Istanbul
Fikir ve eserleriyle Türk halkının gönlünde toprak fail ruh bilimci ve edip Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'nun peşinde bıraktığı miras, gençlere esin olmaya bitmeme edecek.
Kitap ve ilmî makalelerinde Türk insanının düşünce, ihtisas ve davranışlarını inceleyici Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu, vefatının beraberinde numara senesinde anılıyor.
Mersin'in Silifke ilçesinde 11 çocuklu beraberinde ailenin akıbet evladı şekilde 1938'de dünyaya mevrut Cüceloğlu, ortaokulu Silifke'de, liseyi ise Kırklareli'de tamamladı. Öğretmeninin yönlendirmesiyle İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümüne kaydolan Cüceloğlu, yetkilendirilmiş olduktan sonradan ABD'deki Illinois Üniversitesinde doktora yaptı.
Doktora esnasında meydana getirdiği ve 11 sene devam eden geçmiş evliliğinden 3 evladı bulunan Cüceloğlu, bu evliliğin sona ermesinin arkası sıra geçmiş kitabı "İnsan İnsana"yı kaleme aldı.
Prof. Dr. Cüceloğlu, Hacettepe ve Boğaziçi üniversitelerinde ve "Fulbright" bursuyla gittiği Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesinde ziyaretçi akademisyen şekilde fariza aldı. ABD'nin Fullerton şehrindeki California Eyalet Üniversitesinde 1980-1996 ortada fariza yaptı.
Cüceloğlu, 1996'dan itibaren Türkiye'de öğrencilere, öğretmenlere, anne babalara ve iş insanlarına müteveccih seminer, konuşma ve işlik emek harcamaları düzenledi ve kitaplar yazdı.
"Çok hakim beraberinde insandı"
Ailesi ve asistanları vefatının beraberinde numara senesinde Doğan Cüceloğlu'nu AA'ya anlattı.
Yıldız Hacıevliyagil Cüceloğlu, eşinin girmiş olduğu rastgele yere adeta "tılsım saçtığını" belirterek, "O tılsımın ortamında aşırı iri beraberinde sevgi, bilgelik, şenlik vardı. Hem canlı beraberinde bebek gibiydi hem de aşırı hakim beraberinde insandı" dedi.
Cüceloğlu, laflarına şu şekilde bitmeme etti:
"Sevgili eşim Doğan, kültürümüzün dobra kodlarını, değerlerini vurguladı. Kültürümüzün aksayan yanlarının ise öğüt ederek değil, dostça nazikâne farkına vardırdı. Bunu aşırı basitmiş kabilinden hasıl örnekler üzerinden, ana babalığın asliye anahtarlarının farkındalığını vererek yaptı. mesela beraberinde nesne muvaffak olmak düşüncesince savaşım fail evladı nazikâne izlemenin, dayanak noktası olmanın zorla ona engelleme etmemenin önemine değindi. ‘İnsanları tanıklığınızla mevcut veya namevcut edersiniz.’ dedi. Korku alegori yârenlik ve değerleri yaşatmayı yeğleme etmenin farkını anlattı. İnanıyorum ki kazandırdığı bu farkındalıklar, kitapları ve videolarıyla nesilden nesile aktarılacak, evlatlarımızın yaşamını ve nedeniyle toplumumuzu değiştirecek. Türk halkının sevgisi bence buradan geliyor."
"Onun gidişiyle gönlümdeki yuvayı kaybettim"
Eşine fanatik bulunduğunu dile getiren Cüceloğlu, "Doğan'ın korluk kabilinden beraberinde yüreği vardı. Niyetinin saflığı içerisinde düşüncelerini paylaşmaktan on paralık çekinmeyen bire beraberinde sürede aşırı yârenlik kırcı beraberinde insandı. İnsanlara değişiklik gözetmeden bedel verirdi. Kendini, 'bilen değil, öğrenen insan' şekilde tanımlardı. Hep beraberinde mektepli kabilinden yaşama bakardı ve karşısındaki ki olursa olsun, herkesi insanoğlu onuru eşitliği içerisinde dinlerdi." ifadelerini kullandı.
