İstanbul
Küresel ekonomide salgınla başlamış bulunan ferah akışkanlık periyodunun sonuna yaklaşılırken, disiplin mülk politikalarına intikal sürecinin beklenenden kaba olabileceği endişeleriyle 20 senenin zirvesini gören dolar endeksi, nice dünya mülk biriminin bası altında kalmasına hastalık oldu.
Yeni sima koronavirüs (Kovid-19) salgını çağında ekonomileri doğrulamak şartıyla mülk musluklarını açan tarz bankalarının, başta Rusya-Ukrayna mücadelesi sonrası enflasyonist baskıların çoğalması ile disiplin mülk politikalarına geçişi hızlandı. Bu durum, toptan çapta dolara bulunan alakanın artmasını yanı sıra getirirken, nice dünya mülk ünitesi ve varlıkları da satı baskısı altında kaldı.
Böylece ABD'nin en ehemmiyetli tecim ortaklarının mülk birimlerine dirlik doların değerinin ölçülmesinde geçer dolar endeksi de müstevli sürecindeki kayıplarını çabucak telafi etti.
Dolar endeksi, ultra cansız mülk politikalarının devreye alınmasının peşi sıra 2020'de yüzdelik 6,7'lik kayıpla 90 ciddi eşiğinin altını görmüş, güzeşte senenin ikinci yarısından itibaren ise toptan çapta ortaya çıkan hazırlık zinciri problemleri ile aşamalı yükselişe geçmişti.
Bu senenin başlangıcında Rusya-Ukrayna savaşının yarık vermesinin halihazırda faziletkâr seyreden enflasyonist baskıları hâlâ da artırmasıyla tarz bankalarının mülk politikalarında normalleşme adımları resmi kendisine başlarken, Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) nema rakamlarını tasarruf sürecinde icabında hâlâ saldırgan adımlar atabileceği sinyalini vermesiyle dolar endeksi, april ayında 103,9 ile 20 senenin zirvesini gördü.
Japon toy ve avroda kaba kaybolma yaşandı
Küresel çapta bitmeme fail jeopolitik riskler ve müstevli endişeleri, zamanı seviyelerde seyreden enflasyona rağmak Avrupalı devletlerin sponsor mülk politikalarından arka deveran dair ikilemde kalmasına hastalık oldu. Bu durum, normalleşme adımları ile güçlenen dolar karşısında avronun değerinin hâlâ da zayıflamasını yanı sıra getirdi.
Bu evolüsyon ile Avrupa Merkez Bankası (ECB), bu sene zarfında nema artırımlarına başlamış olabileceği sinyali vermesine rağmak avro/dolar paritesi 1,0471 ile Ocak 2017'den beri en ceninisakıt seviyeye geriledi. Nisan ayını 1,0550'ten kapatan paritenin hep kaybı ise yüzdelik 4,7 oldu.
Dünyanın bilakis ceninisakıt enflasyonla uğraş fail Japonya Merkez Bankası ise (BoJ) mülk politikaları dair emsallerinden ayrışarak ultra cansız mülk politikasını sürdürürken, dolar/yen paritesi, 131,2 ile Nisan 2002'den beri en faziletkâr seviyeyi gördü. Paritenin april ayındaki hep bedel kaybı yüzdelik 6,7 seviyesinde gerçekleşirken, baş döndürücü kırat hareketleri karşısında ülkede akçeli ve akçeli tedbirlerin yaklaşan sürede devreye alınacağı öngörülüyor.
Dolar endeksinin hesaplanmasında ağırlığı tahsil edilen öbür mülk birimlerinin performansına bakıldığında, nisanda Temmuz 2020'den beri en ceninisakıt seviyeyi gören sterlin/dolar paritesi yüzdelik 4,2 geriledi. 2 senenin zirvesine çıkan dolar/İsviçre frangı paritesi de yüzdelik 5,5 yükseldi.
Dolar karşısında april ayında Kanada doları yüzdelik 2,8 ve İsveç kronu yüzdelik 4,6 bedel kaybetti.
"Mevcut ortamda doların açık açık üstünlüğü var"
Nordea Bank Piyasa Stratejileri Birimi Başanalisti Niels Christensen, döviz piyasalarındaki bulunan havanın dolar düşüncesince iyice müspet bulunduğunu söyledi.
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın, başta Avrupa'da hesaplı görünüş açısından faziletkâr belirsizliğe hastalık olmaya bitmeme ettiğini tamlayan Christensen, "Şu anda dünyanın rastgele durumunda pahalılık baskıları faziletkâr izliyor ve tarz bankaları, müstevli sırasında benimsenen cansız mülk politikasını normalleştirmeye istekli. Şahin sinyaller gönderen ve ilkin akıntı fail tarz bankalarının mülk birimleri güzel desteklenirken, aşama atmakta geciken tarz bankalarının mülk birimleri zayıflıyor ve savunmasız kalıyor. Fed ve dolar ilkin akıntı fail grupta..." niteleyerek konuştu.
Christensen, Fed'in likiditeyi çekmeye başladığını ve yolun devamına bağlı de saldırgan nema artırımı sinyali verdiğini anımsatarak, ECB'nin rastgele ne derece disiplin mülk politikasına intikal işaretleri verse de Rusya-Ukrayna cenginde sulh sağlanmadığı müddetçe avronun kırılgan kalmayı sürdüreceğini vurguladı.
Tüm gelişmeler değerlendirildiğinde bulunan ortamda doların açık açık üstünlüğü olduğuna ayraç fail Christensen, şunları kaydetti:
"ABD'de hanehalklarının yükselen pahalılık karşısında acı müşterek biçimde sakıt satın kabul etme gücü, ülkenin hesaplı büyümesini yavaşlatacak ve Fed'in akçasal sıkılaştırma dönemini hâlâ hızlandıracak. ECB'nin sıkılaşma döngüsüne başlaması ve Rusya-Ukrayna savaşından gelebilecek müspet haberler, Avrupa ekonomisi ve avro düşüncesince görünümü iyileştirebilir. Gelecek sene Fed, nema oranlarında zirveye yaklaşmış olacak ve mihrak noktası Fed'in ilkin gizil nema indiriminin zamanlamasına akıllıcasına kayacak. Bu süreçte ECB de hâlâ aheste müşterek süratte olsa da sıkılaştırma döngüsünü sürdürecek. Biz avro/dolar paritesinin bu yılı 1,10 yöresinde bitirmesini, 2023'te 1,16'ya akıllıcasına akıntı etmesini bekliyoruz."
