İstanbul
Türk Böbrek Vakfı (TBV) Başkanı Timur Erk, AA muhabirinin Organ Bağışı ve Nakli Haftası kapsamındaki sorularını yanıtladı.
Türkiye'de böbrek nakli dair 10 sene öncesine gereğince en ehemmiyetli gelişimin "hiç diyaliz tedavisi görmeden, diyalize bağlanmadan aracısız aktarım sayısındaki artış" bulunduğunu özetleyen Erk, "Bu nicelik sabık sene meydana getirilen hepsi nakillerin yüzdelik 25,7'sini oluşturmaktadır. Ayrıca canlıdan meydana getirilen nakillerde müşteri ve donör ortada 8 kriterde ahenk sağlanması uygulaması vardı, geçer ilaçlardaki doğacak gelişmeler sebebiyle bu ölçüt sayısı 2'ye düştü, kimi olaylarda hemen kan uyumu kriteri ile aktarım yapılabilmektedir." niteleyerek konuştu.
Erk, Sağlık Bakanlığı verilerine gereğince Türkiye'de 23 bin yöresinde hastanın böbrek, 952 hastanın kalp, 68 hastanın akciğer, 1.717 hastanın karaciğer, 283 hastanın pankreas, 1.301 hastanın saydam tabaka nakli beklediğini dile getirerek, senelerdir en iri probleminin kadavra organ yetersizliği bulunduğunu vurguladı.
Timur Erk, şu detayları verdi:
"2020 önceleri meydana getirilen böbrek nakillerinin sayı farkı yüzdelik 20'si kadavra donörden iken 2020 ve 2021'de bu nicelik yüzdelik 10'lara düştü. Geçen sene meydana getirilen 2 bin 499 böbrek naklinin 249'u (yüzde 10); bu sene teşrinievvel kocaoğlan sonu bakımından meydana getirilen 2 bin 692 naklin 263'ü (yüzde 9,76) kadavradan nakil. Bu nicelik 2019'da da yüzdelik 16 idi. Kovid-19 dolayısıyla kadavra organ temininde azalış gözleniyor. Kovid-19 salgını devrinde aktif vericiden meydana getirilen aktarım rakamları da koşut yerine düştü."
Çapraz aktarım oranının sabık sene yüzdelik 7,5 bulunduğunu kaydeden Erk, nakledilen böbreklerin yüzdelik 94'ünün 1 sene ahir muayenelerinde hala çalışmaya bitmeme ettiğini söyledi.
Timur Erk, kanser, önsezi hastalığı, vakayiname enfeksiyon kadar ek müşterek rahatsızlığı sıfır hepsi organ yetmezliği tanısı konulanların gizil organ muntazır marazlı olduğuna ayraç ederek, laflarını şu şekilde tamamladı:
"Böbrek yetmezliği bazında ek müşterek rahatsızlığı sıfır hepsi diyaliz hastaları gizil alıcıdır. Ancak kadavra teminin çıtırbom bulunduğu vatanımızda böbrek elan baş döndürücü körpe alıcılara takılmaktadır. Canlı vericiden aktarım yapılabilen, böbrek, karaciğer, mızrap iliği organlarını muntazır hastalar başka organları (kalp, akciğer, önsezi kapakçığı, pankreas, bumbar gibi) muntazır hastalara gereğince az buçuk elan şanslılar. Diğer organları muntazır hastaların müşterek tane organ bulma şansı kadavra donörler, kadavra donörlerin de çıtırbom kalması, bu hastaların dirim şansını baş döndürücü kısaltmaktadır. Böbrek muntazır hastaların, bekleme sürecinde diyaliz tedavisi şansı bulunmaktadır. Son fasıl vakayiname böbrek yetmezliği tanısı mevcut hastaların evvel 10 yılda ölüm kalım payı sayı farkı yüzdelik 40'tır."