Yaşar Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serpil Kahraman, müstevli sürecinde şubesiz işlemlerde, başta de devre içi ve temassız kartlı işlemlerde ağır müşterek artma kaydedildiğini belirtti.
Kahraman, "Salgın koşullarının oluşturduğu müşterek nevi zorunlulukla bireylerin taşınabilir ve temassız işlemlere yönelimin arttığını görüyoruz. BKM raporlarına göre; sistemde, tahminî 287 milyon 680 bin sayı emniyet kartı, telekart ve ön ödemeli kart var. Bunların bütün 121 milyon 486 bin 719'unu ise temassız kartlar oluşturuyor. Temassız emniyet kartları, bütün emniyet kartı sayısının yüzdelik 64,3'ünü oluştururken veznedar kartlarında ise bu miktar yüzdelik 29,16 düzeyinde. 2019 böylelikle emniyet kartlarının yüzdelik 53,53'ünü, veznedar kartlarının ise yüzdelik 13,88'ini temassız kartlar oluşturuyordu. Temassız kart sayısında sonuç dü yılda ağır müşterek artma gözleniyor. Pandeminin baş yılı bulunan 2020 senesinde rastgele 4 işlemden birinin temassız gerçekleştiğini görüyoruz. İlaveten, şifresiz temassız kart kullanması işlem limitinin 120 TL'den 350 TL'ye arttırılması da işlem sayısını tetikleyen ehemmiyetli müşterek etken" dedi.
Günlük işlem 10 milyona yaklaştı
Doç. Dr. Serpil Kahraman, "BKM verilerine göre; evcil kartların iklim içi ve iklim dışı günlük temassız kullanımına bakıldığında, işlem adedinin 2019 senesinde 1,3 milyon, 2020 senesinde 4,7 milyon iken, 2021 yılı 11 maaş devrinde ise 9,9 milyonu aştığını görüyoruz. 2021 yılının evvel 11 ayında evcil kartların iklim içi ve iklim dışı temassız kullanımına bakılınca ise BKM verilerine göre; müşterek geçmiş senenin bire müşterek zamanına gereğince dü kattan çok artarak işlem adedinin 3 bilyon 327 milyon 523 bin 762'ye işlem ücretinin ise 253 bilyon 680 milyon 820 bin TL'ye çıktığını görüyoruz. Temassız kartların kullanımının sektörel dağılımına baktığımızda ise 'Market ve alım satım merkezleri', 'Yemek', 'Çeşitli gıda' kalemleri faydalanma sayısına gereğince evvel üç tam arazi alırken minimum makbul bölgelerin ise ferdî emeklilik, direkt marketing ve sigorta sabah akşam işlemler bulunduğu görülüyor" sanarak konuştu.
İnternette kartlı ödemelerde artma sürüyor
"Yeni e-ticaret modellerinin, devre içi yahut taşınabilir alım satım platformlarının, alıcı ihtiyaçlarına gereğince şekillenerek randevulu, elastik ve çabuk teslimat süreçleri, iadeli kolaylıkları kabilinden ayrımlı opsiyonlar sunmasının taşınabilir ve genel ağ tabanlı ifa işlemlerini arttırdığı da görülmekte" diyen Doç. Dr. Kahraman, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Dijital inkılap çabucak bitmeme ederken genel ağ alışverişlerinin bundan sonra yaşantımızın elzem müşterek parçası durumuna geldiğini görüyoruz. İnternetten kartlı ödemelere bakılınca BKM verilerine göre; 2021 yılının evvel 11 ayında evcil kartların iklim içi ve iklim dışı kullanması işlem tam sayı 1 bilyon 338 milyon 883 bin 64'e başarmış durumda. Aynı devirde internetten evcil kartlarla ifa de 395 bilyon 798 milyon 450 bin TL. 2020'nin evvel 11 ayı ile kıyaslandığında işlem adedinde yüzdelik 56,49 oranında, işlem ücretinde ise yüzdelik 70,49 oranında artma gerçekleştiğini görüyoruz. Aralık 2021 verileri şimdi açıklanmamasına rağmen 2021 yılı evvel 11 ayında taşınabilir temassız ifa işlem tam sayı de müşterek geçmiş senenin bire müşterek zamanına oldukça tahminî yüzdelik 104,93 artışla 18 milyon 700 bin 589, işlem ücreti ise tahminî yüzdelik 156,68 artışla 1 bilyon 517 milyon TL yerine kaydedildi."
Serpil Kahraman, "Ekonomik işlemlerin temassız kartlar, devre içi yahut taşınabilir platformlar kabilinden seçenek kanallarla yapılması, işlem kolaylığının yanında hem devir bununla birlikte maliyetten artırım sağlayabilmekte. Ülkemizde bu cins sayısal işlemlerin artışı, başta pedagoji bilimi ve mali okur-yazarlık düzeyiyle benzerlik sunma etmekte. Salgının kalan hızı ve paralelinde sistemdeki gelişmeler, önümüzdeki süreçte fiziksel kartlara ihtiyaçı ağız ağıza ortadan kaldırır mı bilinmez, fakat temassız kartlar, taşınabilir ifa vb. ilişik işlemlere yönelimin artarak bitmeme edeceği kuşkusuz" dedi.