Eskişehir
İlçeye ilişkin rustik Sancar Mahallesi'nde ırgatlık özne 57 yaşındaki Aynur Yıldırım, levent boylu senelerdir eşinin yardımı ile bölgede lezzetiyle bildik mobilyasız fasulye üretiyor.
Ata tohumlarını eken Yıldırım, almış olduğu üründen ayırdığı birlikte hacim fasulyeyi doğacak nesillere kavuşması düşüncesince itinayla saklıyor.
Odunpazarı Belediyesince 7 sene evvel planlı birlikte etkinlikte ürünü "En içimli fasulye" seçilen Yıldırım, bu sene de "15 Ekim Dünya Kadın Çiftçiler Günü"nde tarıma katkılarından çevre İl Tarım ve Orman Müdürü Ender Muhammed Gümüş kabilinden plaketle ödüllendirildi.
Mahallede yılda sayı farkı 15 titrem mobilyasız fasulye üretiliyor. Bu miktarın 2 tonluk tarafını Aynur Yıldırım yetiştiriyor.
Yıldırım, AA muhabirine, katışıksız fasulye cinsini dedelerinden, ana ve babalarından gördüklerini söyledi.
Bu tohumu on paralık kaybetmediklerini tamlayan Yıldırım, "En şişman destekçim eşim, ablam, eltim, eniştem. Biz bu işi kişi çapımızda yapıyoruz. Hepimiz ailecek yapıyoruz." dedi.
Ekim ayında tarlayı sürerek ekime hazırladıklarını, mayısta da tohumları toprakla buluşturduklarını özetleyen Yıldırım, fideler çıktıktan sonradan 3 kere çapa yaptıklarını tabir etti.
Yıldırım, 21 Haziran'da başladıkları sulama işlemini 10-15 devir arayla 3-4 kere tekrarladıklarını dile getirerek şu biçimde bitmeme etti:
"Eylül ayının 1'inde yoluma geliyor, 20'sinden sonradan harmanlıyoruz. Ondan sonradan tarlayı sürüyoruz, mobilyasız fasulyeleri savuruyoruz. Biz tek zirai makineden yararlanmıyoruz. Bunun harcaması bulunmayan lakin çilesi çok. Antalya'ya, Ankara'ya derece gidiyor. Türkiye'nin etraflı yerlerinden geliyorlar. İnsanların damak tadına körpe geliyor. Bizim bu tohumda tek zirai ilaç, kimyevi basma yok, hoppadak kurutuyoruz. Çuvallara dolduruyoruz, çuvalları ağzı açıkça tutuyoruz. Hiçbir bilinçlilik olmuyor."
"Ömrüm yettiği müddetçe korunum edeceğim"
Sancar fasulyesinin kendine katışıksız tadının, mahalledeki eşme suyuyla sulanmasından geldiğini, yer yapısının da ehemmiyetli bulunduğunu vurgulayan Yıldırım, "Ömrüm yettiği müddetçe korunum edeceğim. Herkese de ekmesini salık ederim. Çok da dobra geliri oluyor. Lezzeti çok. En birlikte tomar sıhhatsiz saat, 40 dakikada pişer. Bizde fasulyeyi ıslatma falanca olmaz. Düdüklü tava on paralık kullanmayız. Biz alışılagelen tenceremize yıkar, atarız." sanarak konuştu.
Seyitgazi İlçe Ziraat Odası Başkanı Erhan Erden de ilçede 600 dekar bölgede mobilyasız fasulye üretildiğini belirtti.
Sancar'da imal edilen fasulyenin öbürlerinden nice manada ayrıldığını kail Erden, şunları kaydetti:
"Hem yer yapısı hem iklimsel yapısı lezzetinde etkili. Buranın çevresinin yüksek, ilk teşrin alanlarının çukurda kalması denli nedenlerle ve en önemlisi de burada rastgele birlikte zirai, kimyevi deva kullanmadan ağız ağıza el emeğiyle yetiştirildiği, haricen rastgele birlikte ulama bulunmadığı düşüncesince damak tadı, öbür mahallelerimizde yetişen fasulyelere gereğince hâlâ farklı, hâlâ leziz. Bu nedenden dolayı senelerden bu yana Eskişehir sahasında nereye giderseniz gidin 'Sancar' denildiğinde hepsi fasulyesini ön plana çıkarır. Bu sebeple meşhur. Aynur ablamız da büyüklerinden görmüş olduğu denli bunu bitmeme ettiriyor. Bu mevzuda baş döndürücü istekli. Gecesini gündüzüne katarak sabahleyin er demeden şeb ezanı geç demeden doğrusu bu işe anahtar vermiş. Zaten rastgele ne olursa olsun birlikte şeye insan sevgisini kattığında doğrudan ürüne de yansıması oluyor. Yani şu biçimde gözle üstelik fasulyeye baktığımızda bunun öbür fasulyelerden ayrımını baş döndürücü kupkuru birlikte biçimde görebiliyoruz. İnşallah dileğimiz Aynur bacı denli peşinden da o nesillerin kesilmemesi, bunu bu biçimde hevesli yapanların bitmeme etmesi."
Mahalle Muhtarı Bilal meşhur de fasulyenin köylerinin bellik ürünü durumuna geldiğine dikkati çekti.
Çevrede bu fasulyenin baş döndürücü ehemmiyetli bulunduğunu dile getiren Ünlü, "Köyümüzü de güzelleştiriyor. Bizim köyümüzde fasulye birlikte marka. Şehirlerden gelip alıp götürüyorlar. Hatta Almanya'ya, İsviçre'ye havale veriyorlar. Aynur kardeşimiz de köyde şuurlu üretim yapıyor. Kendisine teşekkürname ediyorum." dedi.