İstanbul
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, Delta varyantının ergenlerde şimdi yan yana tomar görüldüğünü, aşırı gülmeyen olaylar bulunduğunu belirterek, "Şu anda serviste, koyu bakımda strateji ettiğimiz hastalarımızın gözyaşı averajı 25-35. Önceden rahatsızlığı yok. Sapasağlam insanoğlu bunlar. Bakıyorsunuz aşırı gülmeyen yan yana tabloyla karşımıza geliyor. Entübe oluyor. Yoğun bakımda strateji ediliyor. Kaybettiklerimiz de oluyor. Oysa bunları mâni olmak mümkün." dedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı da bulunan Prof. Dr. Özlü, salgının seyrine bağlı AA muhabirine meydana getirdiği değerlendirmede, pandeminin durdurulması amaçlansa da bunun daha aşırı geçenlerde bulunduğunu düşünmediğini zira hayattaki ilkah oranlarının mergup kurda olmadığını tabir etti.
Türkiye'de 100 milyonu epey düze aşılama yapıldığını aktaran Özlü, az şimdi her insanın aşılandığını, bundan böyle aşılar dair tereddüdün olmaması gerektiğini, ilmî çalışmalar, raporların yanı esna 3-4 düze aşılama yaptırmış şahısların sıkı şekilde metin bulunduğunun gözlemlendiğini dile getirdi.
Aşı olunmazsa yaşamın arka kazanılmasının aşırı mütekait bulunduğunun altını çizen Özlü, "Hala maskelenmiş dolaşmak, nazarıitibar eylemek zorundayız. Kapalı alanlara, kalabalıklara girmekte duraksama ederiz ki girmemeye çalışıyoruz. Dostlarımızla yan yana arada oturup yiyip içemiyoruz. Çocuklarımızı okula gönderirken duraksama ediyoruz. Artık bunları geride bırakmayı istiyoruz. Bir şimdi yasaklara dönmeyi hiçbir istemiyoruz. Bunun yolu şu anda aşı. Başka yan yana çözümü, alternatifi şu anda yok." sanarak konuştu.
Tevfik Özlü, aşıların işe yaradığının bütün dünyada görüldüğünü, bununla ilgilendiren başlıca dirim verileri olduğunu, tesirinin ortaya konduğunu dile getirdi. Bir an ilkin her insanın dört dörtlük düze aşısını yaptırmasını, hiçbir aşılama olmayanların doğrudan aşılanmaya başlamasını öneren Özlü, önceki dozlarını yaptıranların 2. dozlarını, 2 düze inaktif aşılama olanların 3. dozlarını, rahatsızlığı geçirenlerin ise yegâne düze aşılarını olmaları icap ettiğini hatırlattı.
Toplumda dört dörtlük düze döllenme oranının yüzdelik 90'ın üzerinde çıkması şeklinde bu mütekait günlerin geride kalacağına inandığını tamlayan Özlü, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Geçen yıl, 'Kovid-19 esas yerine 65 gözyaşı üstü, vakayiname rahatsızlığı bulunan bireyleri şimdi aşırı hastalandırıyor ve öldürüyor.' sanarak konuşuyorduk. Bir de keyif personelleri sonsuz virüsle gönül rahatlığı karşıya kaldıkları düşüncesince aşırı şişman riziko altındaydı. Oysa bu eğin şu anda döllenme dair iyice iyi. Yüksek döllenme dolayısıyla bunlardan bundan böyle yatırdığımız parasız sayısı azaldı. Sağlık mensubu doğrudan elden hiçbir yok. Yaşlı popülasyonda olabiliyor zira inaktif aşıların üstünden yan yana hayli yan yana devir geçti. 3-6 ay sonradan antikor kuru azalmaya başlıyor. 3. dozlarını yaptırmaları lazım. O bakımdan yaşlılarda da esasen görmeye başladık. Ama esas yerine şu anda servislerde, koyu bakımda yatırıp otama ettiğimiz hastalar gençler. Sayın Bakan da açıkladı. Vakaların az şimdi yarıya yakını 30 gözyaşı altı."
"Aşılamayı yapmamış olsaydık aşırı şimdi efdal hadise sayılarına ulaşacaktık"
Vaka sayılarının 30 binlerde olmasının az buçuk da aşılanmayla ilgilendiren bulunduğunu tamlayan Özlü, "Çünkü şayet aşılamayı yapmamış olsaydık aşırı şimdi efdal hadise sayılarına ulaşacaktık. Normal yaşama dönmüş durumdayız. Geçen sene evden hariç çıkamıyorduk, hafta sonları, gece olduğunda evdeydik. Okullar, üniversiteler, AVM'ler, kafeler, restoranlar, spor salonları kapalıydı. Futbol karşılaşma müsabakaları, düğün-dernekler yasaktı. Şu anda bunların bütünü başıboş bulunmasına karşın hadise sayılarını burada tutuyor olmamız aşının etkisi. Ama bu kuru de güzel yan yana düzem değil. 30 bin günce hadise sayısı iyice yüksek. Türkiye, dünyada en efdal hadise sayısının görüldüğü devletler ortada 3'üncü, 4'üncü olgun toprak alıyor. Bunu kesinlikle düşürmemiz lazım. Bunun da bence en iyi, en havadan yolu gine aşılanmaya bitmeme etmek." sanarak konuştu.
