Tarihi Sur ilçesinde bir zamanlar en iyi meslekler arasında olan el emeğiyle, kişinin ihtiyaç ve isteğine göre özenle ayakkabı üreten ayakkabı imalatçılarından biri olan Askeri Varlı, "Yaklaşık 50 yıldır ayakkabı imalatçısıyım 1973 yılından beri bu işi yapıyorum, dayımdan bana kalan bir meslek. Yöresel ayakkabılar yapıyoruz, genelde halk oyunlarında kullanılan Diyarbakır'a özgü has ayakkabılar. Değişen ve gelişen teknolojiyle, farklı pazarların ortaya çıkmasıyla birlikte bu iş bitti, öldü. Geleceği olsaydı kendi çocuğumuza öğretirdik. Benden sonra yetiştirdiğim insan da yok, bizim kuşaktan sonra yetişecek olan da yok. Bizim burada el emeği ayakkabı imalatı yapan kimse olmayacak. Genelde orta kesim yaş grubu 40-45 yaş arası müşterilerimiz oluyor, onlar da Diyarbakır'a özgü olan yemeni ve çeşitleri dediğimiz ve yumurta topuk ayakkabıları tercih ediyorlar. 1980'li yıllarda bizim işimizi meslek olarak yapan da çoktu, rağbet de çoktu. Biz ürünlerimizi keçi derisi dana derisi sığır derisinden ve köseleden yapıyoruz" dedi.
"Bu meslekte eskiden Diyarbakır İstanbul ile yarışırdı"
Son ayakkabı imalatçılarından biri olduğunu giderek tezgahı kapatmaya yöneldiklerini söyleyen Varlı, "Diyarbakır İstanbul ile yarışıyordu. Eskiden bu işi yapan 50-60 kişi vardı, şuan 10 kişi bile kalmamıştır. Şimdi tüm ayakkabılar fabrikasyon ürün bizim gibi el emeği değil, spor ayakkabılar çok revaçta o yüzden bizim mesleğe pek rağbet olmuyor. Bu meslek öldü" dedi.
Eskisi kadar olmasa da tek tük ayakkabı siparişi verdiğini söyleyen müşteri Selçuk Özkarabulut, "Biz eskiden 1980'li yıllarda bu sektörde yani ayakkabı sektöründe ayakkabıları bir müşteri olarak sipariş üzerine yapıyorduk. Ayakkabılarımızı burada yaptırırdık özenle yaptırırdık mesleğin gittikçe bitmesinden dolayı, yeni giyim tarzlarının da çıkmasıyla mağaza ürünlerine hazır ürünlere yöneldik. Ailelerde de çocuklarını bu mesleğe yönlendirmiyor çünkü mesleğin bittiğini onlar da görüyor" şeklinde konuştu.Beritan Kaya
Kaynak: IHA