Ankara
Selçuklu Mehmet Tuza Pakpen Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesindeki öğrencileri, şubat ayında, öğretmenleriyle yaptığı Ar-Ge çalışmasıyla atıkları gübreye dönüştüren kompost makinenin prototipini üretti.
Nisandan itibaren seri üretimine başlanan makineler, ülke genelinde tarım alanı bulunan 33 özel eğitim meslek okuluna gönderildi.
Talep üzerine makinenin güneş enerjisiyle çalışan modelini de tasarlayan okul, ürünü ülke genelindeki anaokulu, ilkokul ve pansiyonlu okullara göndermeye hazırlanıyor.
"48 saat boyunca güneş enerjisiyle çalışabiliyor"
Ankara ATO Congresium'da düzenlenen "Genç Dostu Şehirler Kongre ve Sergisi'nde", AA muhabirine makine hakkında bilgi veren Okul Müdürü Tayyip Sarı, yaklaşık 20 kişinin yer aldığı Ar-Ge ekibiyle güneş enerjisi panelini tasarlamalarının ardından PLC yazılımı eklenerek, seri üretiminin yapıldığını söyledi.
Makinenin güneş ve elektrik enerjisiyle çalışma özelliği olduğunu belirten Sarı, akünün 48 saat boyunca güneş enerjisiyle çalışabildiğini, güneş enerjisinin yetersiz kalması durumunda elektrikle çalışabilmesini sağlayan sistemin bulunduğunu kaydetti.
Sarı, makineyi otomatik ve manuel şekilde programladıklarına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Manuel çalışmayı panodaki bir düğmeye basarak, ileri geri çalıştıracak şekilde yapabiliyorsunuz. Otomatik programda kullanıcı makine başında değilken, makine belli periyotlarla ileri geri yapıp içerideki kompostu karıştırarak ferment olayını hızlandırmış oluyor. Kaçak akımlara, kısa devrelere karşı makinemiz korunmuş vaziyette. Makine tamburu döndüğü için iş güvenliği önlemleri kapsamında çalışmadan önce sesli ve ışıklı uyarı yaparak kullanıcıları makinenin çalışacağına dair bilgilendirmiş oluyor. Kullanıcı makine başında değilken de otomatik programda makine kullanılırsa makine belli periyotlarla sürekli şekilde çalışıyor."
Makinenin özellikle anaokulu ve ilkokullarda kullanılması için ürettiklerini aktaran Sarı, "Konya'da 2 okulda makinemiz kullanılmaya başlandı, 10 okuldan daha sipariş aldık. Amacımız, ülke genelindeki eğitim kurumlarında geri dönüşüm bilinci ve farkındalığının oluşturulmasıdır." ifadelerini kullandı.
Makinenin kullanıldığı okullardan Meram Melike Hatun Özel Eğitim Meslek Okulu Müdürü Meral Taşpınar ise atık gıdaların makine tamburuna küçük parçalar şeklinde atılması gerektiğini kaydetti.
Atıkların birbirine temasının gübreye dönüşüm konusunda önemli olduğunu anlatan Taşpınar, şöyle devam etti:
"Makine ilkokul, ortaokul, pansiyonlu okullar ve kafeler gibi alanlarda kullanılabilir. Öncelikle ilkokul ve anaokullarındaki öğrencilerin kullanmasını öneriyoruz. Çünkü öğrencilerin zihninde sıfır atık bilincinin oturmasını istiyoruz. Geri dönüşümle gübrelerin saksılarda veya başka alanlarda kullanabileceklerini görsünler ki artık hiçbir atık boşa gitmesin. Evsel atıklar dediğimiz çay posası, yumurta kabukları, asitli olmayan meyvelerin kabukları, ağaç yaprakları ve dalları, talaşlar, park ve bahçelerde kullanılan çimler kompost makinesinin tamburuna koyulabiliyor. Yaklaşık 20 gün sonra gübre oluşuyor. Dönüşümden elde edilen toprakları perakende olarak dağıtıyoruz. Okulumuzdaki tarım alanlarında da kullanılıyor. Küçük süs bitkilerinde kullanılıyor ve onların satışlarını yapıyoruz."