Afyonkarahisar
Afyonkarahisar'ın merkeze ilişkin Değirmenayvalı beldesinde "yüksek maliyetli" düğünlerle ilişik huzursuzluklar üstüne belediyenin öncülüğünde planlı toplantıda, geline en birlikte tomar 10 Cumhuriyet altını, 2 yüzük, birlikte ikiz hızma ve zaman takılması üzere kararlar alındı.
Değirmenayvalı Belde Belediyesine düğünlerin ailelere aşırı ağırbaşlı giderler oluşturduğunun ve gençlerin bu yüzden tezevvüç etmek istemediğinin bildirilmesi üstüne anane ve göreneklerde düzenlemeye gidilmesi düşüncesince birlikte müddet önceki güruh yapıldı.
Belde Belediye Başkanı Erol Barutcu'nun öncülüğünde, alt kurul üyeleri, koca heyeti, mahalle muhtarları ve imamların katılımıyla meydana getirilen toplantıda, beldedeki gençlerin hâlâ emeksiz yuva kurabilmeleri düşüncesince 7 Ocak'tan sonraları yapılacak düğün ve nişan törenleri düşüncesince dünkü kavait belirledi.
Oy birliğiyle tahsil edilen ve 16 maddeden oluşan haber mektubu sonucuna uyulmadığında koca heyeti, muhtarlar ve imamlar etkinliklere katılmayacak.
Kararlar, belediyenin toplumsal iletişim araçları hesabından ve bastırılan afişlerle belde halkına duyuruldu.
Öne çıkan kimi kararlar şöyle:
"Evlenecek kızın ziyneti 10 Cumhuriyet altını, 2 yüzük, birlikte ikiz hızma ve zaman olacak. Nişanda bohça 10 zerre eşyadan oluşacak. 3 grup giysi ve birlikte tuvalet alınacak. Bir kere kemirmek verilecek ve çörek kesilecek. Dürü (armağan) dağıtımı kaldırılacak. Geline 4 grup giysi ve pabuç haricinde çerağ günleri, yılbaşı ve Hıdırellez'de armağan alınmayacak. Yatak odasını kız evi yapacak. 'At kulağı' ismi altında tahsil edilen mülk alınmayacak. Yumurta mücadelesi üzere şakalar kaldırıldı. Gümüşlük diyerek tahsil edilen materyal alınmayacak, adına de kıymetli yahut mülk arzu edilmeyecek. Buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, robot, canlılık süpürgesi haricinde bambaşka birlikte alkan yük alınmayacak. Oturma grubu namına eş tarafı 2 çekyat, halı ve zorunlu gereksinimler haricinde birlikte nesne almayacak. Yatak odası takımını kız evi alacak. Kız istemede, gır kesilmede latilokum haricinde kemirmek verilmeyecek. Canlı musiki ve bateri aşırma çabucak birlikte çağ olacak."
Masraflar ağırbaşlı olunca, kız kaçırma vakaları arttı
Değirmenayvalı Belde Belediye Başkanı Barutcu, AA muhabirine, evlenecek çiftler düşüncesince anane ve göreneklerin aşırı ağırbaşlı harcamaları da birlikte getirebildiğini, nişan ve düğün törenleri düşüncesince tahsil edilen dünkü kurallarla herkesi maddesel namına rahatlatmaya çalıştıklarını söyledi.
Yeni kurallara gereğince düğün ve nişan merasimlerinin bundan böyle hâlâ ehven yapılabileceğini vurgulayan Barutcu, şu şekilde konuştu:
"Düğün harcamaları nedeniyle akıbet zamanlarda beldemizde az hâlâ on paralık düğün olmamaya başladı. Aksi yönde kız kaçırma vakaları da artmıştı. Önceden evlenecek kızlarımıza 12-13 şişman altın, 5 bilezik, küpesi, zinciri, seti, 4-5 yüzük oyunu oyunu ve ayrımlı ziynetler takılıyordu. Bunlar da kısaca 300 bin liralık tutuyordu. Bunların yanı esna dürü, kemirmek harcamaları ve 3-4 çağ de düğün yapılıyordu. Bu ağırbaşlı harcamalarla birlikte düğün 500-600 bin liraya yapılıyordu. Biz, dünkü kurallarımızla beldemizde yapılacak birlikte düğünü 180-200 bin liraya derece düşürdük."
"Dünürler ortada maddiyat kaynaklı dargınlık oluşmasın"
Barutcu, belde halkını haber mektubu sonucuna uymaya çağırarak, şu şekilde bitmeme etti:
"Encümenimiz, koca heyetimiz ve imamlarımız da resmi işlemlerinin haricinde düğün ve nişana katılmayacak. Bunlar, kurallara namünasip ailelere şekerli birlikte reaksiyon olacak. Amacımız, kasabamızdaki aşırı sayıda gencin hâlâ az harcamayla yuva kurmalarını sağlamak. Dünür bulunan aileler ortada maddiyat kaynaklı sorunlar ve dargınlık oluşmasın. Düğün sonrası da aileler bahtiyar olsun ve bağlar çelimli olsun istedik."
"Örf ve adetleri yeniledik"
Encümen Selim Sivrikaya, belde halkından kendilerine "Ağır masraflardan düğün yapamıyoruz", "Çocuklarımızı evlendiremiyoruz" halinde huzursuzluklar geldiğini, kız kaçırma olaylarının da artmasıyla örf ve adetleri oy birliğiyle aldıkları kararlarla yenilediklerini kaydetti.
Kurtuluş Mahalle Muhtarı Mustafa Halıpınar ile Şehit Ahmet Mahalle Muhtarı Zeynel Aydoğmuş da dünkü düğün ve nişan kurallarıyla ilişik müspet arka dönüşler aldıklarını, uygulanırken başağrısı yaşanmaması düşüncesince kararların takip edeni olacaklarını dile getirdi.
Belde halkından Rıfat Çoban da Değirmenayvalı'da gençlerin bahtiyar yuvalar kurması düşüncesince tahsil edilen dünkü düğün ve nişan kurallarını desteklerini anlatım etti.
Mustafa Koçyiğit ise ağırbaşlı masraflardan ötürü beldede derinlemesine zamandır düğün yapılamadığını, tahsil edilen dünkü kararlara her insanın bayıla bayıla uyacağına inandıklarını söyledi.