Ankara
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, önce Kovid-19 olayının 31 Aralık 2019'da Çin'in Vuhan kentinde belirleme edilmesinin peşi sıra salgının çabucak yayılması, global ekonomilerde ve Türkiye ekonomisinde değişiklikleri yanında getirdi.
Özellikle salgının önce senesinde devletler virüsün yayılımını engel olmak üzere dört dörtlük veya bölümsel kapanma tedbirlerini uygulamaya koydu. Bu tedbirler, toplumsal yaşamda ve ekonomide tesirini gösterdi. Küresel çapta konuşu çalışkanlık ve tecim birlikte çevrim eğleşme noktasına gelirken nice isim işini kaybetti.
Salgın, başta bağan gelirli ülkelerdeki keyif problemlerini elan da derinleştirdi. Ülkeler sınırlarını kapattı, küreselleşmede kırılmalar yaşandı.
Arz ve istem şokuyla global ekonomide yaşanmış bulunan durgunluk, global ticarette daralmayı yanında getirdi.
Küresel iktisat güzeşte sene yüzdelik 3,2 küçüldü, tecim kütlesi ise yüzdelik 8,2 daraldı. Küresel aracısız yabancı yatırım girişleri etraflı dünyada yüzdelik 35 azaldı.
Navlun fiyatlarındaki çoğalma geri hizmet sıkıntılarına kez açtı
Aşılama çalışmalarının çaba kazanması ve devletlerin normalleşme zamanına girmesinin peşi sıra Kovid-19 salgınının sebep bulunduğu konuşu tedenni yerini bu sene toparlanmaya bıraktı.
Ekonomilerin canlanmasıyla kalan istem karşısında başta Asya devletleri odaklı istihsal ve tedbir zincirlerinde kesintiler yaşanmaya başlandı.
Tedarik zincirindeki teessürat hasebiyle konuşu normalleşmeyle kalan mahveden talebi karşılanamayınca evren genelinde değer artışları körüklendi.
Salgınla global ticarette arz-talep dengesinin bozulması, derya taşımacılığında geri hizmet hüzünlerini yanında getirdi. Konteyner ters boğazıyla süregelen sorunlar, navlun fiyatlarındaki artışlarla bitmeme etti.
Mal talebindeki artışla navlun tutarları 10'a katlanırken, taşımalık anımsamak zorlaştı. Uzak Doğu-Avrupa hattında müstevli öncesinde 2 bin dolar seviyesinde bulunan navlun fiyatları, 20 bin dolara derece yükseldi.
Türkiye, yatırımcılara sunmuş bulunduğu avantajlarla öne çıktı
Uzun ara transport maliyetlerinin katlanarak artarak çoğalması katı aşırı yabancı arsıulusal iştirak düşüncesince pozisyon ve maliyet yararlı yanları sunan Türkiye'yi alımlı birlikte yatırım ve istihsal merkezine dönüştürdü.
Uzak Doğu ülkelerinden tedbir sağlayıcı Avrupalı şirketler, istihsal gecikmeleri, kalan navlun maliyetleri ve taşımalık krizi hasebiyle tedbir düşüncesince Türkiye üzere elan DOĞRU ve muvazeneli merkezlere yöneldi.
Gıda, ilaç, mobilya, elektronik ve paketleme üzere bölgelerde çalışkanlık yayınlayan katı aşırı arsıulusal şirket, coğrafi konumu, çelimli geri hizmet altyapısı ve kalifiye iş gücü üzere özellikleriyle öne çıkan Türkiye'ye dünkü yatırım planlarını açıkladı. Bunlar ortada İsveçli möble şirketi IKEA, Polonya müheyya giysi şirketi LPP, Alman derman şirketi Boehringer Ingelheim, Belçika paketleme şirketi DW Reusables de toprak aldı. Son devirde Japon elektronik şirketi Kaga da Türkiye'ye yatırımını artıracağını duyurdu.
Ülke ekonomisi 2021'de salgının etkilerini geride bıraktı
Nakliye fiyatlarındaki artışlar hasebiyle ön plana çıkan "yakında istihsal trendi" Türkiye düşüncesince avantajlar oluştururken, salgının abuhava ekonomisine tesirleri de 2021 bakımından azalmaya başladı.
Geçen sene Kovid-19 salgını hasebiyle Türkiye'de de ihracatta ve endüstri istihsal endeksi üzere göstergelerde azalma yaşanmıştı.
Normalleşme dönemi, aşılamanın artarak çoğalması ve iktisat yönetiminin attığı adımlarla Türkiye ekonomisi bu sene artı yönde ilerlemeye bitmeme etti. Yılın 3'üncü çeyreğinde yüzdelik 7,4 büyüyen Türkiye, verisi açıklayan G20 devletleri zarfında en erdemli miktarda büyüyen ikinci abuhava oldu. Yıllık faiz oranının koşa haneleri bulması yönündeki ümit güçlendi.
Türkiye'de büyümenin lokomotifi ise dış satım ve endüstri oldu. Ülke ihracatı bu sene arka arkaya zamanı rekorlara imza attı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın duyurduğu ve teferruatları Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati çeşidinden açıklayan yatırım, üretim, istihdam ve ihracata ilgili Türkiye Ekonomi Modeli'nin etkisiyle 2022 senesinde da Türkiye'nin yatırımda mihrak ülkelerden bir tanesi olabileceği öngörülüyor.