İstanbul
İş insanı 27 yaşındaki Şükriye Uz ve temaşa oyuncusu 34 yaşındaki Ercan Kubaş, AA muhabirine, boyu 1 m. 30 santim altında bulunan insanların okul, iş ve içtimai yaşamda sunulan kalmış bulunduğu ayrımcılığı ve karşılaştıkları zorlukları anlattı.
Şükriye Uz, "cüce" ifadesi adına "kısa boylu" veya "minnak" denmesini yeğleme ettiğini belirterek boyunun uzaması düşüncesince 18 yaşına derece Ankara'da çıkar yol tedavisi gördüğünü, doktorların nema hormonlarının durduğunu söylemesi ilişkin tedavisine akıbet verildiğini söyledi.
İlkokula başladığında sınıftaki eşyaların ölçülerinin namına makul olmadığını ve dostlarının ona kendini ayrımlı hissettirdiğini özetleyen Uz, şöyleki bitmeme etti:
"Okulda sıralar benim boyuma layıkıyla değildi. Hiç unutmam beşinci derslik öğretmenim sınıfın ortasında benim düşüncesince küçümencik masa ve esna yaptı. Tüm derslik dostlarım hevesle rastgele gündüz 'Acaba bugün birçok santim oldum?' sanarak öz boylarını ölçerdi. Ben o vakitler 85 santim idim, deminden de 1 m. 30 santim boyundayım. Çocuklar benimle 'kısa boylu' sanarak dalavere geçiyordu. Ben de haliyle bebek şekilde bu vaziyete aşırı üzülüyordum."
"Dalga geçenleri müşterek müddet sonraları görmezden geldim"
Uz, büluğ çağı çağı çağında sunulan kalmış bulunduğu dalavere geçilme ve ilişkin şakalar yapılması dolayısıyla henüz iri sarsıntı yaşadığını aktararak ortaöğretim çağında derslik arkadaşlarının, namına farklılığını garipseyip sorgulayarak baktıklarını anlatım etti.
"Nasıl oldu? Geçmiyor mu? Ne devir oldu?" denli sorulara muhatap bulunduğunu kaydeden Uz, bunlara yanıt özgülemek mecburiyetinde kaldığını dile getirdi.
Uz, camianın fiziki farklılıkları garipsediğinin bununla kalmayıp dalavere geçebildiğinin altını çizerek "Bunları bırakmak zorundaydım zira sahn akıp gidiyor. Bu negatif etkileri gördüğüm sürece sahn beni görmeyecekti. İnandığım yolda yürümeye bitmeme ettim. Bir müddet sonraları dalavere güzeşte kullanıcılarını görmezden gelmeye başladım." dedi.
"İş hayatında ayrımcılığa sunulan kaldım"
Uz, çalışmış bulunduğu işyerlerinde bilinçli-bilinçsiz ayrımcılığa uğradığına dikkati çekerek iş yeri ve içtimai mekanların endamsız boylu şahıslar düşünülmeden tasarlandığını, bu durumun hayatlarını henüz da ağır kıldığını söyledi.
İş yerlerinde endamsız boylu çalışanlara mevzun ortamlar oluşturulması icap ettiğinin altını çizen Uz, ofiste yürürken düzentileme dostlarının namına cankulağı baktıklarını hissettiğini, şahısların yanındakilere kendisini gösterdiğini veya güldüğünü belirtti.
Uz, içtimai yaşamda "normal boylular"ın kolay meydana getirdiği işleri başkalarından iane atlaya zıplaya yapabildiğine yer vererek kendisi denli şahıslar bilerek tasarlanmadığı düşüncesince ATM'lerden servet çekerken zorlandığını, market raflarına ulaşamadığını, şişko taşımada tuşlar yukarıda bulunduğu düşüncesince katı aşırı başağrısı çektiğini dile getirdi.
Gittiği kafelerde masa ve sandalyeler kendileri bilerek tasarım edilmediği düşüncesince başağrısı yaşadığını özetleyen Uz, "Mekanlar tasarlanırken tığ adisyona katılmadığımız düşüncesince rastgele bölgede zorluklarla savaş ediyorum. Yaşıyorsam buna bükülmek zorundayım." ifadesini kullandı.
Uz, bundan böyle birtakım işletmelerin endamsız veya engelli insanların düzentileme ve durma ortamlarını makul bir hale getirdiğine ayraç ederek laflarını şöyleki tamamladı:
"Bizimle duygudaşlık kurabilen insanoğlu mevcut ancak aşırı değil elbette ki algının güzel yöne gitmesi taraftarıyım hemen maatteessüf aşırı güzel gittiğini de söyleyemem. Bizimle dalavere geçen, bizi anlamış olmayan aşırı insanoğlu var. Hala otobüste beni görüp gülen insanlarla karşılaşıyorum. Kendi anne babaları de endamsız yahut engelli olabilirdi. Evet, ayrımlı müşterek insanoğlu gördün. Bak ve dolayısıyla bitmeme et. Bizimle duygudaşlık kur."
"Tiyatro ile şahısların sevgisini kazandım"
Evli ve 2 kız evladı babası tiyatrocu Ercan Kubaş da meslek hayatında öğretmenleri ve arkadaşları çeşidinden dışlandığını söyledi. Akondroplazili Kubaş, 2011'de kendisi denli endamsız boylu tiyatrocu Aysun Çetinkaya ile evlendiğini anlatım ederek eşiyle gezerken şahısların kendileriyle ışık çektirmek istediğini söyledi.
Küçük yaşlardan itibaren tiyatroya düşkün bulunduğunu ve camianın namına meydana getirdiği ayrımcılığı temaşa sebebiyle yendiğini tamlayan Kubaş, "Bir arkadaşımın aracılığıyla tiyatroya girdikten sonraları toplumdan ve dost çevremden özen görmeye başladım ve sevildiğimi hissettim." sanarak konuştu.
Bedensel engelli veya fiziki farklılıkları bulunan insanların de bu dünyada mevcut olduğunu, olanak verilirse iri işler başarabileceklerini ifşa etmek düşüncesince tiyatroya başladığını özetleyen Kubaş, şunları kaydetti:
"Eşime takılıyorum 'Tiyatro benim evvel aşkım.' sanarak ayrıca arada müşterek temaşa yüzünden tartışıyoruz hemen benim düşüncesince elzem müşterek tutku. 2019'da küçüklere müteveccih tiyatrolar hazırlamaya başladım. Türkiye'nin 81 ilini gezdim ayrımlı insanoğlu tanıdım. Gerçekten tiyatroyu aşırı seviyorum şayet müşterek gündüz ölürsem beni temaşa sahnesinden kaldırsınlar."
