Samsun
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) ilişkin Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce üretimi meydana getirilen ve söylence güreşçi Yaşar Doğu'nun lakabı bulunan "Koca Yaşar" ismi verilerek tescil ettirilen yerli çim çeşidinin kaba yem açığının kapatılmasında ehemmiyetli gösteriş alması planlanıyor.
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce, 21 salname tetkikat kararında 2001 senesinde ayıklanma ıslahat yöntemi kullanılarak yerli biricik salname çim şekli üretildi. 2019'da Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğüne gönderilen "Koca Yaşar" ismi sunulan çim şekli bu sene tescil edildi.
"İlkadım" kabilinden sonraları esna "Koca Yaşar"da
Enstitü müdürü Kibar Ak, AA muhabirine, Türkiye'de hayvancılığın sorunlarının başlangıcında kaba yem açığının geldiğini belirtti.
Enstitü namına bu probleminin giderilmesi düşüncesince çalışmalarını sürdürdüklerini özetleyen Ak, şu biçimde bitmeme etti:
"Üç sene geçmiş İlkadım ismini verdiğimiz çim türünü tescil ettirerek Türk tarımının hizmetine sunduk. İlkadım şekli piyasada tutundu ve koyu namına vatanımızda kullanılmaya başlandı. Hem çiftçilerin hem üreticilerin bununla beraber besicilerin ehemmiyetli açığını kapattı. Enstitümüz bunu görerek uyarlama yeteneğine sahip, ayrımlı çeşitlerin geliştirilmesine müteveccih meydana getirdiği emek vermek kararında Koca Yaşar anlı şanlı şekli de tescil ettirdi."
Koca Yaşar çim çeşidinin piyasada sınama emek harcamaları sırasında "süt otu" namına adlandırıldığına ayraç fail Ak, "Bu çeşidin seçenek namına tüketicilere sunulmasının ilkin kaba yem açığı sebebi ile Türk tarımına aşırı dobra fariza edeceğini düşünüyoruz. Bundan sonraları da ayrımlı türler istihsal etmek düşüncesince çalışmalarımızı sürdürüyoruz." değerlendirmesini yaptı.
"Ucuz et ve motorin düşüncesince kaba yem üretimi önemli"
Enstitüde işyar araştırman ekincilik efdal mühendisi Kadir İspirli de dünyada hayvancılığın yüzdelik 60'ının yem getirisi olduğuna ayraç etti.
Yem getirisi ne genişliğinde ucuza servet edilirse et ve sütün de o genişliğinde ucuza servet edilebileceğini vurgulayan İspirli, "Yem ne genişliğinde ehven olursa vatandaşımıza bereketli oranda nitelikli et ve motorin yedirme olanağı olur. O sebepten dolayı kaba yem üretimi aşırı önemli. Fakat vatanımızda hayvan varlığımızın ihtiyacını karşılayacak oranda kaba yem ürettiğimiz söylenemez. Yaklaşık yüzdelik 55, 60 yöresinde üzere müşterek yönünü nitelikli kaba yem deposu namına bildiğimiz baklagil ve buğdaygillerinden karşılıyoruz. Geri küsurat yönünü da göveri artıkları, firez artıkları üzere yahut firez otlatması üzere yöntemlerle istikbal etmek durumdayız." ifadesini kullandı.
İspirli, İlkadım ismini verdikleri, 3 sene geçmiş tescil edilen yem bitkisinin şu anda Türkiye'de yüzdelik 30'a andıran oranda ekildiğini ve nitelikli yem verdiğini aktardı.
Türkiye'de tahminî 2 milyon 500 bin hektar bölgede kaba yem ekimi yapıldığını tamlayan İspirli, "Bunun yüzdelik 50'sini biricik salname ve aşırı salname baklagil yem bitkileri oluşturuyor. Yüzde 20'ye andıran yönünü da buğdaygil yem bitkileri oluşturuyor. Buğdaygil yem bitkilerinin ortamında de ne eyvah ki aşırı salname tohumluk on paralık yok. Yulaf üzere çavdar üzere yeşil ot gayeli algı yetiştiriciliği var." sanarak konuştu.
"Koca Yaşar şekli dekarda tahminî 6,5 titrem yöresinde gözyaşı ot veriyor"
Son yıllarda biricik salname yem bitkisi üretiminin gündeme geldiğini ve münteşir müşterek biçimde ekilmeye başlandığını aktaran İspirli, şunları kaydetti:
"2014 yılından bu tarafa biricik salname çimlerin 4 bin 500 dekarlık alanlardan 2021 yılı sonu itibarı ile tahminî 30 bin hektarlara genişliğinde arttığını görüyoruz. Yani aceleci müşterek biçimde artıyor ve açıkça ikrar edilen müşterek sektörü kapatmaya gidiyor. Biz de bu süreçte çeşitlerimizi geliştirip çiftçilerimizin kullanımına sunduk. Koca Yaşar şekli dekarda tahminî 6,5 titrem yöresinde gözyaşı ot veriyor. 1500 ila 1600 kilo mobilyasız ota yanıt geliyor. Çiftçimiz ektiği devir aşırı salname yoncadan müşterek yılda almış olduğu mobilyasız ot miktarına bedel az daha mobilyasız ot alıyor. Koca Yaşar şekli yılda 3-4 el sulama niteliğine mucibince hasadı yapılabilir. Taze namına yahut kurutulmuş namına hayvana yedirebilir. Yüzde 9 yöresinde proteini mevcut ve izafi yem kıymeti ise yüzdelik 96'dır. Kaliteli müşterek başarım ortaya koyuyor."
İspirli, çim türüne "Koca Yaşar" isminin söylence güreşçi Yaşar Doğu'dan çevre verildiğine nazarıitibar çekerek, "İnşallah çeşidimiz hem Türkiye bununla beraber evren şampiyonu olacak Yaşar Doğu gibi." ifadesini kullandı.