Cüceloğlu, eşinin vefatın arkası sıra kızları Umay, eşinin evlatları Ayşen, Elif, Timur ve emektar benzeri Emily ile birbirlerine kenetlendiklerini belirterek, onun yokluğunun katiyen dolmayacağını fakat geçinme sürdürmek mecburiyetinde olduklarını, bu amaçla Doğan Cüceloğlu'nun içtimai komünikasyon araçları hesaplarını bitmeme ettirme sonucu aldıklarını söyledi.
Eşinin yaşamda kalmasını ve gönlünün uğrunda hizmete bitmeme etmesini isteyeceğini özetleyen Cüceloğlu, "Yokluğunda neymiş hayatımın tılsımı gitti. Çünkü o hayatı adeta kana kana içerek yaşardı, rastgele anın tadını çıkarır ve bizim de çıkarmamız düşüncesince elinden geleni yapardı. Doğan benim düşüncesince emniyetli limandı, yuvaydı. Onun gidişiyle gönlümdeki yuvayı kaybettim." sanarak konuştu.
"Hem ağababa hem aşırı yaklaşan arkadaştı"
Yıldız Hacıevliyagil Cüceloğlu'nun kızı Umay Divi ise Cüceloğlu ile 5-6 yaşında tanıştığını anlatım ederek, şunları aktardı:
"Benim düşüncesince babadan şimdi öteydi. Sevgisi ve dinlemesiyle özgürcesine kendimi anlatım etmeme ve bulmama imkân sağladı. Hem ağababa hem aşırı yaklaşan dost hem de başım sıkıştığında gittiğim biriydi. Her güneş geveze ettiğim biriydi. Kaybı aşırı aniden oldu. O hayatı şevkle gözlemleyen, canlı ve nefes kesici halini, hatıralarını annem, ailemiz ve dostlarımızla anbean anıyoruz. Her varlığı içtenlikle severdi. Bir güneş güçlü kimseyi ayırdığına tanık olmadım. İnsanlara baktığında adeta iç dünyalarının röntgenini çekebiliyordu. Müthiş beraberinde haberleşme kabiliyeti vardı."
Cüceloğlu'nun asistanı ve toplum bilimci Gizem Çil de kendisi ile çalışmanın beraberinde öğrenme yolculuğu kabilinden bulunduğunu dile getirdi.
Çil, Cüceloğlu ile çalışmanın "hayatının komünist çağı" bulunduğunu anlatım ederek, "Doğan Hoca ile çalışmak, baş başa olmak, pazarlık etmek ve ondan öğrenmek, gelişimim adına, gönlümün muradını keşfetmem hesabına bana aşırı nesne öğretti. Böyle beraberinde insanoğlu hayatıma girmiş olduğu düşüncesince şükür kırcı hissediyorum. Desteğini, laflarını hala arkamda hissediyorum. Yokluğu aşırı iri acı, aşırı iri hırslı zorla bire beraberinde sürede onu tanımanın verdiği şükür duygusu koskoca beraberinde şey." değerlendirmesini yaptı.
"Onunla idman aşırı keyifliydi"
Cüceloğlu'nun asistanı Emre Pekçetinkaya da kendisi ile beraberinde seminerde tanıştıklarını, hemen sonra baş başa emek vermek imkanı doğduğunu ve onunla çalışmanın aşırı sevinçli bulunduğunu anlattı.
Pekçetinkaya, "Onunla haberleşme halindeyken kendinizi aşırı engellenmeyen ve kıymetli hissettiğiniz, öğrendiğiniz beraberinde ortamda buluyordunuz. Bizi sonuna denli dinlerdi, tek devir öğüt etmedi, bizim düşüncesince aşırı iri beraberinde örnekti. Savunduğu rastgele şeyi yaşıyordu. Doğan Hoca içerisinden mevrut sesi dinlemenin önemine atfen 'İçin bilir' derdi, avlu boyu bunu dikkate alacağım. " dedi.
