Ankara
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Turkuvaz Medya kabilinden planlı "Türkiye 2023 Zirvesi ve A Para Sohbetleri" programına videoteyp konuşma yöntemiyle katıldı.
Salgın şartlarının maşer üstündeki kazançlı etkilerini hafifletebilmek düşüncesince destek sunar verildiğini vurgulayan Dönmez, "Cumhurbaşkanımızın da açım konuşmasında belirttiği kabil bu yılı ihtimal koşa haneli büyümeyle kapatacağız. Elektrikte istihlak artışı tahminî yüzdelik 8-9, doğal gazda yüzdelik 20-22 bandında. Bu sene 10 bilyon metreküp elan müşterek tomar gaz tüketilecek. Teknik altyapımız hamdolsun ince güçlü. Ülkeye antre kapasiteleri ve antre kapılarının artırılması yardımıyla ağır müşterek kapasiteye ulaştık." diyerek konuştu.
Dönmez, doğal gazda eşme çeşitliliğini artırdıklarını dile getirerek, "Azerbaycan ile toy müşterek sözleşme yaptık. Rusya ve Gazprom ile sene sonu sona erecek birtakımı kontratlar vardı. Önümüzdeki senenin esasen itibaren o kontratlar müşterek hacim çoğalmak kanalıyla kalan talebi istikbal etmek şartıyla restorasyon bahis konusu olacak. Tedarikçiler sevkiyat tasar programlarına uyduğu takdirde inşallah doğal gazda ve elektrikte kılıç müşterek başağrısı yaşamadan atlatmış olacağız." ifadelerini kullandı.
"Küresel erke fiyatlarında şişman artım oldu"
Küresel erke sektöründe fiyatlarda şişman artışlar olduğuna yer veren Dönmez, "Petrol tutarları 80 doları geçti. Doğal gazda 1000 metreküp, 1000 doları geçti, doğrusu 1 metreküp düşüncesince 1 dolar ödeniyor. Kömürde de düzgün olmayan yükselişler oldu, titrem başına 40-50 dolar seviyesindeki fiyatlar çabucak 250-270 dolarları gördü. Bu da topu topu devletlerde ağır teessürat oluşturdu." dedi.
Dönmez, erke ürünlerinin endüstri endüstrisi ve günce hayatı baş döndürücü müşterek tomar etkilediğini belirterek, "Elektriksiz ve doğal gazsız müşterek sahn düşünmemiz beklenen değil. Bunlarda kısıntıya gitmemiz de bahis konusu değil. Bu değer artışlarını konutlara minimum yansıtan ülkelerden birisiyiz. Yıllık averaja baktığımızda az elan faturanın yarısını hazineden karşılar bir duruma geldik. Fiyat artışlarını kaynağında fonlayarak yansıtıyoruz. Daha elleme anlaşılması düşüncesince faturadan örneklendirmek gerek. Elektriğe bu ay 150 vahdet ödediyseniz bu kadarlık bölümü da mevki özlük bütçesinden karşıladı." diyerek konuştu.
Doğal gazda da benzeşim durumun bahis konusu bulunduğunu aktaran Dönmez, "Akaryakıta gelince, kaba yer yağı fiyatlarındaki artım yüzdelik 117 he fakat bunun baş döndürücü az yönünü yansıttık. Eşel hareketli uygulamasından meydana gelen 50-60 bilyon vahdet ÖTV'yi asıl almamış oldu." ifadelerini kullandı.
Yerli eşme aramalarına himmet verildi
Dönmez, Doğu Akdeniz ve Karadeniz'de hidrokarbür aramalarına himmet verildiğini vurgulayarak, "Şu anda Türkali-6 kuyusunda sondajlarımız bitmeme ediyor. Hedefimiz 2023'ün geçmiş yarısında bu gazı insanımızla buluşturmak. Dün Sayın Cumhurbaşkanımız 'çok dobra müşterek muştu vereceğim' dedi. Bu hoppadak mevki kasasına değil, vatandaşımızın kasasına da direkt yansıyacak müşterek durum. Fiyat artışları ve bildirme kısıtlarını da özlük kaynaklarımızı buldukça elan da şen yönetebilir bir duruma geleceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Hidrokarbon aramalarında karada da ehemmiyetli gelişmeler bulunduğunu kaydeden Dönmez, "3-4 sene ilkin Türkiye Petrolleri'nin karadaki üretimi günce varil seviyesi 40-45 bin varil civarındaydı. Şimdi bunu 60 bin varile çıkardık. Çalışmalara bitmeme edip, bu rakamı biriktirme etmek arzusundayız. Özellikle Güneydoğu'dan muştulu istihbarat geliyor. Son açtığımız kuyularda 1000 varilin üstünde istihsal karşıcı kuyularımız var." diyerek konuştu.
"Karbon piyasasında modele bağlı anlaşma sağlandı"
Karbon piyasasıyla ilişik şu anda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ortada görüşmelerin bitmeme ettiğini tabir fail Dönmez, "Modele bağlı müşterek anlaşma sağlanmış oldu." dedi.
Dönmez, EPİAŞ’ın erke borsasını işleten müşterek şeriklik olduğuna ayraç ederek, şunları söyledi:
"Orada hem elektrik sanayisine bağlı bununla beraber gaz sanayisine bağlı günce ve doğacak vadeli ihaleler yapılıyor. Aynı platformu ihtimal gitmek kanalıyla karbon sanayisine bağlı sertifikaların alınıp satılmış olduğu müşterek ortam oluşturulabilir. Nitekim geçtiğimiz haziran ayında YEK-G dediğimiz doğrusu yenilenebilir erke eşme güvence vesikası piyasasını da açmış olduk. Özellikle şişman tüketiciler açısından, ihracata çevrilmiş çalışanlar düşüncesince elan ehemmiyetli olabilir. Bazı ülkelerin, başta Avrupa Birliği'nin bundan hakeza sınırda karbon vergisi uygulanması yaklaşımı lakırtı konusu. Böyle müşterek halde sanayicimiz o YEK-G belgesini aldığında, karbonda hakeza müşterek extra vergisiyle karşılaşmamış olacak."
Enerji verimliliğinin de duyurulmayan müşterek eşme bulunduğunu vurgulayan Dönmez, "Bu kapsamda akıbet üç senedir meydana getirilen yatırımlarla ilişik sayıları paylaşmakta kâr var. Yaklaşık 5 bilyon dolara andıran doğrusu 4,8 bilyon dolarlık müşterek envestisman yapmışız ve bu çevrim içinde de 1,1 bilyon dolarlık artırım var. Bunun eşdeğer yer yağı miktarı salname 3,2 milyon ton." diyerek konuştu.
Dönmez, sanayide erke verimliliğini artırıcı planlara ilkgüz sonu bakımından 46,4 milyon vahdet dayanak noktası verdiklerini ve bu planlar yardımıyla 135 milyon vahdet artırım sağlandığını laflarına ekledi.
