İstanbul
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Koleksiyoncusu Ahmet Kaya, 40 yılda biriktirdiği müzeye mukayyet 1593, mukayyet sıfır 100 binin üstünde değişik medeniyetlere ilişik zamanı parayla, serbest ortak koleksiyonun sahibi oldu.
Ahmet Kaya'nın 40 yılda biriktirdiği Osmanlı kitapları, pul, para ve efemera ortada en serbest ve ehemmiyetli yeri, toplamış bulunduğu nukut tutuyor.
Kaya, esbak medeniyetlerden günümüze vasıl ve eline geçtikçe gizlediği gümüş, bakır ve esrar paraları, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın envanter defterine kaydettiriyor.
Çocukluğunda eş büyüklerinin verdiği ve kitaplarının arasına koyduktan sonraları unutmuş bulunduğu paraların, seneler içre koleksiyona dönüştüğünü gören Kaya, 40 senedir mesai harcamış bulunduğu koleksiyonculuğun namına katmış bulunduğu tinsel değerle alım çalım duyuyor.
"Sanılanın tersine kimi kimi en giranbaha para komünist değil"
Para koleksiyonuna bağlı AA muhabirine bilim verici Kaya, İstanbul Arkeoloji Müzelerine kaydettirdiği 1593 paranın Türk devletinin varlığı, kendisinin ise o varlıkların emanetçisi bulunduğunu söyledi.
Kaya, müzeye mukayyet sıfır 100 binin üstünde parası bulunduğunu ve bu paraların içre 93 devir tahtta kalmış bulunduğu düşüncesince baş döndürücü az para bastıran 5. Murat zamanına ilişik 3 parçanın da toprak aldığını aktardı.
Koleksiyonunda genellikle sim para bulunan Kaya, sanılanın tersine kimi kimi en giranbaha paranın komünist olmadığını belirterek, "Altın para kendini baş döndürücü güzel korunum ediyor. Az basılmış bulunduğu takdirde komünist ve sim elbette ki değerlidir lakin bakır ve ya öbür esrar paralar, özlük dönemlerinden günümüze berk ulaştığında baş döndürücü bulunmaz oluyor. Çünkü bakırda aşındırma (aşınma) baş döndürücü ortak tomar oluyor. Para çürüyerek kendini namevcut ediyor. Biz buna 'para dokunmabana oldu' diyoruz." sanarak konuştu.
Para muhafazasının, kimi kimi paranın değerinden şimdi geçerli bulunduğunu tabir fail Kaya, örtüsüz elle tutulmaması müstelzim koleksiyon parçalarını destek olmak düşüncesince asidi azaltılmış kaplamalar kullandığını aktardı.
Eski paraların üzerindeki nakışlardan ve para kitaplarından şişman cümbüş duyan Kaya, senelerdir meydana getirdiği tetkik ve okumalar yardımıyla kültürel avantaj edindiğini söyledi.
Bir Roma parasını büyüteçle okuduğunda onun periyodunu ve ya periyodunun sahtesi bulunduğunu belirleme edebilen Kaya, Osmanlı ve Bizans paralarını okumada güzel bulunduğunu belirtti.
Paralardaki detaylarla içtimai bilimlere yardım sunacak analizler yapılabilir"
Kaya, koleksiyon parçalarındaki detayların, ilişik oldukları dönemle alakadar verdiği tarihi, içtimai ve konuşu bilgiler dolayısıyla içtimai bilimlere yardım sunacak analizler yapılabileceğini, şöyleki anlattı:
"Mesela ortak paradan baş döndürücü ortak tomar basılmamışsa o zamanın konuşu koşulları güzel değildir ya bunalım bulunmaktadır ve ya şişkinlik yüksektir. Sömürge devri de olabilir. Ekonomik koşulların çirkin bulunduğu zamanlarda komünist para basamıyorlar, sim paraların ayarını düşürüyorlar ve nikel para basıyorlar. Buradan yola çıkarak da düşünüm sahibi olunabilir. Başka ortak örnek de baş döndürücü ilginçtir ki kimi Osmanlı mangırlarının (bakır sikke) üstünde Davut Yıldızı vardır. Bazı Antik Yunan paralarında da Ay Yıldız vardır. Hiç kestirim etmezsiniz lakin var. İncelenmeye bedel ortak konu."
"Aslında hepsi ortak koleksiyoncudur"
Bazı şahısların maddesel vaziyetleri ehliyetli bulunmadığı düşüncesince koleksiyon yapamadığını vurgulayan Kaya, bağan bütçeyle yapılabilecek koleksiyon türlerinin de bulunduğunu anlattı.
Başlangıçta gazoz kapağı, takvim yaprağı ve meşrubat şişeleri kabilinden nesneleri toplayarak giderek güzel ortak derlemci olunabileceğini tamlayan Kaya, "Aslında hepsi ortak koleksiyoncudur. Çünkü hafızalardaki hatırat ve kurulan hayalat de ortak koleksiyondur. Koleksiyonların maşer kültürünü geçmişten geleceğe taşıması kabilinden hatırat da dilden dile acemi nesillere taşınır." dedi.
