şişkinliği üstün dereceli kırmaya bitmeme ediyor.
Avro Bölgesi, yan yana tane güven biriminin 20. asrın böylelikle kurulmasından bu yana en faziletli enflasyonla erinç karşıya kalırken, bu gestalt Avrupa vatandaşlarını da erinçsiz büyüklük bir duruma geldi.
Avro Bölgesi'nde martta yüzdelik 7,4 bulunan salname enflasyon, erke fiyatlarındaki artışın etkisiyle nisanda yüzdelik 7,5'e çıkarak kayıtlardaki en faziletli seviyesine ulaştı. Böylece güven şişkinliği 6 ay arka arkaya üstün dereceli seviyeye yükseldi.
Avro Bölgesi'nde april ayındaki enflasyonun anne bileşenlerine bakıldığında, en faziletli salname güven şişkinliği yüzdelik 38 ile enerjide gerçekleşti. Enerjiyi, yüzdelik 6,4 ile gıda, içki ve esrar ürünleri, yüzdelik 3,8 ile erke dışı uran ürünleri ve yüzdelik 3,3 ile hizmetler izledi.
Enflasyon, april ayında Almanya'da yüzdelik 7,8, Fransa'da yüzdelik 5,4, İspanya'da yüzdelik 8,3, İtalya'da yüzdelik 6,6, Belçika'da yüzdelik 9,3, Yunanistan'da yüzdelik 9,4, Slovakya'da yüzdelik 10,9, Hollanda'da yüzdelik 11,2, Letonya'da yüzdelik 13,2, Litvanya'da yüzdelik 16,6 ve Estonya'da yüzdelik 19 seviyesinde ölçüldü.
İngiltere'de güven şişkinliği 30 senenin en faziletli seviyesinde
İngiltere'de, faziletli erke tutarları zımnında martta salname bazda yüzdelik 7 yerine gerçekleşen güven şişkinliği sonuç 30 senenin en faziletli seviyesine çıktı.
Enflasyonun faziletli erke ve emtia tutarları ile toptan yerine artarak çoğalması dikkati çekerken, İngiltere'de Brexit sonrası tecim ve nitelikli iştirakçi gereksinimi düşüncesince huruç sorunları da enflasyona katkıda bulunuyor.
Yıllık enflasyonun yüzdelik 7'ye çıkması, İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) enflasyonu gemlemek düşüncesince siyasa faizini hâlâ da artırabileceğine bağlı beklentileri yükseltiyor.
Uzmanlar, İngiltere'de erke faturalarındaki fevk limitin 1 Nisan'da artırılması zımnında doğacak devirde enflasyonun hâlâ da yükselmesini bekliyor.
BoE, Rusya-Ukrayna mücadelesi zımnında erke fiyatlarındaki artışın İngiltere’nin iktisadi gelişmesine dokunca vereceğini ve çelimsiz vadeli güven şişkinliği baskılarını artıracağını değerlendiriyor.
Uluslararası Para Fonu ise (IMF) İngiltere'de enflasyonun G7’deki gayrı ülkelerden hâlâ levent boylu müddet faziletli kalmasını bekliyor.
Savaşın arsıulusal hazırlık zincirini etkilemesi ve iktisadi belirsizliği çoğaltması zımnında İngiltere'de incelmemiş husus ve besin tutarları artışını sürdürürken, küsurat besin tutarları karşısında, ülkenin önde mevrut süpermarketleri de bazısı esas besin ürünlerinde tutarları ya düşürerek yada sene sonuna denli sabitleyerek talebi enerjik tutmaya çalışıyor.
Almanya’da güven şişkinliği sonuç 41 senenin en faziletli seviyesinde
Almanya'da enflasyon, Rusya-Ukrayna mücadelesi ve küsurat erke tutarları zımnında april ayında "şaşırtıcı" yan yana biçimde yüzdelik 7,4'e çıkarak 1981 yılından bu yana tanıdık en faziletli seviyeye ulaştı.
Ülkenin en kalaba nüfusuna eş Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde ise güven şişkinliği nisanda yüzdelik 7,7 ile 1973'ten bu yana en faziletli seviyeye çıktı.
Ülkede benzeşim ölçüde faziletli güven şişkinliği oranları en sonuç Irak ile İran arasındaki Birinci Körfez Savaşı'nın yan yana kararı yerine yer yağı fiyatlarının acı yan yana biçimde artarak çoğalması zımnında 1981 sonbaharında kaydedilmişti.
Almanya'da erke tutarları nisanda salname bazda yüzdelik 35,3, besin tutarları da yüzdelik 8,5 arttı. Tüketici tutarları çabucak erke ürünlerinde değil, umumi yerine artıyor. Bu gestalt ekonomistler ortada paha yükselişlerinin ilkin varsayıldığından hâlâ levent boylu sürebileceğine değgin endişeleri artırıyor.
