Çin’in Kovid-19'la sonsuz sınavı, doğruluk ve hürriyet taleplerinin düğümü durumuna geldi

Pekin Salgının aslında bu yana kestirmece 3 senedir kitlesel karantina, şişman testler, gezi engelleri kabilinden yaşamın akışını sekteye uğratan uygulamaların sonunun gelmemesi, Çinlileri bu vaziyetten çıkamayacakları duygusuna sürükledi.

Pekin'deki Kovid-19 protestosunda adalet ve hürriyet talepleri dile getirildi Protestoların yaşandığı Çin'de üniversiteler, öğrencileri sömestir bitmeden eve yolluyor Sincan'daki yangının peşi esna Çin'de Kovid-19 huzursuzluğu büyüyor Çin polisi, Şanghay'da protestoların yapıldığı caddeyi barikatlarla kapattı Geçen hafta Urumçi'de karantinada yer aldığı kanıt edilen apartmanda çıkan yangının peşi esna diyar geneline yayılan protesto ve tepkiler, Çin halkının Kovid-19 uygulamalarına tepkisini ortaya çıkardı.

Hükümetin sert Kovid-19 tedbirlerindeki ısrarı, ülkedeki adalet ve hürriyet taleplerinin, siyasal, maşeri ve hesaplı hastalıkların düğmük noktası biçimine mevrut durumda.

Urumçi'deki coşkunluk hoşnutsuzluğu tepkiye dönüştürdü Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin başkenti Urumçi'de 24 Kasım'da karantinada yer aldığı kanıt edilen apartmanda çıkan yangında 10 kişioğlu yaşamını kaybetti.

Uygur Türklerinin ve öteki budunsal azınlıkların dip yaşamış yer aldığı bölgedeki yangında, apartmanda yaşayanların karantina dolayısıyla konutlarını vazgeçme edemediği, itfaiye aracı aracı ekiplerinin esrar örek ve engellerle kuşatılmış komplekse giremedikleri düşüncesince yangına eskiden engelleme edemediğine dair iddialar, diyar genelinde tepkiye minval açtı.

İtfaiye aracının sıkmış yer aldığı tazyikli suyun binaya erişemediğini yayınlayan videoların maşeri medyada yayılması da tepkileri büyüttü.

Ertesi tün Urumçi'de hükümet binasının bulunmuş yer aldığı ortada birleşen kızgın vatandaşlar, "Karantinayı kaldırın", "Halka fariza edin", "Öleceksek beraberce ölelim" sloganlarıyla tepkilerini gösterdi.

Kovid-19 tedbirlerinin artarak sürmesi, Çin genelinde küsurat huzursuzluğu tepkiye dönüştürdü. Şanghay ve Pekin kabilinden iri vilayetlerde kurbanları anan ve tedbirleri eleştiren protestolar düzenlendi.

Çok sayıda darülfünun kampüsünde protestolar düzenleme edilirken ülkenin değişik şehirlerindeki sokaklarda ve yerleşimlerde arama tedbirlerine dirlik çıkan eylemler yapıldı.

"İthamlarımız ve matemimiz yüreğimizde" Birçok kentte parafin kağıt haiz göstericiler, "Özgürlük istiyoruz", "Karantinaya hayır", "Sağlık koduna hayır" çarpıcı sözleri atarken ülkenin yöneticilerine de tepkilerini dile getirdi.

Boş parafin kağıtlar, Kovid-19 tedbirlerine tepkinin yanı esna adalet ve hürriyet taleplerinin, özellikle anlatım özgürlüğü talebinin dile getirilmiş yer aldığı protestoların sembolü biçimine geldi.

İlk kere Şanghay'da birleşen kalabalığın elinde tanıdık yersiz parafin kağıtlar, ülkedeki protestolarda yinelenen ortak ana bap oldu.

Üzerinde sav rivayet yazmayan yersiz birer döviz görünümündeki kağıtlar, protestoların Çin yönetiminin kısıtlamalarına dirlik ortak depar belgesi namına hafızalara kazındı.

Başkent Pekin'in merkezinde, Liamao Kanalı'nın çevresindeki gösteriye dahil bulunan canlı ortak kadın, "İtfaiye aracının apartman kompleksine giremediğini gördük. Hükümet, 'Kapı açıktı, onlar kaçmadı.' dedi. Kore'de yığılışma olduğunda rastgele ortak obje bilgi yapıldı. Biz nite tek bilgi görmedik? Hayır, bunu benimseme etmiyoruz. Vatandaşlarımız insanoğlu kanalıyla hazırlanmakta bulunan ortak felakete kurban edildi. Bizim duyduğumuz ise sadece süprüntüler ve sessizlik." ifadelerini kullandı.

Beyaz kağıt hareketinin, kişilerin buna tepkisini dile getirdiğini tamlayan canlı kadın, "Bu kağıtların üstünde tek obje yazmadık. İthamlarımız ve matemimiz yüreğimizde." dedi.

