Kayseri
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ndeki Koramaz Vadisi'ndeki binlerce salname zamanı geçmişe erbap yerleşme yerlerinde demet bozumu yapılıyor.
Tarihi Büyük Bürüngüz, Subaşı, Küçük Bürüngüz, Ağırnas, Turan, Vekse ve Bağpınar mahallelerinin toprak almış bulunduğu vadide, elden rastgele ailenin üzüm bağı bulunuyor.
Geçmişte ailelerin geçimlerini sağlamada ehemmiyetli gösteriş oynayan bağlardan elde edilmiş üzüm, zaman ise çoğu kez evlerde kışın gitmek gibi saklanıyor ve ya pekmez yapılarak değerlendiriliyor.
Vadideki Turan Mahallesi'nde canlı Ali Nehir, AA muhabirine, müşterek vakitler 6 dönüm üzüm bağları olduğunu, bakımsızlıktan şu an 3 bin dönümünden verim aldıklarını söyledi.
Bu sene kuraklığa karşın üzümün dolgunca bulunduğunu tabir fail Nehir, "Üzümü kestikten sonradan pekmez gerçekleştirmek düşüncesince birazını seçeriz, elleme halde olanları da kışın aşındırmak düşüncesince asarız. İhtiyacımız olanı evde tüketiriz, komşulara dağıtırız, arka kalanını satarız. Bu sene pekmezin kilosunu 35 liradan satmayı düşünüyoruz. Üzüm şekli aşırı bulunduğu düşüncesince pekmezimiz de içimli olur. Dirmit, çavuş üzümü var, hevek üzümü, gül üzümü var. Çok olunca verimi de lezzeti de dobra olmaktadır zira rastgele üzümün hazzı başka." diyerek konuştu.
Nehir, çocukluğundan beri vadideki köylerde bağcılık yapıldığını, acemi evlat ilgilenmediği düşüncesince giderek bağların beğenilmeyen kaldığını belirtti.
Eskiden bağlarda leyli kalındığını özetleyen Nehir, "Dedelerimiz geçimini buradan sağlarmış. Buradaki üzümü bambaşka köylere götürür, kendilerinde sıfır ürünler ile sayışma ederlermiş. Daha ilk buraya muvasala kısıtlanmış bulunduğu düşüncesince bağlara efsanevi kuvvetiyle gelinirdi. Ulaşım çetince bulunduğu düşüncesince 'elençi' dediğimiz odalarda günlerce kalınırdı. Bağın gözünü açmaya, budamaya, toprağını sürmeye geldiklerinde burada leyli kalırlardı. Şimdi bağımızı müşterek çağ de bozuyoruz." ifadesini kullandı.
"Bağ bozumunu şenlik zarfında afiyetle yaparız"
Solmaz Sıvar (60) da müşterek vakitler müşkülat zarfında hasat yapıldığını belirterek, "Burada 20 çağ yatardık. Dağlardan pekmezi kaynatacak ocağı acıtmak düşüncesince diken keserdik. Şimdi dövüşmek aşırı dobra geliyor, üzümü yiyoruz, yemediğimizi de satıyoruz. Kız kardeşlerimle bu arada ailemizin bizlere bıraktığı bu bağda mahcupluk yapıyoruz." halinde konuştu.
Bağ bozumu karşıcı sarıklı Tuğba Gökyıldırım ise çocukluğundan beri anneannesinin bağında demet bozumuna katıldığını aktardı.
Gökyıldırım, "Tüm familya demet bozumu düşüncesince burada toplanırız. Bağ bozumunu şenlik zarfında afiyetle yaparız. Sonrasında da pekmez kaynatılır, üzümler paylaşılır, ilavesi satılır. Koramaz Vadisi köyümüzün tanıtımı düşüncesince şişman ulama sağlıyor. Burada rastgele hafta sonu yürüyüşler yapılıyor, köylerimiz tanıtılıyor." dedi.