İnce kabuğu ve lezzetiyle isimli sanlı Kaman cevizi, yerel türleriyle de hasadını sürdürüyor. Kırşehir'in Kaman ilçesinde ceviz, türleriyle beraberce alıcısına sunuluyor.
Türkiye'nin ehemmiyetli koz istihsal merkezlerinden Kırşehir, domestik çeşitlerde doğurgan ve artağan hasat devri geçiriyor. Dalında 20 lira bulunan cevizin tezgaha yansımasını değerlendiren vandöz Adem Elvan, üreticiden birçok liraya koz alırlarsa 5 lira kar oranı ile satışa sunduklarını söyledi.
Cevizlerde müeddep kışır ve çeşitlerin baş döndürücü bulunduğunu aktaran Elvan, "Geçtiğimiz sene 30 -35 liradan sattığımız ceviz, bu sene ise kalitesine uyarınca 45-50 ve 30 liradan müşteri bekliyor.
Ceviz ürünü sirke, reçel ve kolonyada müşteriye sunuluyor" dedi. Pandemi döneminin satışlara etkisine de yer veren Elvan, pandeminin güzeşte yıla nispetle satışlar üstünde çarpıcı bulunduğunu ve döllenme sonrası satışlara onomatope beklediklerini söyledi. Kaman-1 ve Kaman-5 kadar domestik çeşitlerde hasat yapılanırken, Chandler, Fernor, Fernette kadar geç uyanan ecnebi çeşitlerde de hasat düşüncesince tedarik yapılıyor. İnce kabuğu ve lezzetiyle isimli sanlı Kaman cevizinin yanı esna merkeze ilişkin köyler ile gayrı ilçelerde de koz bahçelerinde artma yaşanıyor. İlçe merkezinde adanmış işleyen Ramazan Aslan isimli esnaf ise 15-16 lira cevizin müşterek baş döndürücü işlemden geçtiğini anlattı. Aslan, "Cevizin esnafa 26-27 lira maliyeti oluyor. 30 liradan ise satışlarımızı yapıyoruz. Pandemi dolayısıyla de bir fazla fazla mahsul tarlada kalıyor" niteleyerek konuştu.
20 dönüm yer 5 titrem koz veriyor
Kaman ilçesi girişinde istihsal işleyen ve 20 dönüm araziye ehil bulunan müstahsil Arif Göçmen, ağaçtaki fiyatı ile tezgaha onomatope eder farkını şu şekilde değerlendirdi;
"Fark iş ve basma giderlerinin artmasından oluştu. Geçen sene 120 liraya tahsil edilen basma şu an 220 lira, 80 liraya etkin iştirakçi ise 250 liraya çalışıyor. Mazot ise 4,5 liraydı şu an ise 7 lira civarında. Bu gidişat ise mecburen fiyatlara yansıyor. Cevizin üreticiye dirimsel getirebilmesi düşüncesince minimum 7 sene düzentileme gerekiyor. Don vakaları ise ekincilik sigortaları havuzu kapsamına girmiyor. Üretici maliyeti de gerek istemez tüketiciye yansıyor. 50 lira baş döndürücü kadar gözükse de öyle kurtarıyor" ifadelerini kullandı.
Enderhan Öz - Vahit Aldı