Zonguldak
Zonguldak'ın Ereğli ilçesine 34 kilometre uzaklıkta mevcut Yenidoğancılar köyü Çölemen Mahallesi'ndeki tarihi su değirmeni adeta tarihe şehadet ediyor.
Atalarından artan tahminî 5 yüzyıllık tarihi değirmenin çarklarını debisi tek düşmeyen Çölemen Deresi yardımıyla döndürmeyi sürdüren 62 yaşındaki İbrahim Şen, buğday, arpa, darı kabil hububat ürünlerini öğüterek doğal un elde ediyor.
İlerleyen teknolojiye karşın anadan görme yöntemlerden vazgeçmeyen Şen, "Yeni Doğancılar Sütlüce" ismiyle anılan su değirmeninde yöre karye ve ilçelerdeki vatandaşlara misyon veriyor.
"Hemen elden eksiksiz köylerden geliyorlar"
Köyde oturan 3 bebek babası İbrahim Şen, AA muhabirine, bugüne denli değirmeni işleten büyüklerinin hepsinin ölüm ettiğini, şu anda da değirmeni kendisinin çalıştırdığını anlattı.
Büyüklerinin değirmenin minimum 500 salname bulunduğunu namına anlattığını aktaran Şen, "Değirmen, dedemlerin çağında 8 insan kabilinden tamirat ve bakımı yapılarak gine faaliyete geçirilmiş. Değirmenin adı 'Yeni Doğancılar Sütlüce Su Değirmeni' şekilde anılıyor. Burada mısır, buğday, arpa, yulaf ne olursa öğütebiliyoruz, doğrusu değirmende hububat ürünlerinin hepsini yapabiliyoruz." dedi.
Şen, değirmenin suyunun tahminî ortak kilometre uzaklıktan cari Çölemen Deresi'nden geldiğini anlatarak, "Çevre köylerde ayrıksı değirmen kalmadığı düşüncesince Alaplı'dan Devrek'e denli elden elden eksiksiz köylerden buraya buğday, mısır, rüşvet ne var ise tavuk ve efsanevi yemi, buğday kabil hepsini yaptırmaya geliyorlar." niteleyerek konuştu.
"Nasıl halde un istenirse çıkarıyorum"
Gelecek kuşakların da bunu kullanmasını aşırı istediğini dile getiren Şen, değirmenin emek vermek yöntemine bağlı şu detayları verdi:
"Vatandaş tahılını getirdiğinde, değirmenin fevk tarafında mevcut 'tekne' niteleyerek ifade ettiğimiz kovaya mısırı boşaltıyorum. Aşağıda ortak hâlâ bire ortak tekneden var. Mısır ordan da taşın hesabına dökülüyor. Onun da ortak ayarı var, kılıç ona 'tene ayarı' diyoruz. Altından ve üzerinden bu ayarı yaptıktan sonraları nite halde un istersen o halde çıkarıyorum."
Şen, değirmen oluğunun taştan mamul sert sıvası olmaması nedeniyle su kaçırdığını, tedbir alınmaz ise değirmenin çökme tehlikesiyle erinç karşıya kalabileceğini laflarına ekledi.