Alman hükümeti, enflasyonun bu sene sayı farkı yüzdelik 6,1 olmasını bekliyor. Bu da 1981'den buyana en faziletli kırat olacak. Ülkede enflasyon, güzeşte sene yüzdelik 3,1 ve 2020'de yüzdelik 0,5 yerine kayıtlara geçmişti.
İtalya ve İspanya'da da güven şişkinliği zamanı faziletli seviyelerde kalmaya bitmeme ediyor
Avrupa'nın üçüncü şişman ekonomisi bulunan İtalya'da salname enflasyon, küsurat erke fiyatlarının etkisiyle nisanda yüzdelik 6,2 ile faziletli ölçüde kalmaya bitmeme etti.
İtalyan hükümeti, küsurat erke maliyetlerinin bölük halkı ve firmalar üstündeki tesirini ıskat etmek düşüncesince 16 bilyon avrodan yan yana tomar gider yaptı.
Avrupa'nın dördüncü şişman ekonomisi İspanya'da sonuç yan yana senedir artım kaydeden ve rekorlar ağız güven şişkinliği nisanda ise salname bazda yüzdelik 8,3 oldu.
İspanya hükümeti, 29 Mart'taki Bakanlar Kurulu'nda, 16 bilyon avroluk iane paketini içeren "Savaşın Ekonomik Sonuçlarına Ulusal Müdahale Planı"nı benimseme etmiş ve bundan yararlanacak şirketlerin iştirakçi çıkarmalarını yasaklamıştı.
Enflasyon büyümekte bulunan devletlerde yükselişini sürdürüyor
Enflasyon, Çin, Rusya, Brezilya, Meksika ve Güney Afrika kabilinden büyümekte bulunan devletlerin de gündeminde.
Dünyanın en şişman ikinci ekonomisi Çin'de veriler, üretimlik depar belgesi fiyatlarının mart ayında 8,3 arttığını gösterdi. Çin'de fiyatlar, bu sene toptan emtia fiyatlarındaki ralli ve Kovid-19 kısıtlamalarıyla aceleci yan yana yükseliş kaydetti.
Ulusal İstatistik Bürosu kabilinden açıklayan sonuç veriler, Çin'de mahveden paha endeksinin martta güzeşte senenin bire yan yana zamanına mucibince yüzdelik 1,5, yetiştirici paha endeksinin de yüzdelik 8,3 arttığını ortaya koydu.
Rusya'da salname güven şişkinliği sonuç 20 senenin zirvesine çıktı
Rusya'da da 2020'nin sonlarında başlamış bulunan güven şişkinliği artışı, Ukrayna savaşıyla bitmeme ederken, sonuç veriler Rusya'da salname enflasyonun Şubat 2002'den bu yana en faziletli seviyeye ulaştığını ortaya koydu.
Batılı devletlerin yaptırımları zımnında ülkedeki mamüllerin fiyatlarında 2-8 Nisan'da haftalık güven şişkinliği yüzdelik 0,7 seviyesinde gerçekleşirken, salname güven şişkinliği da 0,7 nokta artarak Şubat 2002'den bu yana evvel kat yüzdelik 17,5'e çıktı.
Uzmanlar, yaptırımlar zımnında ülkedeki güven şişkinliği oranının sene sonu bakımından yüzdelik 20'ye çıkacağını öngörüyor.
Son verilere göre, gayrı büyümekte bulunan ülkelerden Brezilya'da güven şişkinliği martta yüzdelik 10,54'ten yüzdelik 11,3'e , Meksika'da yüzdelik 7,28'den yüzdelik 7,45'e ve Güney Afrika'da yüzdelik 5,7'den yüzdelik 5,9'a yükseldi.
Türkiye'de ise mart ayında salname güven şişkinliği yüzdelik 61,14 yerine kayıtlara geçti.
ABD ve Avrupa'daki paha artışlarına rağmen Asya ülkelerinin çoğunluğunda Kovid-19 salgınında acı paha yükselişleri yaşanmaması dikkati çekerken, alanda Rusya-Ukrayna savaşının dümdar şokları hissedilmeye başlandı.
Genel yerine Asya ülkeleri, Kovid-19 salgınında dünyanın gayrı bölgelerinde yaşananların bilakis emtia lojistiğindeki bariz mesail ve yükselen enflasyonla karşılaşmadı.
Uzmanlar, bu durumun nedenini, alanda mahveden talebinde anide yan yana artım getirecek levent boylu vadeli karantinaların olmamasına bağladı.
Asya ekonomisinin öne çıkan ülkelerinden Japonya'da enflasyon, martta yüzdelik 0,9'dan yüzdelik 1,2'e yükseldi. Onlarca sene devam eden deflasyonla mücadelenin peşi esna toptan paha artışları ülkede politik endişelere de bozukluk oluyor.
Güney Kore'de yüzdelik 3,7'den yüzdelik 4,1'e ve Hindistan'da yüzdelik 6,07'den yüzdelik 6,95'e yükseldi.
Avustralya'da ise salname güven şişkinliği Ocak-Mart 2022'de yüzdelik 5,1'e çıkarak sonuç 20 senenin en aceleci yükselişini gösterdi.