"Şimdi susarsam utancını hayat boyu yaşayacağım" Devletin maşer yaşamı üstündeki kontrolünün dip yer aldığı Çin'de nadir tanıdık protestolar, Çin halkının sonu gelmeyen tedbirlere dirlik sabrının tükendiğine ayraç ediyor.

Ana karadaki Çin halkı, eski tecrübelerin de etkisiyle politik otoriteyle ihtilafa düşmeden, taleplerini protestolarla dile getirmekten mümteni ortak maşer namına biliniyor fakat tedbirlerin minval açmış yer aldığı insanca felaketlerle Çinliler, bundan sonra reaksiyon göstermeyi vicdani ortak yazık görüyor.

Çin'in en prestijli okullarından, Devlet Başkanı Şi Cinping ve baş döndürücü sayıda siyasa seçkininin mezunu yer aldığı Pekin'deki Çinghua Üniversitesinde planlı protestoda deklerasyon okuyan öğrenci, şunları kaydetti:

"Karalanma ve dışlanma korkusuyla gır söylemekten çekindiğimde benliğimde manzara kırıklığı duyuyorum. Çinghua Üniversitesinin ortak talebesi namına deminden susarsam bu korkaklığın utancını hayat boyu yaşayacağım. Çinghua öğrencileri namına bu yaşananlara dirlik çıkmazsak vebali gelecekte üzerimizde olacaktır."

"Halk değil, insanoğlu kazanmak istiyoruz" Çin'de maşeri ve politik düzenin temelinde toprak düzlük bütün itaatkar camia namına "halk" kimliğine itiraz, protestolarda öne çıkan fikirlerden birisi oldu.

Pekin'de ortak protestocu, Mao periyodunun Komünist sloganlarından, Çincede "bir teba namına bireylere fariza etmek" anlamını haiz "halka hizmet" lafına sevk yaparak, "Halka hizmete ihtiyacımız yok, kılıç zat başımızın çaresine bakabiliriz. Halk değil, insanoğlu kazanmak istiyoruz. Biz insanız, insanlığa ihtiyacımız var. Benliğimize, insanoğlu onuruna ve ruhuna hürmet istiyoruz." ifadelerini kullandı.

"Dış güçler derken birtakımı kastediyorsunuz, Marks ve Engels'i mi?" Salgınla beraberce ülkenin değişik hâlâ ortak tomar içe kapanması, içerideki düzeni ve kontrolü gelmek düşüncesince başvurulan "dış düşman" söylemleri de eleştiriye bap oldu.

Sosyal medyada yayılan ortak videoda Pekin'deki ortak caddede protestocular ile çevredekiler ortada sabık konuşmada, canlı ortak adamın, "Protesto etmek, aut güçlerin amaçlarına fariza eder." laflarına karşılık namına protestocular, şunları söyledi:

"Sormak istiyorum, aut güçler derken birtakımı kastediyorsunuz, Marks ve Engels'i mi? Stalin'i mi, Lenin'i mi? Sincan'daki yangını aut güçler mi başlattı? Guicou'daki otobüsü aut güçler mi devirdi? Bu kullanıcılarını buraya aut güçler mi topladı? Yurt dışına çıkamıyoruz, dünyanın internetine erişemiyoruz, aut güçler bizle ne haberleşme kuracak, Ay'dan mı? Burada aut güçler yok, sadece bizim kendimizi yönetmemize örek bulunan iç güçler var. Biz hürriyet istiyoruz."

"İtfaiyecilerin yöntemini açın, yaşamın yöntemini açın" Pekin'de çoğunluğunu genç, eğitilmiş mutedil dershane bireylerin oluşturduğu protestocu grubu, "Filmleri arka verin, parafin perde özgürlüğümüzü istiyoruz", "Medyayı arka verin, gazeteciliği arka verin, anlatım özgürlüğümüzü istiyoruz." sloganlarını tekrarladı.

Gösteriyi Çin'de geçer ileti uygulaması WeChat'te gördüğünü, rastgele birinin yönlendirmesiyle değil, zat iradesiyle geldiğini vurgulayan ortak protestocu, "Bize 'geçici karantina' uygulanacağını söylüyorlar. Bugünlerde en baş döndürücü neyi duyuyoruz? Karantina, kapanma. Karantinaya hayır, kapanmaya hayır. Açın, açın. İtfaiyecilerin yöntemini açın, yaşamın yöntemini açın." diyerek konuştu.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, "Son günlerde Çin genelinde Kovid-19 politikalarına dirlik dışa yaralanan gayz ve reaksiyon karşısında tedbirleri sona erdirmeyi düşünüyor musunuz?" sorusuna "Söz ettiğiniz koşullar, gerçeklerle örtüşmüyor. Çin, aslında bu yana devim bilimi el değmemiş olay politikasını izliyor, sahadaki şartlara uyarınca uyarlamalar yapıyor." cevabını vermişti.

Devlet Konseyine dair Müşterek Salgın Koruma ve Kontrol Mekanizmasının düzenlemiş yer aldığı matbuat toplantısında da yetkililer, evcil yönetimlere ihtar namına müstevli arama engellemelerinin fuzuli genişletilmemesi gerektiğine dikkati çekmişti.