Kerkük
Yüzyıllardır Türkmenlerin yoğunlukta bulunmuş olduğu Kerkük'ün zamanı kalesinin toprak almış olduğu alanda canlı Süryani asıllı Kale Hristiyanları, Türkçeyi de özellikle Osmanlı devrinde beraberce yaşadıkları Türkmenlerden öğrenmiş.
Kale Hristiyanları, Osmanlı döneminden beri Türkçeyi yalnızca konuşmakla kalmıyor ilahi, övgü ve dualarını da Türkçe yapıyor.
Kale Hristiyanlarından 76 yaşındaki Luvis Behcet, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Hristiyanların ilkin Osmanlı devrinde Türkçeye ehemmiyet verdiklerini, yetişek ve ibadetlerini Osmanlı Türkçesiyle yaptıklarını anlatım etti.
Günümüze derece da kişi aralarında ve evlerinde Türkçe konuştuklarını özetleyen Behcet, Kerkük'te halihazırda onlarca Hristiyan ailenin Türkçeyi korumaya ve konuşmaya bitmeme ettiğini dile getirdi.
Türkçe soyadları taşıyorlar
Gelenek ve göreneklerinden kopmadıklarını vurgulayan Behcet, hala Türkçe soyadları taşıdıklarını belirtti.
Behcet, burada "Deveci", "Demirci", "Değirmenci" ve "Hürmüzlü" denli soyadlarını haiz aileler bulunduğunu aktardı.
Osmanlı devrinde şehrin ticaretinin şişman ortak kısmının Hristiyanların elinde bulunduğunu kaydeden Behcet, Osmanlının bu topraklarda adaleti yaydığını söyledi.
"Yüzyıllarca bu topraklarda sulh ortamında yaşadık"
Özellikle Osmanlı devrinde bu topraklarda muvazene ve huzurun bilge bulunduğunu kail Behcet, "Yüzyıllarca bu topraklarda sulh ortamında yaşadık. Tarihi Kerkük Kalesi de topu topu Kerküklülerin şişman evi konumundaydı." dedi.
Behcet, Müslümanlarla doğrudan çabucak bire ortak adet, tradisyon ve göreneklere cemaat olduklarını anlatım etti.
Osmanlıca İncil'i 140 senedir korunum ediyorlar
Ellerinde 1882 senesinde İstanbul'da basılan Osmanlıca ortak İncil bulunduğunu aktaran Behcet, şunları söyledi:
"Tam 140 senedir dededen oğula ve oğuldan toruna artan bu mübarek kitabı koruyoruz. Göz bebeğimiz denli baktığımız bu İncil'i hala okuyoruz."
Mevlit, tanrısal ve methiyelerini Türkçe okuyorlar
Kiliselerde fahri namına tanrısal okuyan Kale Hristiyanlarından Şad Neum da kiliselerde hala mevlit, afsun ve methiyeleri Türkçe okuduklarını, evlerde de kimi hususi günlerde devir zamane Türkçe mevlitler okuttuklarını aktardı.
Neum, Türkçe tanrısal ve mevlitlerin bulunmayan olmaması düşüncesince kitaplarını korunum ettiklerini ve acemi nesle de bunları öğrettiklerini söyledi.
