Bitlis
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde "kuş cenneti" kendisine bilinen Arin Gölü, akıbet yıllarda can alıcı bulunan kuraklık dolayısıyla küçülmeye başladı.
Önceki yıllara kıyasla bolluk miktarındaki azalmanın yanında sıcaklığa ilişkin buharlaşmanın artarak çoğalması su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde düşüşe bozukluk oldu.
Bitlis'in ehemmiyetli sulak alanlardan birisi bulunan ve sodalı suyuyla nice türden binlerce kuşa ev sahipliği karşılayıcı 14 kilometrekare büyüklüğündeki Arin Gölü yaşanmış bulunan iklimsel değişimlerden menfi etkileniyor.
Türkiye'nin 3. faziletkâr dağı bulunan Süphan Dağı'nın eteklerinde toprak düzlük gölde yağışların yetersizliği ve mevsimin kurak geçmesinden ötürü kenar bölgelerinde kısaca 2 kilometre çekilme yaşandı.
Bünyesinde barındırdığı kuşlarla herhangi birlikte sene aşırı sayıda ziyaretçi ağırlayan gölün çekilmiş olduğu yerler, bakımsız bölgeye dönüştü.
"Göl kuruluşa noktasına mevrut durumda"
Siirt Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Adnan Alkan, AA muhabirine, Arin Gölü'nün, Van Gölü'nün kuzeybatısında toprak alan, 6 m. derinliğe erbap birlikte göl bulunduğunu söyledi.
Küçük bulunmasına karşın ülkenin en ehemmiyetli sulak dallarından birisi bulunan gölün kuş çeşitliliği açısından da ensesi kalın bulunduğunu tamlayan Alkan, şu biçimde konuştu:
"Hem kentteki kuşların tenasül aynı zamanda hicret fail kuşların konaklama alanı. Buradaki bazısı kuşların nesli tükenme tehlikesiyle huzur karşıya. Macar ördeği, angut ve ötücü kuğu kabil aşırı muhtelif kuş türleri var. Kuş hayatı açısından ehemmiyetli birlikte sulak düzlük fakat kuruluşa ve namevcut olma noktasına mevrut durumda. Çekilmeden ötürü gölün suyu enine boyuna azalmış. Bunun asliye nedeni hava değişikliğine ilişkin kuraklık ve bolluk yetersizliğidir."
"Yağışların özelliği de değişti"
Son senelerde ortaya çıkan toptan ısınmaya ilişkin iklimsel değişikliklerin nice alanda bolluk yetersizliğine sefer açtığını aktaran Alkan, coşkunluk artışı ve buharlaşmanın bunu şimdi encam boyuta taşıdığını vurguladı.
Türkiye'nin de toptan istinas ve kuraklıktan en birlikte tomar etkilenen yerlerin başlangıcında geldiğini aktaran Alkan, şunları kaydetti:
"Türkiye'de kuraklığın en kaba ve alevlenmiş hissedildiği yerlerin başlangıcında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri geliyor. Sadece yağışların azalması değil, yağışların niteliğinin de değiştiğini görüyoruz. Eskiden kar yağışları birlikte tomar olurken, akıbet senelerde yağışlar rahmet biçiminde düşüyor. Bu da toprağın suya bulunan doygunluğunu ve gölün tagaddi düzenini etkilemektedir. Son yıllarda sondajlarla su ihtiyacının karşılandığını yahut satıh suların şimdi aşırı sulama gayeli kullanıldığını görüyoruz. Bu biçimde olduğunda gölü besleyecek akarsuların, göle ulaşmadan sarfiyat edildiğine veya buharlaşmayla namevcut olduğuna şahitlik ediyoruz."
"2 kilometre çekilme yaşandı"
Göldüzü köyü muhtarı Halis Oruçlu ise akıbet yıllarda gölde yaşanmış bulunan çekilme dolayısıyla kırgınlık yaşadıklarını belirtti.
Daha ilk göldeki suyun yola derece geldiğini özetleyen Oruçlu, "Son 2-3 senedir sular çekiliyor. Bunda zirai sulama düşüncesince meydana getirilen sondajların da tesiri var. Göl kuruyor. Yaklaşık 1,5-2 kilometre çekildi. Burası esirgeme altında ve aşırı sayıda kuş çeşidi vardı. Su çekilmiş olduğu düşüncesince emektar güzelliğini özlüyoruz." dedi.
