İstanbul
Cari işlemler hesabının ağustosta 10 ayın arkası sıra karşı el 528 milyon dolar bir tomar vermesiyle yıllıklandırılmış cari işlemler açığı 23 bilyon dolarla 13 ayın en az seviyesine gerilerken, gezim gelirlerindeki artma ve ihracattaki çelimli seyrin yardımıyla cari dengede iyilik eğiliminin bitmeme edeceği öngörülüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, cari işlemler hesabı ağustosta 528 milyon dolarla 10 ayın arkası sıra karşı el bir tomar verdi. Cari balans en sonuç sabık senenin teşrinievvel ayında 92 milyon dolar bir tomar vermiş, ahir süreçte ise nakıs alana geçmişti. Cari dengenin ağustosta açıkça beklentilerinin bilakis bir tomar vermesinde; aut tecim açığındaki 2,6 milyon dolarlık ricat ve hizmetler dengesine 2,3 bilyon dolarlık kupkuru antre kaydedilmesi çarpıcı oldu.
Öte taraftan maaş bazda cari dengenin artıya geçmesi ile ağustosta sonuç 12 maaş cari işlemler açığı da 23 bilyon 33 milyon dolara geriledi. Böylece yıllıklandırılmış cari açık, Temmuz 2020'den beri en az ölçüde gerçekleşti.
Verinin detaylarına bakıldığında, ağustosta erke dışarı cari fazlanın 4 bilyon 204 milyon dolarla, giranbaha ve erke dışarı cari fazlanın da 4 bilyon 433 milyon dolarla 22 ayın en faziletkâr seviyesinde gerçekleştiği görüldü.
AA Finans Beklenti Anketi'ne eklenen ekonomistler, cari dengenin ağustosta 190 milyon dolar açıkça vermesini öngörüyordu.
"Yıllık cari açıkta düşüşün bitmeme edeceğini öngörüyoruz"
AA Finans Analisti ve iktisatçı Haluk Bürümcekçi, ağustos kocaoğlan gerçekleşmesiyle sonuç 12 maaş cari açığın ulusal gelire oranının yüzdelik 3'e gerileyerek iyilik eğilimini bitmeme ettirdiğini söyldi.
Öncü verilerin aut tecim açığında gerilemenin süreceğine ayraç ettiğini aktaran Bürümcekçi, gezim ve nakliyat gelirlerinde gözlenen toparlanma sebebiyle salname cari açıkta düşüşün bitmeme edeceğini öngördüklerini belirtti.
Bürümcekçi, cari açıkta ağustos ayında gözlenen iyileşmede, aut tecim açığının azalmasına ek namına gezim ile nakliyat gelirlerinin yükselişini sürdürmesinin anne aktif fiil bulunduğunu vurgulayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Petrol fiyatlarının sonuç günlerde 80 doların üstündeki seyrini korumasıyla 2020 averajı bulunan 43 doların baş döndürücü üstünde bulunmasının erke ithalatına fevk yönde tesirinin 15 bilyon dolar olabildiği söylenebilir. Nitekim 9 ayda sabık senenin bire bir zamanına uyarınca erke ithalatı 10,2 bilyon dolar yükseldi. Emtia fiyatlarındaki genele yayılan artışın da bu bağlamda cari balans üstünde negatif yansımaları gözlenmeye bitmeme ediyor. Altın ticaretinde ise sabık sene sunulan 22,4 bilyon dolarlık üstün dereceli açığın, 2021'de yerini eski çevrim averajlarına akla yatkın düşüşe ineceği beklenmektedir. Bu doğrultuda, giranbaha ithalatındaki azalışın erke ithalatındaki artışı dengeleyeceği söylenebilir. Öte yandan, gezim kupkuru gelirleri sabık yılı 9,2 bilyon dolarla eskiden yıla uyarınca 16,5 bilyon düşüşle kapatmıştı. Salgın kısıtlamalarıyla gözlenen bu gerileme dölleme çalışmalarına ilişkin namına yerini bölümsel toparlanmaya bıraktı. Bu heves ahir aylarda korunabilirse salname gezim geliri 17-18 bilyon dolara ulaşabilir. Bu bağlamda, erke ve gayrı emtialar ithalatında eder tesiri kaynaklı artışa karşılık, giranbaha ithalatındaki azalma ve gezim kupkuru gelirlerindeki toparlanma birbirini telafi edebilir. Bu bağlamda, cari açığın ne boyutta azalacağı açısından esasi belirleyici iç istem ve konuşu aktivitenin seyri olacak kabil görünmektedir."
Haluk Bürümcekçi, sonuç Orta Vadeli Program'da sene sonu cari açıkça beklentisinin 21 bilyon dolar düzeyinde açıklandığını, çevre anketlerinin medyan değerinin de 21 bilyon dolar düzeyinde bulunduğunu belirterek, "Tahminler üstündeki riskler dun yöne döndü." ifadesini kulandı.