Özlü, ergenlerde hadise oranlarının yükselmesinin nedenine bağlı şunları kaydetti:
"Bunun nedeni buğulanmış popülasyonun, vakayiname rahatsızlığı olanların ve keyif personellerinin güzel aşılanmış olması. Ancak gençlerimiz bu mevzuda az buçuk istemeyerek davrandılar. Kendilerini güvende hissettiler. 'Biz genciz, bizlere yan yana obje olmaz, virüs bizlere bulaşmaz, bulaşsa da parasız olmayız, ayakta atlatırız.' kabil düşündüler. Ama anca değil. Delta varyantı ergenlerde hem şimdi yan yana tomar görülüyor aynı zamanda aşırı gülmeyen olaylarımız var. Şu anda serviste, koyu bakımda strateji ettiğimiz hastalarımızın gözyaşı averajı 25-35. Önceden rahatsızlığı yok. Sapasağlam insanoğlu bunlar. Bakıyorsunuz aşırı gülmeyen yan yana tabloyla karşımıza geliyor. Entübe oluyor. Yoğun bakımda strateji ediliyor. Kaybettiklerimiz de oluyor. Oysa bunları mâni olmak mümkün."
"Okulların, üniversitelerin açılmasının kesinlikle yan yana riziko artışı getirmiştir, getirecektir. Bunu delik gerisi edemeyiz." diyen Özlü, Türkiye'de 18 milyon yöresinde okul, 8 milyon yöresinde da darülfünun talebesi bulunduğunu, okulda çalışanlar, öğretmenler, akademisyenler de buna müdahale edildiğinde 30 milyon yöresinde yan yana popülasyonun esasen harekete geçtiğini dile getirdi.
Bunun meslek servisleri, dolgun taşıma, yurt, kafe ve restoranlarda toplumsallaşma boyutları da bulunduğunu kail Özlü, gülmeyen yan yana insanoğlu hareketliliği ve karşılaşmasının yaşandığını anlattı. Gençlerin peçe ve resmiyet dair uyumlarının az bulunduğunu tamlayan Özlü, "Bu mevzuda aşırı rahatlar. Bu bulaşmayı aşırı kolaylaştırıyor." dedi.
Çocukların aşılanması, virüsün okuldan topluma bulaşmasını önlemede önemli
Çocukların aşılanmasının topluluğun ve erişkinlerin korunması açısından da şişman ehemmiyet sunma etmiş bulunduğu tamlayan Özlü, zira evlatların bu hastalığa erişkinler denli kesif yakalandığını, virüsü alıp, taşıyarak bulaştırdıklarını anlattı.
Özlü, çocuklarda gülmeyen çor evolüsyon oranının iyice az bulunduğunu aktararak, "Fakat toplumumuzda meslek evlatları aşırı sayıda erişkinle değinme halinde. Geniş karı yapısına sahibiz. Çocuklar okuldan döndükten sonradan yalnızca ana babasıyla değil Batı toplumlarında bulunduğu gibi. Anne ata indinde dede, nine, teyze, hala ayrıca komşular, akrabalar, ihvan her daim yan yana aradayız. Birlikte yiyip içiyoruz, baş başa saat geçiriyoruz. Dolayısıyla bebek okulda almış bulunduğu virüsü onlara taşıyabilir. Çocukların aşılanması, topluma okuldan virüsün bulaşmasını mâni olmak açısından ehemmiyet sunma ediyor." sanarak konuştu.
Türkiye'de 12 gözyaşı üzerinde aşılama uygulaması yapıldığına yer veren Özlü, "Biz yeni başladık ancak Kanada, ABD ve AB'de bu ilkah ufaklıklara yapılıyordu. Çalışma da gösterildi emin ve sansasyonel olduğuna dair. BioNTech aşısının çocuklardaki etkinliği yüzdelik 100. Aşılamayla elde edilmiş antikor düzeyleri erişkinlerde elde edilmiş antikorların 1,76 katı. Yani aşırı şimdi çelimli yan yana antikor yanıtı oluşuyor. Çocuklardaki yan etkisinde bırakır de erişkinlerdeki kabil şu demek oluyor ki ayrımlı yan yana gidişat bahis konusu değil. Genelde bol yan etkisinde bırakır görülüyor." bilgisini verdi.
Kovid-19'a gönül rahatlığı geliştirilen deva "umut verici"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, ABD'li deva firması Merck'in Kovid-19'a gönül rahatlığı geliştirdiği ve tecrübe etabındaki "molnupiravir" isminde sanlı ilaçla ilgilendiren şu değerlendirmelerde bulundu:
"Yayınlanan makaleye baktığımızda düş donör yan yana deva kabil görünüyor. Antiviral ilaçlar, antibakteriyel ilaçlar kabil şu demek oluyor ki antibiyotikler kabil değil. Antibiyotikler dair adamlık iyice güzel durumda. Bakterilerin illet bulunduğu hastalıklarda antibiyotiklerle kesme neticeler alabiliyoruz. Yüzde 100 değerli olabiliyoruz. Ama antiviraller, örneğin hala enflüanza virüsüne gönül rahatlığı tercih ettiğimiz ilaçlar aşırı çelimli değil. Veya HIV virüsüne gönül rahatlığı tercih ettiğimiz ilaçlar hala aşırı çelimli değil. Dolayısıyla antivirallerde yüzdelik 100 etkinlik, çelimli yan yana deva beklentisi aşırı realist değil. Ama bahis konusu ilacın yüzdelik 50 oranında hastaneye yatışı ve gülmeyen hastalığa geçişi önlediği anlamında ilmî araştırı makalesi yayınlandı. Bu da sevindirici, düş donör en azından."
