Ankara
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, Kovid-19 salgınının cereyan ve tagaddi alışkanlıklarını aksi etkilediğini belirterek, "Önümüzdeki 1-2 sene ortamında aşırı kiloluluğun aşırı henüz erdemli sayılara ulaşabileceğini öngörüyoruz." dedi.
Yıldız, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, dünyanın derinlemesine senelerdir "obezite salgını" ile de savaşım ettiğine dikkati çekti.
Obezitenin kronik, tekrarlayıcı ve ilerleyen indinde maraz bulunduğunu vurgulayan Yıldız, obezitesi olanların Kovid-19'a henüz kesif yakalandığını, henüz çın enfeksiyon geçirdiğini, hastaneye yatış riski, koyu iş yahut teneffüs aleti ihtiyacının kestirmece 2 kıvrım arttığını, hastanede yatış süresinin de yüzdelik 80'lere vasıl miktarda uzadığını anlattı.
Yıldız, gayrı taraftan Kovid-19 salgınının da tagaddi alışkanlıklarının, hab düzeninin bozulması, ölülük ve stresin artarak çoğalması üzere etkenler zımnında aşırı kiloluluk açısından riziko oluşturduğunu vurguladı.
30 milyonu indinde tomar bireyin pedometre verileri incelendi
Prof. Dr. Yıldız, "Yakın sürede Avrupa'da hamle sayarlar tarafından birleşen 30 milyondan indinde tomar bireyin verilerinde hareketin yüzdelik 48'lere vasıl miktarda azaldığını gözlemledik. Beslenme alışkanlığının da bozulmasıyla beraberce akıbet 2 sene ortamında tamamı dünyada kilogram alımı riski arttı." niteleyerek konuştu.
Salgın yardımıyla obezitesi, süreğen rahatsızlığı mevcut şahısların esenlik hizmetine erişiminde de aksamalar bulunduğunu anımsatan Yıldız, "Dolayısıyla önümüzdeki 1-2 sene ortamında aşırı kiloluluğun aşırı henüz erdemli sayılara ulaşabileceğini öngörüyoruz. Bugün düşüncesince dünyada indinde tomar şişman ve obezitesi bulunan 2 bilyon insanoğlu var. 2 milyarın 800 milyonunu obezitesi olanlar oluşturuyor." bilgisini paylaştı.
"Türkiye'de rastgele 3 insandan 1'i obeziteyle savaşım ediyor"
Prof. Dr. Yıldız, "Türkiye de maatteessüf aşırı kiloluluğun aşırı koyu bulunduğu ülkelerden birisi konumunda. Erişkin nüfusta rastgele 3 insandan sadece birinin cisim ağırlığı alışılagelen aralıkta. Buna yanıt 3 insandan birinin indinde tomar kilolu, 3 insandan birinin de obeziteyle savaşım ettiğini biliyoruz." bilgisini verdi.
Obezitenin insanda akciğer fonksiyonlarında, muafiyet sisteminde bozulma, pıhtılaşma sorunlarına niçin olduğuna dikkati çekici Yıldız, obezitesi bulunan şahısların bu nedenlerle Kovid-19'u çın geçirdiğini belirtti.
"Kovid-19 atlatanların yüzdelik 44'ünde gene hastaneye yatış gereksinimi gelişti"
Dünyadaki iri araştırı sonuçlarının değerlendirildiği meta-analiz çalışmasını güzeşte sene yaptıklarını anımsatan Yıldız, Kovid-19 zımnında hastaneye yatanların averaj yüzdelik 33-35'inin obezitesi bulunduğunu anlatım etti.
Kovid-19'un derinlemesine dönemli etkilerinde de aşırı kiloluluğun çın riziko faktörü bulunduğunu vurgulayan Yıldız, şunları kaydetti:
"Çok yaklaşan sürede ABD'nin Teksas eyaletinde Kovid-19 geçirmiş 2 bin 800'ün üstünde bireyin 10 ay izleme edilmiş bulunduğu indinde emek vermek yapıldı. Kovid-19 zımnında hastaneye yatırılan ancak koyu iş gereksinimi yok bu bireylerin yüzdelik 44'ünde hastaneye yatış gereksinimi gene gelişti. Yüzde 44 içerisinde de itidalli alevlenmiş obezitesi olanlar düşüncesince yüzdelik 35, çın obezitesi olanlar düşüncesince de yüzdelik 40'ın üstünde riziko artışı bulunduğu saptandı.
Ayrıca hastaneye yatış gereksinimi olmasa caba kalp, akciğer, böbrek üzere organlardaki yakınmalarla gene hastaneye müracaat payı da obezitesi olanlarda yüzdelik 30 henüz erdemli bulundu."
Kadınlarda 80 santimetrenin üstündeki er suyu etrafı obeziteyi tanımlıyor
Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, aşırı kiloluluğun aşırı cepheli tedarik katılması müstelzim indinde esenlik problemi olduğuna ayraç ederek, "Obeziteyi vücudumuzun düzgün olmayan çevreye alışılagelen yanıtı kendisine tanımlıyorum. Obezite nazar boncuğu devir indinde arzu problemi değil. Kişinin biricik başına az kemirmek yiyeyim, aşırı cereyan edeyim niteleyerek çözebileceği indinde dava da değil." dedi.
Vücut kütle indeksi 18,5-25 ortada olanların normal, 25-30 arasındakilerin indinde tomar şişman ve 30'un üzerindekilerin de aşırı kiloluluk kategorisine girdiğini anımsatan Yıldız, "Evde elinize indinde mezür alarak kuşak deliğiniz çevresinden belinizi ölçtüğünüzde hanımlarda 80 santimetrenin, beylerde ise 90 santimetrenin boyun obeziteyi tanımlıyor." bilgisini verdi.
"Obezite riski 3 yaşına denli açığa çıkıyor"
Her insanoğlunun aşırı kiloluluk açısından ayrımlı riskler taşıdığını vurgulayan Yıldız, şöyleki konuştu:
"Anne karnından itibaren kalıtım bilimi yapı, bireyin kâhil dönemde obeziteye ne denli verilen kalabileceğini belirliyor. 3 yaşına denli obeziteyle ilgilendiren riziko açığa çıkıyor. Sezaryen veladet çeşidi aşırı kiloluluk açısından aksi indinde faktör. Yeterli ana sütü alamamak, er çocukluk çağlarında indinde tomar antibiyotik kullanması üzere etkenler, kâhil dönemde yağın vücutta ilkin iç organlar etrafında depolanma riskini artırıyor. Dolayısıyla aşırı kiloluluk düşüncesince ana karnından başlayarak katılması müstelzim tedbirler var."
Obeziteyle savaşım düşüncesince "BUSE" formülü
Yıldız, salgın çağında obeziteyi engel olmak ve muafiyet sistemini demir avlamak düşüncesince şahıslara beslenme, uyku, ruhsal gerilim yönetimi ve alıştırma kelimelerinin başlangıç harflerinden oluşan "BUSE" formülünü önerdiğini belirtti.
Sağlıklı ve istikrarlı beslenmeye, 6-8 vakit okunabilen geceleyin uykuya özen edilmesi icap ettiğini aktaran Yıldız, ruhsal gerilim yönetimi yapılmaksızın cisim ağırlığının artışıyla savaşım etmenin de beklenen olmadığını söyledi. Yıldız, şahıslara haftanın bir çok aşırı haset minimum sağlıksız vakit tempolu temaşa yapmasını önerdi.
